Люты 1933. Газэты пра Баранавічы

Спаборніцтвы па конным спорце на першынство арміі ў Баранавічах. Ліпень 1933 года

Kurjer Nowogródzki

1 лютага

Знойдзены забойца

Некалькі дзён таму мы пісалі пра Мікалая Лешыка з вёскі Падасоўцы Дабромысльскай гміны, які быў застрэлены з карабіну праз акно. Сёння можам паведаміць, што, дзякуючы працы паліцыі, забойца быў выяўлены і арыштаваны.

Горш за ўсё, што вінаваты ў смерці яго зяць Юзік Шахмуць, які замовіў выканаць забойства Юрыю Шымчуку, паабяцаўшы заплаціць 1000 злотых, пасля таго як атрымае ў спадчыну маёнтак.

Шымчук застрэліў Лешыка з абрэзанага карабіну. Абодва вінаватыя цяпер сядзяць і разважаюць аб здзейсненым учынку.

2 лютага

Абакралі старасту

Ноччу з 29 на 30 студзеня з гаража баранавіцкага старасты пана  Нэўгебаўэра адарвалі калодку (накладны замок). Адтуль скралі аўчыну, плед і аўтамабільную камеру.

4 лютага

Хто абакраў гараж старасты

З нагоды нашай папярэдняй публікацыі аб крадзяжы з гаража баранавіцкага старасты – паліцыя затрымала злодзея. Гэта Канстанцін Брэчка, у яго знайшлі скрадзеныя рэчы і забралі. Пры гэтым выявіліся і іншыя брудныя справы Брэчкі. Яго перадалі судовым уладам.

Ці можа быць лёд брудным?

Гэтае пытанне мы адрасуем санітарным уладам горада. Штодня назіраючы за тым, як возяць на закладку лёд у горад, пераканаліся, што ён брудны і перапэцканы гноем. Але летам мы будзем яго спажываць з лядоўняў, напрыклад ,для вырабу марожанага і г.д.

Можа трэба, каб гэтым зацікавіліся адпаведныя людзі?

Абвестка аб продажы аўтамабіля Chevrolet на 19 асобаў. Сталовічы, Я.Волчак. Tygodnik Baranowicki №2 ад 26-02-1933

6 лютага

Асвячэнне званоў у Новай Мышы

4 лютага віленскім цягніком прыбыў у Баранавічы Пінскі біскуп Казмір Букраба, які ў той самы дзень паехаў у Новую Мыш. 5 лютага ён асвяціў там новыя званы ў касцёле. Увечары біскуп прыбыў у Баранавічы і накіраваўся на сустрэчу з вязнямі ў турме.

Біскуп Букраба застанецца ў Баранавічах да 6 лютага, ён плануе наведаць пару школ.

Вынікі збораў на Камітэт беспрацоўных

Зладжаныя Камітэтам па справах беспрацоўных 1 і 2 лютага зборы далі выдатныя вынікі – было сабрана каля 1500 злотых.

Гэта вельмі добры вынік, бо нават пры больш спрыяльных умовах раней столькі ў Баранавічах не збіралі. Заслуга камітэта ў належным выкананні сваёй працы.

У сувязі з правядзеннем збораў Камітэт выдаў аднадзённую газету.

Шчасце ў няшчасці

Днём 3 лютага ехала сабе спакойна на санях Марыя Чабатар ды разважала аб нябесных міндалях, як раптам конь напалохаўся і панёс. Чабатар выкінула з саней, але, на шчасце, атрымала толькі лёгкія пашкоджанні.

7 лютага

Сыраварная канферэнцыя ў Баранавічах

4 лютага ў залі стараства адбылася сыраварская канферэнцыя, скліканая Урадам Навагрудскага ваяводства. У ёй прынялі ўдзел вытворцы сыра з шасці паветаў нашага ваяводства, а таксама прадстаўнікі малочных прадпрыемстваў. Прысутнічаў і дэпутат Вішнеўскі, дэлегат Міністэрства сельскай гаспадаркі і рэформаў з Галоўнай школы вясковай гаспадаркі ў Варшаве, дырэктар Рудніцкі, дэлегат Асацыяцыі малочных і яечных кааператываў у Варшаве, дырэктар Ігнатовіч, дэлегат Асацыяцыі польскіх кааператываў і г.д., агулам 37 асобаў.

Напачатку канферэнцыі выступіў Эдвард Бакун, начальнік сельскагаспадарчага аддзелу ва Урадзе Навагрудскага ваяводства. Ён адзначыў значнасць сыраварства ў нашым ваяводстве і падаў шэраг лічбаў, якія тычацца вытворчасці сыра за 1931 год.

Пасля быў агучаны рэферат Конрада Мацкевіча (старшыня Асацыяцыі вытворцаў сыра ў Баранавічах) на тэму “Цяперашні стан сыраварства на тэрыторыі Навагрудскага ваяводства і яе патрэбы па тэхнічнай і гандлёвай арганізацыі”. Пасля чытання адбылася актыўная дыскусія. План Мацкевіча па развіццю сыраварства быў прыняты большасцю галасоў.

9 лютага

Надакучыла ёй жыццё

5 лютага а 13.30 Ева Анупрэйчык у памяшканні на вуліцы Сенатарскай (цяпер Горкага) паспрабавала скончыць жыццё самагубствам праз піццё воцатнай эсэнцыі.

Падставай для самагубства стала непаразуменне паміж ёй і яе прыхільнікам Асінскім. Анупрэйчык адвезлі ў міжкамунальны шпіталь.

Хацелі гарэлкі

Спакойны абывацель Аляксандар Пятроў спраўляў вяселле. У разгар святкавання да яго зайшлі некалькі шалапутаў, а менавіта двое Дзядовічаў, Дрэка і Асіповіч, ды запатрабавалі пад пагрозай разгрому вяселля тры бутэлькі гарэлкі. Калі гаспадар ім адмовіў, пачалі біць яго жонку і швагерку.

Пасля такіх аргументаў Пятроў выдаў ім тры пляшкі гарэлкі, а таксама паведаміў аб гэтым у паліцыю, якая цяпер праводзіць праверку.

Гандаль він, гарэлак і каланіальна-спажыўчых тавараў. “Ekonomja”, вул. Шаптыцкага, 50 (цяпер Савецкая). Tygodnik Baranowicki №1 ад 19-02-1933

12 лютага

Аб працы бібліятэкі

Публічная бібліятэка Польскага асветнага таварыства (Polskiej Macierzy Szkolnej), размешчаная на вуліцы Шаптыцкага, 55 (цяпер на гэтым месцы праход паміж будынкам каледжа лёгкай прамысловасці і домам №69 па вул. Савецкая ), працуе штодня ад 15 да 18 гадзін, а ў гандлёвыя дні дадаткова з 11 да 12-й.

Дзе грошы?

8 лютага Мойша Гімельфарб паведаміў у камісарыят паліцыі, што ён галіўся ў цырульніка Томкеля і забыўся там 70 злотых. Пасля вяртання ён грошай не знайшоў і падазрае ў крадзяжы вучняў цырульніка.

Але пан Гімельфарб, калі мае такія праблемы з памяццю, магчыма, забыў грошы ў нейкім іншым месцы. Спадзяемся, што камісарыят выявіць, дзе ён забыў тыя грошы.

Біць, так біць

Падчас спрэчкі 8 лютага з-за жыллёвага пытання быў пабіты гаспадаром кватэры Пятром Івашкам яго кватарант Міхаіл Новак, ды так моцна, што беднага кватэранта адвезлі ў мясцовы шпіталь.

13 лютага

Нарэшце яго злавілі

Вельмі часта людзі скардзіліся на гарадскія вагі на кірмашы ў Баранавічах, але нарэшце знайшоўся селянін, які паставіў усё на свае месцы. Жыхар вёскі Стайкі гміны Вольна прывёз 6 лютага ў Баранавічы на продаж парсюка. Прадаў яго як за 129 кг, як паказалі вагі магістрата на кірмашы. Але селянін быў не з гліны злеплены ды ўзважыў парсюка па дарозе другі раз, калі адвозіў яго пакупніку. Выявілася, што ён стаў ахвярай падману, бо свіння важыла 150 кг.

Нічога нікому не кажучы, ён паехаў у баранавіцкае стараства і пра ўсё там расказаў. Разам з ім да гарадскіх вагаў пайшоў паліцэйскі.

Пасля важання выявілася, што парсюк важыць 148 кг, што падцверадзіў доктар Новак, а паліцэйскі склаў пратакол на работніка вагаў – Яна Кухарскага, якога магістрат звольніў з працы. Акрамя таго будзе мець прыкрасць, калі суд яму нагадае, што ашукваць нельга.

Яшчэ адзін падкідыш

Раніцай 6 лютага да брамы прытулку было падкінута немаўля мужчынга полу ўзростам прыкладна 4 месяцы. Супрацоўнікам магістрату яшчэ адзін клопат на галаву – утрыманне падкідыша.

