Аляксей Назарэўскі – чалавек які адрадзіў Пакроўскі сабор

Аляксей Назазэўскі

Аляксей Васілевіч Назарэўскі (15 сакавіка 1881, Сіняўка каля Нясьвіжа — пасьля верасьня 1941, СССР) — заходнебеларускі палітык, сэнатар міжваеннай Польчшы 1922—1926 гг.

Пра гэтага чалавека цябер ў Баранавічах і ня згадваюць, хаця некалі ён шмат зрабіў для разьвіцьця горада. Так, дзякуючы яму мы сёньня маем ў Баранавічах Пакроўскі сабор, які быў збудаваны з кавалкаў зьнішчанага ў Варшаве праваслаўнага храму.

Шмат дапамогі атрымалі ад яго праваслаўныя вернікі з усё Заходнй Беларусі, што тады ўваходзіла ў склад Польшчы. Да яго зьвярталіся па ратунак людзі, якія ўцякалі ад бальшавізму з Савецкай Расіі і траплялі ў нендзу пасьля пераходу граніцы.

Чаму ж варта імём гэтага чалавека назваць хаця б вуліцу горада?

У маладосьці Назарэўскі працаваў на пошце ў Менску. У 1905 быў прызваны на расейска-японскую вайну. Пазьней працаваў зьбіральнікам падаткаў у Баранавічах, ураднікам у Ігумене. У 1920—1922 рабіў у каапэрацыі ў Баранавічах.

У 1921 годзе, пасьля таго, як у Баранавічах згарэла драўляная праваслаўная царква, Назарэўскі стаўся старшынёю будаўнічага камітэту новай Сьвята-Пакроўскай царквы. Дзякуючы яго намаганьням у Баранавічы былі перавезеныя кавалкі сьценаў з разбуранага ў Варшаве праваслаўнага сабору Аляксандра Неўскага на якіх знаходзіліся найкаштоўнейшыя мазайкі Васьняцова і іншых вядомых расейскіх мастакоў.

У 1922 годзе Назарэўскі абраны сэнатарам ад сьпісу Блёку Нацыянальных Меньшасьцяў у Наваградзкім ваяводстве. У парлямэнце далучыўся да Беларускага пасольскага клюбу. Па сканчэньню працы сэнату Першай кадэцыі атрымаў мандат раднага (дэпутата мясцовага савету) Баранавіч. Працаваў у магістраце Баранавіч.

Беларускі пасольскі клуб. Сядзяць (злева направа): у 1-м радзе — А. Аўсянік, Ф. Ярэміч, П. Валошын; у 2-м радзе — В. Багдановіч, М. Кахановіч, Б. Тарашкевіч, А. Назарэўскі, А. Уласаў; стаяць: В. Рагуля, С. Якавюк, А. Станкевіч, С. Рак-Міхайлоўскі, П. Мятла. Варшава. 1923.

Адзін са стваральнікаў Праваслаўнага Беларускага Дэмакратычнага Аб’яднаньня, разам з сэнатарам Вячаславам Багдановічам і пратаярэям Лукой Голадам зьяўляецца аўтарам статуту гэтага аб’яднаньня.

Таксама супрацоўнічаў з афіцыйнымі праваслаўнымі ўладамі даваеннай Польшчы.

Прызначаны тэхнічным кіраўніком пры стварэньні арганізацыі Беларускі Інстытут Гаспадаркі і Культуры ў 1926 годзе.

Карыстаючыся знаёмствам з савецкім агентам у Данцыгу, нейкім Курлянскім, перакінуў у СССР беларускага сэнатара і дырэктара Вільенскай беларускай гімназыі  Міхаіла Кахановіча якому пагражала польская турма. Пазьней, дзякуючы знаёмству з немцамі перакінуў у Нямеччыну пасла Юрку Сабалеўскага -вядомага заходнебеларускага граадзякага дяяча, а паьней і бурмістра Баранавічаў.

Вядома, што менавіта назаэўскі сасватаў свайму калегу сэнатару, вядомаму заходнебеларускаму палітыку, Аляксандру Ўласаву жонку Аляксандру, настаўніцу з Баранавіч.

Пасьля далучэньня Заходняй Беларусі да БССР арыштаваны НКВД БССР 2 студзеня 1940 ў сваёй хаце ў Баранавічах. 9 верасьня 1940 асуджаны на 8 гадоў лягероў. У верасьні 1941 вывезены зь Сіблагу і накіраваны ў Паўладарскую вобласьць. Далейшы лёс невядомы. У польскіх выданьнях сустракаецца месца сьмерці — Куйбышаў, 1942 год. Аляксей Назарэўскі быў вызвалены з савецкага лягэру і памёр па дарозе да пункту збору арміі Андэрса (арміі якую старалі з польскіх палонных, якую СССР абавязаўся накіраваць у дапамогу  ангельцам праз Іран).