Афіша кінатэатраў у Баранавічах. Tygodnik Baranowicki №1 ад 19-02-1933

Пасрэдніца па працаўладкаванню

9 лютага Адэля Шычэўская, жыхарка Пастарыння, паведаміла ў камісію, што тры тыдні да таго, калі шукала ў Баранавічах працу, выпадкам зайшла да Ходы Міскін на уліцы Каляёвай, 36 (цяпер Вільчкоўскага). Міскін сказала, што дапаможа знайсці працу, але запатрабавала грошы за пасрэдніцтва. Шычэўская дала ёй 2 злотых, але за 3 тыдні пасады так і не дачакалася. Грошы ёй таксама не вярнулі.

Гэтай загадкавай і арыгінальнай справай давядзецца займацца камісарыяту паліцыі.

Фальшывая манета

Днём 9 лютага Міхал Лапаце прадаваў на кірмашы жыта. Нейкі невядомы жыд даў яму 2 злотых. Манета была фальшывай. Паліцыя распачала пошукі.

Манета 2 злотых 1933 года. Фота https://commons.wikimedia.org/

Перарваная забава

Кола вясковай моладзі ладзіла ў вёсцы Тартакі гміны Новая Мыш танцы. Падчас забавы туды прыйшоў у нецвярозым стане Стэфан Пераход, які пабіў інструменты музыкам. У сувязі з гэтым арганізатары спынілі танцы і вярнулі наведвальнікам грошы за выкупленыя квіткі.

На авантурніка пададзены скарга ў паліцыю.

16 лютага

Лепей не гуляць

11 лютага Стэфанія Грацкая паведаміла ў паліцыю, што калі была ў кавярні Гарфінкеля на вуліцы Шаптыцкага, 43 (цяпер Савецкая), дык гуляла на шакаладным апараце Suchard. За першыя два разы яны выйграла шакаладкі, а трэці раз вялікую скрыню з цукеркамі. Гарфінкель, бачачы выйгрыш, не захацеў аддаваць ёй скрыню, а ізноў даў шакаладку.

Не жадаючы дараваць свае страты, Грацкая звярнулася ў камісарыят паліцыі.

Чыгуначная катастрофа

14 лютага а 23.59 пасажырскі цягнік №152, які прыбываў са станцыі Баранавічы-Палескія на станцыю Баранавічы-Цэнтральныя, наехаў на пустыя платформы, што знаходзіліся на стрэлцы №96. У выніку моцна пашкоджаныя тры платформы і часткова паравоз пасажырскага цягніка. Людскіх ахвяр не было, а цягнік праз 20 хвілін прастою рушыў у далейшы шлях.

Аварыя адбылася з-за няправільнага размяшчэння на шляхах платформ. Следства вядуць чыгуначныя ўлады.

17 лютага

Ізноў банда на кірмашы?

14 лютага на кірмашы 3 мая (цяпер раён паміж вуліцамі Прытыцкага, Чырвонарамейская, Гагарына і Горкага) у кіёск Паўла Лапы зайшло 2 незнаёмцы, якія, пагражаючы збіццём, запатрабавалі грошы на бутэльку гарэлкі.

Лапа, баючыся біцця, пайшоў з імі да будкі, купіў 2 пляшкі гарэлкі і закуску. Праз пэўны час тыя самы тыпы вярнуліся, жадаючы яшчэ гарэлкі (апетыты растуць). Тады Лапа не вытрымаў і звярнуўся ў паліцыю, якая затрымала аднаго з тыпаў, нейкага Кульбіцкага.

І там знайшлі

Кацярына Шляхцін прыйшла ў слязах 14 лютага ў камісарыят паліцыі і паскардзілася, што ў яе скралі 100 злотых, якія яна схавала так, што ніхто б не знайшоў. Завязала іх у хустачку і прывязала да бэлькі на столі. У паліцыі суцешылі бедную жанчыну, што пачнуць пошук злачынцаў. Шляхцін падазрае ў крадзяжы сваіх служкаў.

18 лютага

Кара смерці для забойцаў палясоўшчыка

Сёння вынесены вырак неадкладнага суда (sąd doraźny –суд у міжвеннай Польшчы, прызначаўся ў выпадку пагрозы дзяржаўнай бяспецы, разглядаў крымінальныя справы ў скарочаным парадку (звычыйна справы шпіёнаў і забойцаў). Звычайна на ім выносіліся смяротныя прысуды, якія выконваліся пра 2-3 дні. Адмяніць іх мог толькі прэзідэнт) супраць трох жыхароў вёскі Волька (Дабромысльскай гміны): Яна Барашкі, Язэпа Хоміча і Антона Карача, абвінавачаных у тым, што 4 студзеня выманілі з хаты палясоўшчыка Яна Мізгера і жорстка забілі яго ў лесе. 

Пасля, каб схаваць сляды забойства, прыйшлі ў хату, дзе цяжка паранілі жонку Мізгера Ганну, якая ляжала ў ложку пасля родаў, якія адбыліся за дзень да гэтага, чатырох дзяцей ва ўзросце ад 4 да 9 год, а таксама Кацярыну Касянік, якая выконвала там абавязкі бабкі-павітухі.

Пасля нападу забойцы звонку забарыкадавалі дзверы і вокны хаты і падпалілі будынак.

Толькі дзякуючы супрацоўнікам маёнтку Рудня, а менавіта аб’ездчыка Адамовіча і палясоўшчыка Касяніка, параненых вынеслі з палаючага будынку. Медыкі здолелі выратаваць жыццё жонцы Мізгера і чатыром яго дзецям. Былі яны на судзе галоўнымі сведкамі. Бабка Касянік жа памерла ад ран.

Усе трое падсудных прызнаныя судом вінаватымі. Ім прызначана кара смерці праз павешанне.

Абарона звярнулася да пана прэзідэнта з просьбай аб памілаванні.

19 лютага

Вырак смерці выкананы ў Баранавічах

З-за таго, што пан прэзідэнт Рэчы Паспалітай не скарыстаўся правам памілавання да трох выканаўцаў агіднага забойства на хутары Сосенка, 18 лютага а 12.17 у карна-следчай турме ў Баранавічах вырак смерці праз павешанне быў выкананы. Экзекуцыю правёў кат Браўн і яго памочнік. Найстарэйшы з асуджаных, Карач – плакаў, Барашка і Хоміч трымаліся спакойна.

23 лютага

Узнагарода ветэрана 1863 года

22 лютага баранавіцкі стараста Неўгебаўэр выехаў у Ляхавічы, дзе ўзнагародзіць паўстанцкім крыжам 1863 году ветэрана Райскага.

Мерапрыемства адбудзецца на кірмашы, дзе збярэцца мясцовая грамада з аркестрам.

Знікла дрэва

Тэадор Плець вырашыў пабудаваць сабе дом, закупіў дрэва і склаў яго на сваім падворку на вуліцы Каперніка, 68 (цяпер Халасцякова).

Праз пэўны час ён заўважыў, што знікае па некалькі бярвенняў ды робіцца яго ўсё меней. Паведаміў пра гэта ў паліцыю, якая знайшло дрэва ў Андрэя Сергеля на той самай вуліцы, на падворку №96. Уся драўніна вернута пацярпеламу гаспадару.

Рэклама Фабрыкі камянёў і млынарскіх машын “Рагузніцкі і Бук”. Таварыства “Мукамол”,вул Нарутовіча (раней Пачтовая, 13 – цяпер Камсамольская), Trybuna Akademicka, люты-сакавік 1933

24 лютага

Інфармацыя для жадаючых з’ехаць

Людзі, якія жадаюць эміграваць з Польшчы, вымушаны выдаткоўваць грошы, каб з’ездзіць з Баранавіч у Варшаву, дзе яны даведваюцца пра ўмовы бяспечнага выезду за граніцу

Нацыянальнае агенцтва занятасці (Panstwowy Urząd Pośrednictwa Pracy) паведамляе, што людзі, якія жывуць на тэрыторыі Навагрудскага ваяводства і маюць намер выехаць за граніцу, могуць звяртацца ў філіял Нацыянальнага агенцтва занятасці ў Баранавічах – вул. Сенатарская, 71 (цяпер Горкага), тэлефон – 70. Там можна атрымаць бясплатную і вычарпальную інфармацыю аб выездзе за граніцу і магчымага накіравання да агентаў эміграцыйнага сіндыкату, якія дапамагаюць бясплатна зрабіць загранічны пашпарт і іншыя дакументы для падарожжа.

Выязджаючым эмігрантам Агенцтва выдае даведку на зніжку для пакупкі чыгуначных білетаў і ільготы на правоз багажу да станцыі на граніцы.

Tygodnik Baranowicki

Tygodnik Baranowicki №1 ад 19-02-1933

19 лютага, №1

Колькі каштуе будаўніцтва школы

Агульная школа, што будуецца ва ўрадніцкім пасёлку (з 1929 году), ужо каштавала гораду 130 тысяч злотых. На заканчэнне трэба яшчэ 100 тысяч. Горад спрабуе атрымаць крэдыт.

Праца новай рэзні

Па нашых звестках, будаўніцтва гарадской рэзні (бойня, цяпер мясакамбінат) скончыцца на наступным тыдні. Каштавала яна гораду – 200 тысяч злотых. Яе запуск плануецца на сакавік месяц.

Опера ў Баранавічах

Оперу “Жабін кароль” пакажуць выхаванцы жаночай гімназіі імя Барбары Радзівіл. На ёй будзе прысутнічаць каля 90 чалавек. Прадстаўленне адбудзецца ў першыя дні сакавіка.

У гімназіі вучыцца 279 вучаніц. З іх рыма-каталікоў – 149, абраду Майсеевага – 93, праваслаўнага – 46.

Баранавіцкі рынак

На баранавіцкім кірмашы збожжа падаражала на 1 злоты. У мінулы чацвер плацілі за:

• 1 пуд бульбы – 60 грошай
• 1 пуд жыта – 2,8 злотых
• 1 пуд пшаніцы – 3,8 злотых
• 1 пуд ячменю – 2,2 злотых
• 1 пуд аўса – 2,10 злотых
• За 1 воз бярозавых дроў – 2,5-3,5 злотых
• За 10 яек – 80 грошай -1 злоты
• За 1 кг масла – 2,8-3 злотых
• За 1 кг сыра звычайнага – 50-60 грошай
• За 1 кг сыра літоўскага – 1,75 злотага
• За 1 курыцу –1,8-3,5 злотых
• За 1 гуся – 2,8-3 злотых

26 лютага №2

З фронту змагання з бядою

Лічба беспрацоўных у Баранавічах складае каля 400 чалавек.

Штодня ў горадзе бясплатна кормяць каля 800 дзяцей.

У Баранавіцкім павеце штодня кормяць 160 дзяцей.

Абвестка

Есць пасада САДОЎНІКА Ў МАЁНТКУ. Звяртацца ў дзяржаўную службу занятасці ў Баранавічах.

Сканчэння школьнага года

Школьны год скончыўся 15 чэрвеня. Новы распачнецца 15 жніўня.

Што паказваюць

У кінатэатры “Apollo” ідуць “Невядомы спявак” і “Горад кахання” – нямыя фільмы, агучаныя аркестрам з 10 музыкаў.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Кастрычнік 1931. Газэты пра Баранавічы

Сілезкі лёгкі самалёт на аэрадроме ў Баранавічах падчас авіярэйду. Kurier Nowogrodzki ад 7-10-1931

Kurier Nowogródzki

1 кастрычніка

Катастрофа лёгкага самалёту

Падчас двухразовага нешчаслівага старту лёгкі самалёт №22 Познаньскага аэраклубу, пілотам якога быў Вацлаў Юркэк, апарат разбіўся на аэрадроме ў Баранавічах. Канструктар Морысан і пілот Юрэк былі прыдушаныя корпусам. Самалёт з разбітым прапелерам і адарванымі шасі разбіўся. Морысан атрымаў цяжкія пашкоджанні грудной клеткі, а пілот Юрэк – агульныя траўмы. Прычына катастрофы – кепская пазіцыя пры старце і страта кіравання пілотам над машынай.

Прыехалі вядомыя артысты

У Крывошынскую гміну Баранавіцкага павету прыехала з Варшавы група артыстаў, якія на чале з рэжысёрам панам Біске прымаюць удзел у здымках фільмаў.

2 кастычніка

Лятуць – не лятуць

Рэйд турыстычных самалётаў меў адзін з этапаў у Баранавічах. Доўгі час вырашалася, ці будуць самалёты наведваць Баранавічы, нарэшце было прынята станоўчае рашэнне – адбудзецца гэта ў аўторак, 29 верасня. Ляцець будуць з Вільні, праз Маладзечна.

Ранкам на аэрадроме  (раён вуліцы Першукевіча) сабралася мноства людзей. Было вельмі добрае і яснае надвор’е. Прывялі нават школьнікаў. Прыехалі розныя чыноўнікі, прадстаўнікі мясцовага ўраду і вядомыя асобы. Чакае аркестр 78 пяхотнага палка і буфет у вялізным намёце, вянкі кветак для лётчыкаў.

Месцазнаходжанне аэрадрома адзначана чырвоным.

Але атрымалася, што надвор’е ўсё змяніла. Даведаліся пра тое па тэлефоне. Пілоты хацелі абмінуць менавіта Баранавічы, бо пануе ў нас суцэльная імгла. А мы ж іх чакалі з сонцам! Імгла ж аднак запанавала са старту ў Варшаве. Замест а пятай раніцы вылецелі самалёты адтуль толькі а 10-й. Таму не даляцелі яны ў гэты дзень да Баранавіч, а спакойна спыніліся ў Парубанку (пад Вільняй).

Не засталося нам нічога іншага, як праклінаючы імглу, надвор’е, Парубанак і аэраклуб, пад’есці ды выпіць, каб разгорнуты буфет не панёс страты, ды чакаць наступнага дня.

Але на наступны дзень у Баранавічы прыйшла імгла і дождж, якую нам прадказалі на 24 гадзіны раней, але потым неяк праяснілася. Па тэлефоне атрымалі інфармацыю, што 13 лёгкіх самалётаў стартавалі з Парубанку і а 9 гадзіне павінны прыляцець у Баранавічы. Усё адбылося як па гадзінніку. А 9.03 прызямліўся першы самалёт RWD4 з пілотам Харэўскім з львоўскага аэраклубу. Потым перапынак да 9.38. У гэты час зямлі на баранавіцкім аэрадроме павінен быў датыкнуцца самалёт Moryson-2, што ляцеў з Астровы Велькапольскай. Пілатуе яго харунжы Вацлаў Юрэк, у кабіне сам канструктар самалёту Морысан. Але лётчыкі чамусьці не хацелі сядаць на аэрадром. Самалёт бярэ ў бок і накіроўваецца ў дом, што стаіць каля дарогі, потым раптоўна мяняе курс і падскокваючы сядае на бульбяным полі. Ламае сабе шасі, але пілоты выходзяць без пашкоджанняў. Напіліся гарбаты, разабралі свой самалёт і загрузілі яго на цягнік. Іх рэшта рэйду адбудзецца па чыгунцы.

Іншыя самалёты сядаюць паспяхова. А 10.23 сядае апошні самалёт – трынаццаты, з варшаўскага аэраклубу. Чаму так мала? Ад пачатку збіралася ляцець 24 самалёты, потым 19, а вылецела 13. Усяму віной кепскае надвор’е. Віны аэраклубаў няма.

Працуе санітарная машына Чырвонага крыжа

На гэтых днях упершыню ў Баранавічах ужылі санітарную машыну Польскага Чырвонага Крыжа для перавозкі цяжка хворай жонкі аднаго з мясцовых лекараў. Хворую хутка і ў ляжачым стане даставілі да шпіталя, дзе ёй была зроблена аперацыя. Выгоды ад з’яўлення такога аўто ў горадзе відавочныя. (4 кастрычніка з’явліся інфармацыя, што кошт перавозкі хворага па гораду вызначаны ў 10 злотых, за горадам – будзе вылічвацца ад кіламетражу. Пуд жыта каштаваў 2 злотых, 1$ – 8,5 злотых).

3 кастрычніка

Нячшасны выпадак

Днём 2 кастрычніка кіроўца Андрэй Адамчык, едучы па вуліцы Шасовай (цяпер Брэсцкая), пераехаў 87-гадовую бабулю Філамону Кучынскую, якая жыве на вуліцы Траўгута, 18. Старую ў вельмі цяжкім стане завезлі ў гарадскую бальніцу.

4 кастрычніка

Баранавіцкія жыды. Размова з інж. Віннікам

Інж. Віннік, намеснік баранавіцкага бурмістра, паходзіць з далёкай Чарнігаўшчыны, дзе працаваў земляробам. Але ўжо 11 год жыве на Крэсах (Піншчына і Навагрудчына) і зрабіўся ўжо зусім тутэйшым чалавекам. Бярэ разам з жонкай жывы ўдзел у грамадскім жыцці Баранавіч. Акрамя таго, як чалец аб’яднання жыдоўскага, дакладна ведае патрэбы і становішча сваіх супляменнікаў. Таму папрасілі яго расказаць аб гэтым. Найперш нас цікавяць сціслыя лічбы з культурнага жыцця баранавіцкіх жыдоў.

Жыдоўская грамада ў нас, як зрэшты і паўсюль, неаднастайная. Існуюць розныя накірункі і адгалінаванні – ад кансерватыўных ды артадаксальных да левых і радыкальных. Характэрным чыннікам мясцовага жыцця жыдоў ёсць тое, што Баранавічы вельмі новы і малады горад, які не мае яшчэ сваіх традыцый. На некаторыя формы жыцця не накладаюцца яшчэ тут пакаленні і стагоддзі, як гэта можна пабачыць у суседніх Слоніме ці Койданаве. Там жыдоўскае жыццё мае за сабой некалькі стагоддзяў гісторыі, а ў нас усе з’явы прыходзяць звонку і з’яўляюцца не мясцовымі.

– Возьмем, напрыклад, тутэйшых хасідаў, – кажа інж. Вінік. – Іх у нас шмат, але не маюць агульнага лідара. Частка іх – прыхільнікі слонімскай школы і не прытрымліваюцца поглядаў рабіна з Койданава.

З іншых кірункаў у Баранавічах вельмі папулярны сіянізм. Цяпер патроху набірае папулярнасць рэвізіянізм – паслядоўнікі Зеэва Жабацінскага. Бунд (яўрэйская сацыял-дэмакратычная партыя) затое не мае вялікага ўплыву. Прыкладам гэтага будзе школьніцтва: пачатковая школа “Тарбут”, дзе ў трох першых аддзелах навучання выкарыстоўваецца іўрыт, мае 150 дзяцей. А школа, якую ўтрымлівае Бунд, паціху змяншалася і цяпер знаходзіцца ў стане ліквідацыі.

– Ці існуюць дзяржаўныя школы для жыдоўскай моладзі?

– Ёсць адна. Гэта так званая пачатковая школа для дзяцей, адзначаючых шабат. Калі казаць пра школьнае таварыства, “Шулькульт” мае адну школу з навучаннем на ідыш. Урэшце існуе некалькі рэлігійных пачатковых школ і адзін ешыбот, ці школа рабінаў.

Спыталі мы пра моладзь і іх жыццё, бо яна адыгрывае значную ролю ў грамадзе жыдоў гораду.

Моладзь ходзіць у гімназіі. Альбо ў дзяржаўную, альбо ў гімназію Эпштэйна. Што тычыцца поглядаў, дык яны пераважна сіяністычныя.

Моцна сярод іх распаўсюджаны харцэрскі (польскія скаўты) рух, вельмі шмат часу прысвячаюць спорту, а клуб Макабі мае шмат чальцоў. Але жыдоўская моладзь у Баранавічах знаходзіцца ў такім перыядзе свайго жыцця, калі вялікага ўдзелу ў грамадскім руху яшчэ не можа браць. Такі ўдзел прыпадае на ўніверсітэцкую моладзь. Выпускнікі ж школ выязджаюць вучыцца пераважна ў Вільню. Пэўная колькасць іх едзе вучыцца далей – да чэшскай Прагі. Па сканчэнні вучобы, калі і вяртаюцца дахаты, дык займае іх ужо праца.

Інтэлектуальнае жыццё ў Баранавічах досыць малое. Канцэнтруецца яно ў Культурна-асветніцкім клубе, дзе час ад часу бываюць лекцыі і даклады.

– А арганізацыі ўзаемадапамогі?

– Іх некалькі. Але абшар іх дзейнасці не вельмі шырокі, збольшага з-за абмежаванага фінансавання. Найлепей працуе TOZ (таварыства аховы здароўя), на чале якой стаіць доктар Нахумоўскі. Збудавалі, напрыклад, Дом здароўя ў Наваельні. Трымаюць інтэрнат для дзяцей, падтрымліваюць “Кроплю малака” для дзяцей любой нацыянальнасці. З іх арганізацый варта адзначыць «Bet-lechem» ці «Хлеб убогіх» і «Gmilat-chesed» – дабрачыннае таварыства пазыкі. Шмат добрага для жанчын робіць Аб’яднанне жыдоўскіх жанчын.

Маем у Баранавічах дзве газеты: «Baranowicher Lebn» і «Baranowicher Woch». Цяпер выходзіць толькі апошняе. Цяжка вытрымаць канкурэнцыю з варшаўскімі і віленскімі газетамі.

7 кастрычніка

Асвячэнне храма

4 кастрычніка адбылося асвячэнне новай царквы Пакрова Божай Маці. Арцыбіскуп Гродзенскі Алексій, які выканаў яе асвячэнне, прыбыў у Баранавічы 2 кастрычніка а 10 гадзіны ночы. Яго віталі на вакзале клірыкі і парафіяне. Сама ўрачыстасць адбывалася раніцай у нядзелю пры шматлікім удзеле духавенства акругі і вернікаў. У мерапрыемстве прынялі ўдзел прадстаўнікі мясцовай улады ў асобе віцэваяводы навагрудскага і пана старасты Пржэпалкоўскага. У панядзелак 5 кастрычніка арцыбіскуп Алексій, пасля таго як правеў службу ў новай царкве, паехаў у Гродна.

8 кастрычніка

Няшчасны выпадак

Жыхары вёсцы Ішкалдзь Юзік і Казік Пашкевічы прынеслі да хаты 16-цісантыметровы снарад. Падчас маніпуляцыі пры разборцы боепрыпасу адбыўся выбух. Юзік Пашкевіч быў разарваны і трупам упаў на месцы. Казік быў цяжка паранены і змагаецца са смерцю ў баранавіцкім шпіталі. Станіслаў Пашкевіч, які ў гэты час знаходзіўся на падворку, быў паранены ў руку.

Выбрыкі вулічных хуліганаў

На днях увечары на вуліцы Шасовай (цяпер Брэсцкая) двое невядомых зачапілі жыхара горада Льва Гіршу. Пад пагрозай пісталета прымусілі маўчаць і знялі з яго куртку, якую кінулі недалёка. Тыя самыя асобы запынілі ўзводнага 78 пяхотнага палка Уладзіслава Скульскага, якому таксама пагражалі рэвальверам. Згаданых авантурыстаў цяпер шукае паліцыя.

9 кастрычніка

На злосць цешчы

Марыя Данілевіч, якая жыве ў Баранавічах на вуліцы Траўгута, 13 (Дзімітрава), паведаміла ў камісарыят паліцыі, што яе зяць Ян Славінскі скраў з яе замкнёнага куфара хромавыя чорныя боты, суконную марынарку і 500 злотых гатоўкаю, пасля чаго выехаў у невядомым накірунку. 

Рух на аэрадроме

Пасля рэйду лёгкіх самалётаў і адведзін баранавіцкага аэрадрому пілотаў з Сілезіі ў бліжэйшую нядзелю чакаюцца госці з Вільні. Па словах шэфа Віленскага аэраклубу, у гэты дзень раніцай з мэтаю прапаганды павінны прыляцець два самалёты клубу. (10 кастрычніка адзін з самалётаў, што ляцеў сюды разбіўся пад Маладзечна, але пілоты не пацярпелі, пісала пазней газета.)

10 кастрычніка

Пакінулі голым на дарозе

Мінулай ноччу на шасэ Баранавічы-Слонім невядомыя злодзеі здзейснілі рабунковы замах на падляснічага дзяржаўнага лясніцтва Станіслава Багдановіча. Пагражаючы рэвальверам, забралі ў яго ровар, адзежу і бялізну, пакінуўшы ў адных сподніх падштаніках. Пошук злачынцаў ужо распачаўся.

Асаблівы кліент

Да шаўца Яна Сечкі, які жыве па вуліцы Каперніка, 23 (Халасцякова), прыйшоў невядомы кліент, які папрасіў адрамантаваць боцікі, у якія быў абуты. Сечка адразу ўзяўся за справу. Праз нейкі час кліент захацеў выйсці на падворак, каб справіць натуральныя патрэбы, і папрасіў у майстра які-небудзь абутак для гэтага. Шавец аддаў яму свае ўласныя боты. Кліент выйшаў на падворак, і болей яго ніхто не бачыў. Вартасць скрадзеных ботаў адпавядае 50 злотым.

13 кастрычніка

Знаходка пад дзвярыма

Кацярына Капшак, жыхарка Баранавіч, 12 кастрычніка падкінула на ганак дома Канстанціна Ярмуловіча на вуліцы Каўпеніцкай, 100 (цяпер Прамінскага), дзіця жаночага полу ўзростам 18 месяцаў. Дзіцё знаходзіцца на ўтрыманні Ярмуловіча.

14 кастрычніка

Дэзертыр хаваўся ў прастытуткі

Два тыдні таму з часткі 78 пяхотнага палка ў Баранавічах (Вайсковы гарадок) збег шэраговы Баляслаў Зажыцкі, ухіляючыся ад нясення абавязковай вайсковай службы. На днях следчыя разам з вайсковай жандармерыяй затрымалі дэзертыра, які ўвесь гэты час хаваўся ў жанчыны лёгкіх паводзінаў Тэклі Ляўковіч, якая жыве на вуліцы Каўпеніцкай, 100 (дзіўна, пра гэты адрас была ўжо інфармацыя ў нататцы днём раней). Дэзертыра даставілі ў баранавіцкі гарнізон.

16 кастрычніка

Акцыя барацьбы з беспрацоўем

14 кастрычніка ў залі баранавіцкага стараства адбылося пасяджэнне аддзелу працаўладкавання беспрацоўных. У ім акрамя мясцовых уладаў прыняло ўдзел шырокае кола прадстаўнікоў грамадзянкай супольнасці. Стараста Пржэпалкоўскі ў сваёй прамове звярнуўся да працадаўцаў з заклікам прыйсці на дапамогу для вырашэння гэтага цяжкага пытання і ўзяць на работу новых людзей, нават коштам змяншэння гадзін працы для сваіх супрацоўнікаў.

У доўгай дыскусіі працадаўцы пастанавілі скараціць на зіму працоўны дзень сваім рабочым да 4 гадзін, а на вызвалены час працаўладкаваць новых людзей. Гэткім чынам колькасць чалавек, што маюць працу, ў горадзе павялічыцца ўдвая.

Такім чынам сем працадаўцаў, што прынялі ўдзел у пасяджэнні, на зіму змогуць часова працаўладкаваць 80 беспрацоўных.

21 кастрычніка

Дзейнасць лякарска-санітарнай арганізацыі ў Баранавічах

Дзейнасць лякарска-санітарнай арганізацыі ў Баранавічах з году ў год усё лепшае, дзякуючы фінансаванню павятовага сейма і магістрата г. Баранавічы.

Мясцовая лякарска-санітарная арганізацыя ўключае ў сябе: гарадскі шпіталь на 25 ложкаў, агульную амбулаторыю, клінікі: стаматалагічную, супрацьсухотную, змагання з сібірскай язвай, венералагічную, ларынгалогію, а таксама гарадскую аптэку, начную брыгаду медыкаў ды санітарную арганізацыю і гарадскую лазню.

З 1 сакавіка 1930 году ўсе клінікі з санітарнай арганізацыяй і адміністрацыяй аб’яднаныя ў адну  – Гарадскі Цэнтр Здароўя.

Акрамя згаданых устаноў у горадзе працуюць: агульны сеймікавы шпіталь (35 ложкаў), інфекцыйны сеймікавы шпіталь (10 ложкаў), амбулаторыя Касы хворых (10 лекараў), 2 амбулаторыі чыгуначнікаў, “Кропля малака TOZ”, станцыя апекі над маці і дзіця, а таксама бокс для немаўлят. Таксама тры прыватных рэнтгенаўскіх кабінета і кабінет электратэрапіі, 2 дыягнастычныя лабараторыі і 4 прыватныя аптэкі. У горадзе жывуць 22 цывільных лекары, 3 вайсковых, 11 дантыстаў, 8 фельчараў, 21 акушэрка і 2 зубных тэхніка.

Акрамя Цэнтра здароўя ў Баранавічах ёсць гарадская санітарная арганізацыя. У яе склад уваходзіць санітарны ўрач і санітарны даглядчык.

Да супрацоўнікаў лякарска-санітарнай арганізацыі за 1930-31 год па-за шпіталямі звярнулася 21525 хворых. З іх на хрысціян прыпадае 10328 чалавек, на жыдоў – 11167.

У Баранавічах ёсць 3 камунальных шпіталі і 1 прыватны з агульнай колькасцю ложкаў – 80. Агулам за 1930-31 год шпіталі прынялі 2019 асобаў. Начныя дзяжурныя лекары ў Баранавічах ратавалі каля 100 хворых, якім патрэбна была неадкладная дапамога.

Гарадская аптэка прадала лекаў па 30105 рэцэптах, з іх магістрат аплаціў 5349. Агульная колькасць бясплатных рэцэптаў за год вырасла на 122%. Адзначым, што колькасць хворых, якія атрымалі бясплатную дапамогу ўзрасла толькі на 20%.

Заразных хворых, як і летась, было ў Баранавічах няшмат. З 129 заразных хворых было шпіталізавана 47, астатнія лячыліся дома.

Бюджэт на медыцыну ў 1930-31 годзе быў вызначаны ў Баранавічах на суму 152869 злотых. Гэта на 16% больш, чым летась.

Самыя пільныя патрэбы гораду з-за санітарнага пункту гледжання, якія магістрат павінен найперш развязаць: 1. Праектаванне, упарадкаванне і асушэнне вуліц Шаптыцкага (Савецкая), Пілсудскага (Чырвонаармейская), Орля (Лісіна) , Гувера (Царука), Кароткай (назва засталася і сёння) і іншых. 2. Упарадкаванне і брукаванне плошчы кірмашу імя 3 мая (цяпер квартал паміж Горкага, Чырвонаармейскай, Прытыцкага і Гагарына). 3. Пабудова новага гмаху для пачатковай школы. 4. Прывядзенне ў эстэтычны выгляд лесу ўздоўж вуліцы Міцкевіча (цяпер вуліца Леніна).

25 кастрычніка

Сенсацыйная дуэль пад Баранавічамі

Учора на тэрыторыі вайсковага лагеру Лясная адбылася дуэль на шаблях паміж адвакатам Антонам Паўлоўскім і капітанам рэзервы Станіславам Ратынскім. У выніку адвакат быў паранены ў галаву і ключыцу, а капітан выйшаў з паядынку без драпіны.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Жнівень 1931. Газэты пра Баранавічы

Кірмаш “Пятачок” у Баранавічах. Канец 1990-х – пачатак 2000-х

Kurjer Warszawski

9 жніўня

Эпідэмія пад Баранавічамі

Эпідэмія сібірскай язвы ў Навамышскай гміне падцверджана пасля даследванняў ветэрынараў у Вільні трупаў кароў. Сітуацыя вельмі напружаная, бо сібірскай язвай заразіліся тры жыхары вёскі Небыты, якіх змясцілі ў шпіталь у Баранавічах. Санітарныя службы задзейнічалі ўсе сродкі, каб спыніць распаўсюд заразы.

Вялікая рыба

10-кілаграмовага ласося злавілі ў Шчары ў Дабрамысльскай гміне, каля маёнтка пана Варанцова. Рыбу выкупіў пан Варанцоў. Ласось прыплыў сюды каналамі з Балтыкі.

Ziemia Lubelska

4 жніўня

Трагедыя пад Баранавічамі

У мястэчку Гарадзішча спалохаўся конь, які цягнуў воз, на якім ехаў Захар Белзоўскі. Конь наскочыў на 30-гадовую Хаю Наўманоўскую, якая пераходзіла вуліцу, і цяжка яе параніў. Белзоўскі ж зваліўся з воза і атрымаў моцныя пашкоджанні. Абедзве ахвяры здарэння ў безнадзейным стане прывезены ў павятовую баранавіцкую бальніцу.

Kurjer Wileński

14 жніўня

Бура над Баранавічамі

Учора над Баранавічамі прайшла вельмі моцная бура, якая бушавала каля 12 гадзін. Падчас яе была перарваная тэлефанічная сувязь з горадам. Бура нанесла шмат шкоды, якая пакуль не падлічана.

28 жніўня

Папаўся злодзей равароў

У сувязі з некалькімі выпадкамі крадзяжоў равароў у Баранавчіах, следчыя затрымалі Юзіка Каянка, жыхара хутара Жалезніца, у якога знайшлі ровар, скрадзены 14 жніўня ў Эльяша Мэера. Каянка даставілі ў гарадскі суд у Баранавічах.

Замах на забойства

На днях Андрэй Калоша, жыхар вёскі Галынка Вальнянскай гміны, падаўся ў поле ў пошуках згубленага каня. За 1 км ад вёскі ён быў затрыманы гаёвым (лесніком) маёнтка Ніжняе Чэрніхава Аляксандрам Хінчыкам, які без дай прычыны стрэліў у Калошу з дубальтоўкі. Калоша быў цяжка паранены ў галаву з пашкоджаннем правага вока. Яго перавезлі ў павятовы шпіталь у Баранавічах.

29 жніўня

Разарвалі дамову з Nobel

На днях гарадская рада Баранавіч разарвала непрадукцыйную дамову, падпісаную на 10 год з фірмай Nobel, на працу бензінавай станцыі, што прыносіла гораду каля 200 злотых прыбытку ў год. Новая дамова падпісана на 10 год таксама з той самай фірмай Nobel. Яна прынясе гораду 2250 злотых штогадовага прыбытку. Акрамя таго, фірма абавязуецца пабудаваць яшчэ адну бензінавую станцыю ў Баранавічах.

Крадзяжы

У Сабіны Швіранскай, якая жыве на вуліцы Шасовай, 10 (цяпер Брэсцкая), невядомы злачынца скраў шаўковую бялізну вартасцю 100 злотых. У Канстанціна Несцяровіча, жыхара вёскі Жлобін, каля Баранавічаў, невядомыя скралі 100 кг жыта з незачыненага гумна.

30 жніўня

Інцыдэнт на палігоне

Учора на полі пад Лясной праходзілі вучэбныя стрэльбы артылерыі. Стралялі з цяжкіх гармат. Нечакана адзін снарад выбухнуў у люфе гарматы і цяжка пакалечыў паручніка Чапельскага і кананіра Кардэльца. Выбухі і абломкі зброі пашкодзілі ім тулава, пакалечылі рукі, ногі і твары. У вельмі цяжкім стане іх адвезлі да шпіталя.

Па папярэдніх дадзеных, выбух адбыўся з-за пэўных хібаў у канструкцыі гарматы. Акрамя таго, сам снарад мог мець нейкія дэфекты.

Баранавіцкі гандляр трапіў пад колы

Нядаўна прадаўцы свіней з Баранавіч везлі на грузавіку ў Варшаву свой жывы тавар. За некалькі кіламетраў ад Варшавы адна свіння выскачыла з аўто і пачала ўцякаць у поле. У гэты момант адзін з гандляроў, Салтынец, у пагоні за свіннёй выскачыў на хаду з грузавіка і трапіў пад колы ды атрымаў цяжкія траўмы ўсяго цела. У безнадзейным стане яго прывезлі ў варшаўскі шпіталь.

Крадзяжы

Уночы з 27 на 28 жніўня невядомы злодзей спрабаваў уламацца ў кіёск на вуліцы Міцкевіча (цяпер вуліца Леніна), які належыць Отану Лапіну. Злодзей здолеў сарваць замок з дзвярэй, але відавочна быў нечым напалоханы і ўцёк, нічога не забраўшы з кіёска.

У тую ж ноч у падвал дома на вуліцы Міцкевіча, 51 (цяпер Камсамольская) уламаўся невядомы злодзей і скраў на шкоду Вінцэнта Паплаўскага 100 кг бульбы і шэсць банак марынаванага шчаўя.

Ilustrowany Express Wieczorny

1 жніўня

Скарачэнні ў магістраце

У сувязі са скарачэннем ураднікаў магістрат Баранавічаў з учарашняга дня звольніў усіх супрацоўнікаў магістрата з выплатай трохмесячнай дапамогі. Пасля сканчэння гэтага тэрміну, з 1 кастрычніка, супрацоўнікі будуць прынятыя на працу на новых умовах.

Kurjer Lwowski

13 жніўня

Забойства нарачонай

У Малой Каўпеніцы падчас танцаў на вечарыне жыхар гэтай вёскі Васілевіч у прыступе рэўнасці ўдарыў нажом у грудзі сваёй 18-гадовай нарачонай Вераніцы Васілеўскай. Цяжка параненая Васілеўская выбегла з крыкам на двор, і праз некалькі хвілін яе жыццё скончылася. Забойца, карыстаючыся мітуснёй, збег у бліжэйшы лес. Паліцыя арганізавала за ім пагоню.

Słowo Częstochowskie 

21 жніўня

Рэйд польскіх самалётаў

У сувязі з маючым адбыцца 26 і 27 верасня рэйдам лёгкіх самалётаў польскага тыпу, між іншым праз баранавіцкі павет, камітэт LOPP (Ліга супрацьгазавай і супрацьпаветранай абароны) у Баранавічах актыўна прыступіў да заканчэння працы на новым аэрадроме (знаходзіўся паміж сучаснымі вуліцамі Тэльмана і Першукевіча). Тэрыторыя ў 38 га была абсеяная аўсом дзеля зручнасці пры пасадцы лёгкіх самалётаў. Камітэт працягвае падрыхтоўчыя працы для прыняцця самалётаў, што ўдзельнічаюць у рэйдзе. 

Kurjer Wileński

Футбол

4 жніўня

«Макабі» (Вільня) – «Макабі» (Баранавічы) – 1:1. Гульня ў Баранавічах з адной с самых слабых камандаў прынесла для гульцоў з Вільні кампраментуючы вынік.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Травень 1931. Газэты пра Баранавічы

1933 год. Святочныя мерапрыемствы каля помніка паўстанцам у Мілавідах.
Фота: nac.gov.pl

Życie Nowogródzkie

1 мая

Справа пабудовы касцёла ў Баранавічах

Адносна чутак, якія распаўсюджваюцца ў Новых Баранавічах (раён Палескага вакзала), аб спыненні будаўніцтва новага касцёла карэспандэнт звярнуўся да Камітэта па яго пабудове.

Як сказалі ў Камітэце будовы, па незалежных ад іх прычын, асвячэнне вуглавога каменя было адкладзена на час узгаднення розных пытанняў Курыі біскупа ў Пінску з Курыяй Палявога біскупа (звязаная з войскам). Ніяк гэта, аднак, не ўплывае на далейшае закладанне падмурка, што будзе выканана ў рамках паўнамоцтваў Камітэта.

2 мая

Пакуль гаспадар ачомаўся, злодзей быў пад ключом

У адну з апошніх начэй баранавіцкімі вуліцамі праходзіў патруль паліцыі з гарадскога камісарыята. У нейкі момант заўважыў двух падазроных тыпаў, якіх затрымаў і даставіў у камісарыят паліцыі. Затрыманыя ўжывалі розныя спосабы, каб вырвацца з рук паліцыі. Даводзілі, што невінаватыя, і нават прапанавалі паліцыянтам добры пачастунак. Але супрацоўнікі паліцыі не згадзіліся на прапанову, а падчас дагляду ў камісарыяце ў іх знайшлі вялікую колькасць гарэлкі, лікёраў, вінаў і закускі. Пасля праверкі дакумантаў высветлілася, што гэта жыхары Варшавы Юліян Клімашэўскі і Станіслаў Вінчэўскі, прафесійныя злодзеі, якія прыехалі ў Баранавічы на справу.

Абодва былі затрыманыя, а раніцай у паліцыю звярнуўся ўласнік буфета ў Клубе падафіцэраў рэзервы, і заявіў, што ў гэтую ноч невядомыя ўламаліся ў яго ўстанову і скралі шмат алкаголю і зімнай закускі.

Якое ж было яго здзіўленне, калі ён пабачыў, што ўсё скрадзенае ўжо знаходзіцца ў пастарунку паліцыі, а злодзеі арыштаваныя. З баранавіцкай паліцыяй не трэба жартаваць.

7 мая

Выступ атлета і барца

2 і 3 мая на пляцы Макабі ў Баранавічах выступаў вядомы атлет і барэц Арнольд, чэмпіён па барацьбе 1928 году ў Парыжы.

Барэц Арнольд зладзіў баранавіцкай публіцы паказальны выступ сваіх неверагодных магчымасцяў.

Вельмі відовішчным быў праезд аўтамабіля з некалькімі пасажырамі праз атлета, які той цяжар перанес з найменшай крывёю. Вялікае ўражанне стварыла і тое, як Арнольд зубамі затрымаў фурманку на хаду. А калі атлета закапалі на 40 хвілін ў зямлю на глыбіню 2 метры, гэта выклікала проста фурор.

Асвячэнне помніка паўстанцам 1863 года ў Мілавідах (скарочана)

А 14-й гадзіне 3 мая вялікая колькасць машын і аўтобусаў, напоўненая гасцямі, выехала з Баранавіч да Мілавідаў, дзе пры брэсцкай шашы, каля вёскі Ямнічна ўзведзены помнік памяці забітых у бітве паўстанцаў 1863 года.

Помнік уяўляе сабой капліцу вышынёй 13 метраў, якая размешчана насупраць сціплага крыжа на магіле расійскіх салдат, што загінулі ў гэтай бітве, які Расія паставіла тут некалькі дзесяцігоддзяў таму. Але ён таксама быў у гэты дзень упрыгожаны кветкамі.

Асабліва ўразіла сабраных, калі з аўто выйшаў ветэран паўстання паручнік Кулікоўскі, удзельнік бітвы пад Мілавідамі ў 1863 годзе. Слёзы ліліся па шчаках старога, калі ён пабыў святочны тлум і вайсковую варту, што сабраліся ўшанаваць памяць тых 9 паўстанцаў, забітых ў бітве за незалежнасць. Громкі вокліч вырваўся з грудзей прысутных у гонар ветэрана, і ён, падтрыманы пад рукі, хісткім крокам пайшоў да помніка, дзе далучыўся да атачэння ўраднікаў.

Адбылося жалобнае набажэнства, якое скончылася асвячэннем помніка. Потым каля помніка маршам прайшлі калоны вайсковых частак з Баранавіч, грамадскіх арганізацый і пажарнікаў.

Збліжаўся вечар, які абвесціў пра заканчэнне мерапрыемства. Людзі раз’ехаліся, але тут навечна застаўся помнік-капліца з парэшткамі герояў паўстання 1863 года.

Ганаровыя госці накіраваліся да маёнтка Грудопаль, уладар якога пан Антоні Юндзіл пачаставаў іх сціплай вячэрай. Падчас святочнага мерапрыемства пан Юндзіл быў адзначаны ваяводам Бечковічам ордэнам Polonia Restituta.

8 мая

Труп немаўляці ў кустах

Учора, каля вёсцы Бараціно (Вальнянская гміна), каля дарогі да вёскі Хлюпічы, пад кустом знайшлі часткова знішчаны труп немаўляці. У дзіцяці, закручанага ў пялюшкі, была адарваная нага і адсутнічалі вочы. Следства ў гэта справе праводзіць мясцовы пастарунак паліцыі.

9 мая

Трагедыя на вальнянскай дарозе

Вечарам 5 мая на шашы, што вядзе з Пагарэльцаў да Вольна, адбылася нязвыклая аварыя, ахвярай якой стаў сяржант Аліўка з 78-га пяхотнага палка, інструктар-падафіцэр з Паланечкі. Ён ехаў на фурманцы з жонкай і некалькімесячным дзіцём.

У пэўны момант коні спалохаліся праязджаючага аўто і панеслі фурманку. Ніякія спробы супакоіць ашалеўшых коней не прыносілі выніку. Сяржант Аліўка, бачачы, што ім усім пагражае смерць, загадаў жонцы скакаць з воза, што ёй і ўдалося, бо яна трапіла на свежа ўзаратую зямлю. Потым сяржант Аліўка, узяў дзіцё на рукі і саскочыў на цвёрды грунт.

Намагаючыся выратаваць немаўля, Аліўка не зважаў на сябе і пры падзенні зламаў ногі і руку. Аднак, нягледзячы на шалёны боль, не выпусціў дзіця і тое засталося цэлым і здаровым. Жонцы з цяжкасцю атрымалася выклікаць на месца трагедыі доктара з Вольна і паведаміць ад выпадку камандаванню ў Баранавічы. Позна ўвечары з горада прыбыў санітарны аўтамабіль і перавёз сяржанта ў гарнізонны шпіталь.

13 мая

Пажар на чыгуначным мосце

Учора, калі цягнік Ліда-Баранавічы мінуў станцыю Дварэц, машыніст убачыў палаючы мост і паспеў затрымаць цягнік. Чыгуначная служба патушыла пажар, і цягнік рушыў далей.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Верасень 1933. Газэты пра Баранавічы

Баранавічы, 1928 год. Супрацоўнікі чыгункі каля кіёскаў з півам і напоямі.

Kurjer Nowogródzki 

7 верасня

2 авіякатастрофы пад Баранавічамі

У поўдзень 6 верасня па чарзе здзейснілі пасадку на аэрадром у Баранавічах (цяпер участак каля вул. Тэльмана, дзе знаходзіцца гандлёвы цэнтр “Радужны”) апараты, што прымаюць удзел у 5-м турыстычным конкурсе. Агулам села 15 самалётаў.

Самалёт RDW-4 кракаўскага аэраклубу з пілотам Салтыкоўскім і назіральнікам Кубчаком пасля старту ў далейшую дарогу трапілі ў катастрофу праз 6 км ад аэрадрому. Катастрофа адбылася з-за таго, што ў самалёта адарвала прапелер і рухавік. Пасля таго, як адарвала рухавік, самалёт праляцеў яшчэ 30 метраў, пасля чаго стаў падаць. У апошні момант лётчыкам пашчасціла выраўняць апарат. Дзякуючы гэтаму, яны атрымалі цяжкія траўмы, але пазбеглі смерці.

Другі самалёт – люблінскага аэраклубу – з пілотам Мартынюком і назіральнікам Кімелем трапіў у катастрофу каля станцыі Пагарэльцы.

Атрымаўшы паведамленне аб дзвух авіякатастрофах каля Баранавіч, стараста Нойгебаўэр пазваніў дырэктару чыгункі Фалькоўскаму, які затрымаў рух хуткага цягніка з Пагарэльцаў. Абодвух пілотаў гэтым цягніком прывезлі ў Баранавічы, дзе іх змясцілі ў міжкамунальны шпіталь.

Аматар музыкі

3 верасня з крамы фірмы “Record” у Баранавічах, на вуліцы Шаптыцкага, 40 (цяпер вул. Савецкая), невядомы злодзей скраў дарожны патэфон коштам 100 злотых.

8 верасня

Скарб

Падчас земляных работ на ўчастку дарогі Гарадзішча-Навагрудак знайшлі скарб. Каля вёскі Канюшоўшчына выкапалі старыя манеты Рэчы Паспалітай 17 і 18 ст. Не паведаміўшы нічога ўладам, частку манет работнікі падзялілі між сабой. Атрымалася забраць 24 манеты. Скарб цяпер захоўваецца ў паліцэйскім пастарунку ў мястэчку Гарадзішча.

Міністр Буткевіч у Баранавічах

Сёння (7 верасня) прыязджае ў Баранавічы міністр транспарту Буткевіч. Ён правядзе інспекцыю дарог, што будуюцца за кошт урада.

Начаваць пан міністр будзе ў Баранавічах. Сустракаць Буткевіча ужо выехаў баранавіцкі стараста Нойгебаўэр.

13 верасня

Авіякатастрофы – рэха здарэнняў падчас рэйсу

12 верасня пілот Жыгмунд Мартынюк і назіральнік Жыгмунд Кімель выехалі хуткім цягніком да Варшавы. Адтуль паедуць у Люблін. Іх самалёт ужо адправілі ў Люблін 11 верасня.

13 верасня выязджаюць з Баранавіч і два іншых лётчыка – пілот Ян Салтыкоўскі і назіральнік Марцін Кубчак. Так як Кубчак пачувае сябе не вельмі добра, дык едзе да Кракава пад наглядам санітара.

Іх самалёт адправілі ў Кракаў 11 верасня.

Пчалярскія курсы

18, 19, 20 верасня ў залі чыгуначнага клубу адбудуцца курсы пчаляроў. Лекцыі будуць пачынацца а 9.00.

14 верасня

Падкідыш

12 верасня а 14.35 у калідоры будынка станцыі Палонка было падкінута дзіцё мужчынскага полу. З немаўлём была картка, што тое нарадзілася 22 жніўня і не ахрышчанае.

Рыхтаваўся да зімы

12 верасня каля будынку гарадскога суда ў Баранавічах з воза Антона Шамета скралі кажух вартасцю 30 злотых. Крадзеж здзейсніў Аляксандр Плаўсюк, жыхар Баранавіч. Скрадзены кажух у яго забралі.

22 верасня

Бацькоўскі сход гімназіі імя Барбары Радзівіл

19 верасня ў будынку гімназіі адбыўся агульны сход бацькоў жаночай гімназіі. Кіраваць сходам сабраныя абралі жонку генерала – пані Скатніцкую, якая запрасіла да стала старшыню пана Глонбіка і доктара Карчынёву, сакратаром – пана Баневіча.

Напачатку лекцыю “Школа і выхаванне дзіцяці” прачытаў прафесар Вадэйка. Гэты рэферат са шматлікімі сапраўднымі прыкладамі быў выслуханы з вялікай увагай.

Пасля была складзена справаздача па дзейнасці за мінулы навучальны год. З яе вынікае, што не ўсе бацькі добрасумленна аплачваюць унёскі, якія летась складалі ўсяго 550 злотых. Нягледзячы на гэта, бацькоўскі камітэт, валодаючы значнай сумай, выдаткаваў яе на дапамогу ў харчаванні некаторых дзяцей і часткова на аплату за навучанне.

Справаздачу зацвердзілі аднагалосна.

Потым быў разгледжаны план на наступны навучальны год і абраныя класныя дэлегаты, з якіх стварылі Раду апекуноў. Яе сход адбудзецца ў бліжэйшыя дні, на сходзе абяруць сваё кіраўніцтва.

23 верасня

Новая спроба

Неаднаразова спрабавалі ў Баранавічах выдаваць тыднёвікі. Усе яны паступова ліквідаваліся, бо ў Баранавічах прадаюцца газеты варшаўскія і віленскія з мясцовымі навінамі.

Першы нумар новага тыднёвіка “Życie kresowe” выйшаў у Баранавічах 19 верасня. Пабачым, ці не напаткае яго лёс папярэднікаў.

30 верасня

Яму не шанцуе

У Валянціна Куракова 27 верасня а 15 гадзіне каля крамы на вуліцы Сенатарскай (цяпер Чырвонаармейская), скралі ровар маркі Brener вартасцю 100 злотых.

Адзначым, што летась у Куракова таксама скралі ровар.

Дыверсія ці дурны выбрык пастуха

25 верасня а 7 гадзіне раніцы падчас руху цягніка па вузкакалейцы з Вострава да Баранавіч машыніст Міхась Кіслач заўважыў на пераключэнні стрэлкі каля Мышанкі пакладзены паміж шынамі кавалак дрэва 57 см даўжынёй і 6 см таўшчынёй. Дрэва тое было спарахнелае.

Машыніст выдаліў перашкоду, з-за чаго вымушаны быў спыніць цягнік.

У той самы дзень а 5 раніцы цягнік, які ехаў па гэтай вузкакалейцы з Баранавіч у Востраў, каля той самай стрэлкі раструшчыў кавалак дрэва, пасля чаго прайшоў без пашкоджанняў. Агляд месца здарэння паказаў, што дрэва было двойчы пакладзена на рэйкі. Таму мы маем справу з дурнымі выбрыкамі пастухоў.

Знайшла месца

26 верасня каля станцыі Палонка невядомая маці пакінула сваю дачку ўзростам каля 1 года.

Запасліся на доўгі час

Ноччу на 22 верасня ў вёсцы Ятвезь гміны Вольна з незачыненай каморы Яна Валынца скралі 800 метраў вясковага палатна вартасцю 650 злотых.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Студзень 1931. Газэты пра Баранавічы

Вуліца Шаптыцкага (цяпер Савецкая) на польскай паштоўцы 1934 года.

Życie Nowogródzkie

1 студзеня

Адкрыццё сучаснай пякарні

Значная падзея адбылася 15 снежня ў новым, толькі што збудаваным будынку механічнай пякарні «Еднасць». Удзельнікі Таварыства пекараў дзеля такой падзеі для памяці наступных пакаленняў склалі ўрачысты пратакол.

«Пратакол урачыстага адкрыцця Першай механічнай баранавіцкай пякарні «Еднасць» на вуліцы Ажэшкі, 28 (цяпер вуліца Маякоўскага), ад 15 снежня 1930 года. У прысутнасці і пры ўдзеле ўладаў дзяржаўных, вайсковага і мясцовага кіравання, прадстаўнікоў грамадскасці і запрошаных гасцей адбылося адкрыццё першай механічай пякарні ў Баранавічах. Была выканана першая выпечка хлеба ў колькасці 100 кіло, якія, згодна з пастановай Таварыства, былі дабрачынна перададзеныя ў хрысціянскі і жыдоўскі прытулак для старых, у хрысціянскія і жыдоўскія прытулкі для сірот, а таксама для таварыства «Хлеб для ўбогіх». На падставе гэтага і быў складзены гэты пратакол, падцверджаны подпісамі прысутных».

Пякарня месціцца ў двухпавярховым абшырным будынку, пабудаваным у сучасным стылі, на вялікай пляцоўцы побач з горадам. Гмах падзелены на дзве часткі: верхнюю і ніжнюю. Знізу, у абшырных светлых залах, абкладзеных напалову адмысловай белай кафляй, а падлога з тэракоту, знаходзіцца сама пякарня – механічныя печы з сучасным абсталяваннем. Яны здольныя выпякаць да 400 кг хлеба ў гадзіну спрошчаным і гігіенічным спосабам. Там жа знаходзяцца электрычныя машыны для вырабу цеста, склады для гатовага хлеба і экспедыцыя, а таксама пакоі для працоўных. На друім паверсе, злучаным з долам, знаходзіцца кулінарны аддзел, склады, машына для прасеву мукі, кабінет кіраўніка і канцылярыя. Сам будынак высокі і чысты, вельмі эстэтычна выглядае.

Пякарня, як супольнае прадпрыемства Таварыства пекараў, была пабудавана за 180 тысяч злотых, з якіх частка належыць таварыству, а частка ўзята дзякуючы дзяржаўнаму крэдыту. У Таварыства ўваходзяць жыды і хрысціяне. Гэта чацвёртая механічная пякарня на землях Навагрудскага ваяводства, будаўніцтва якой пачалося два гады таму.

5 студзеня

Калі аптэкар хоча быць лекарам

3 студзеня ў пастарунак паліцыі ў Вольна прыйшоў Тэадор Сняжко, жыхар вёскі Бортнікі. Ён паведаміў, што яго чатырохгадовае дзіцё памерла пасля прыняцця лекаў, якія прадаў яму аптэкар Сініцкі з Вольна. Па словах Сняжко, Сініцкі параіў лекі без рэцэпта лекара як сродак ад рыбакоў (глістоў). Пасля прыёму лекаў у дзіцяці забалеў страўнік, і неўзабаве малое памерла. Лекі і труп дзіцяці цяпер знаходзяцца ў паліцыі.

9 студзеня

Стрэлы па салдату-авантурысту

5 студзеня вайсковы патруль затрымаў за нетактоўныя паводзіны на вуліцы Баранавічаў шарагоўца 5 лётнага палка Аляксандра Гарболю, які ехаў у адпачынак. Падчас этапавання Гарболя ў гарнізонную вязніцу затрыманы напаў на шарагоўца Васеля, спрабуючы яго раззброіць, а потым спрабаваў збегчы. Васель стрэліў па ўцекачу і цяжка яго параніў у грудзі. Гарболю адвезлі ў брэсцкі вайсковы шпіталь. Праверку здарэння праводзіць рота жандармерыі ў Баранавічах.

10 студзеня

Сані на вуліцах горада

Аўтатранспарт робіцца значным канкурэнтам для баранавіцкіх рамізнікаў (фурманшчыкаў). Але гэтая зіма да іх прыязная – маразы невялікія, снегу шмат, таму ўжо некалькі тыдняў, як людзі ахвотна ездзяць санкамі. А ахвотна таму, што санкі баранавіцкіх рамізнікаў зграбныя і з цёплымі фартухамі, у адрозненне ад старых абдзёртых і брудных фурманак, у якія без агіды немагчыма сесці. Тымі саначкамі катаюцца проста для прыемнасці, а не толькі дзеля патрэбы.

Памяць баранавіцкіх рамізнікаў дасканальная. Хопіць 1–2 разы праехаць з імі, каб яны запомнілі цябе разам з нумарам дома і вуліцай. Гэта добра сведчыць пра ўстрыманне рамізнікаў, бо хаця пра ўстрыманне да алкаголю ў гэтай прафесіі трэба толькі марыць, але цяжкія ўмовы быту прымушаюць гэтых людзей (якія маюць часта вялікія сем’і) да асцярожнага абыходжання з кілішкамі.

Маю да іх адну толькі просьбу. У гэты час, калі цэны на авёс вельмі нізкія, а сані дазваляюць болей зарабляць, няхай бы дамовіліся між сабой ды адрамантавалі і аднавілі свае фурманкі, не пашкадаваўшы трохі лаку і абіўкі. Тады б шмат гасцей горада, што сядаюць цяпер з таксоўкі, абіралі б чыстыя і прыемна выглядаючыя фурманкі.

13 студзеня

З гаспадарчых навінаў

Як стала вядома з нашых крыніц, што для заканчэння распачатай будоўлі рэзні (цяпер – мясакамбінат), дзякуючы энергіі намесніка бурмістра Вінніка, Банк краёвага гаспадарства ўхваліў для Баранавічаў крэдыт. Для гэтага вызначаны 40 тысяч злотых. Грошы ўжо пералічаны камунальнай касе ў Баранавічах. Акрамя таго, Гарадская рада займаецца цяпер апрацоўкай бюджэта гарадской электрастанцыі. Гэта добрыя навіны для развіцця нашага горада.

Чырвоны крыж

Канцылярыя аддзела Чырвонага крыжа, новай, нядаўна зарэгістраванай арганізацыі, знаходзіцца ў Баранавічах у гарадскім аддзеле здароўя на вул. Шасовая, 12 (цяпер Брэсцкая). Далі ёй прытулак лекары, якія добра ведаюць, што робіць па ўсім свеце гэта дабрачынная арганізацыя.

17 студзеня

Новы бурмістр

Нашы крыніцы паведамляюць, што новы бурмістр горада Баранавічы, пан інжынер Стэфан Сенпоўскі быў зацверджаны ўладамі і ў бліжэйшыя дні зойме пасаду.

Баранавіцкая сенсацыя

Шкада, што рэдакцыі Życie Nowogródzkie дасюль не прыйшло да галавы пасадзіць у нас прафесійнага журналіста, які б сачыў за жыццём горада і падаваў сенсацыйныя падзеі, якія на нашым бруку часта адбываюцца.

Трэба прызнаць, што здарылася ў нас некалькі дзён таму гісторыя, якая і філосафам не снілася ды якую цяпер усе ў горадзе абмяркоўваюць. У Жаночы саюз грамадзянскай працы (Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet) звярнулася з просьбай аб дапамозе маладзенькая маці, якую кінуў каханак. Актывісткі актыўна ёю заняліся – сабралі ёй значную суму грошай, а адна з іх адвезла жыць дзяўчыну да пэўнай хаты, пад апеку саліднай асобы. Але што выявілася? Тая асоба, гаспадыня дома, якую шанавалі і якой даверыліся актывісткі ZPOK, выкарыстоўвала жытло для месца сустрэч і распуты.

Актывістка, што суправаджала маладую маці, прыехаўшы, хутка зразумела, куды трапіла. Старшыня ZPOK распавяла пра гэтую справу пану старасце, які загадаў той бардэль закрыць. Але ці не забаўная гісторыя? Паважаная кіраўнічка жаночай арганізацыі, каб выратаваць ахвяру з народа, накіроўвае яе ў салідны дом, які з’яўляецца бардэлем. Выявілася яшчэ, што той «вясёлы дом» быў добра знаёмы кінутай маладой маці, бо яна не хацела адтуль сыходзіць. Яе нічога там не шакавала, а некаторыя рэчы нават прыцягвалі.

20 студзеня

Баранавічы змагаюцца з беспрацоўем

12 студзеня адбылося паседжанне Грамадзянскага камітэта дапамогі беспрацоўным. Віцэ-бурмістр інжынер Віннік, пачынаючы сустрэчу, заявіў, што яго непакоіць лёс беспрацоўных, колькасць якіх у Баранавічах хутка расце і цяпер складае каля 300 асоб. Іх сітуацыя абцяжараная тым, што большасць цяпер не можа атрымаць дапамогі з Фонду беспрацоўя, а працаўладкаваць іх горад не можа, няма таксама ў бюджэце горада і такіх фінансавых сродкаў для дапамогі.

Потым прадстаўнікі камітэта абмяркоўвалі, чаму спынілі працу і звольнілі супрацоўнікаў: 70 чалавек фірма «Тармлын» і 50 – пан Ясалевіч. Гэта адбылося пасля спынення будаўнічых прац, з-за недахопу матэрыялаў і дрэва, а таксама недахопу грошай у абароце. Прадстаўнікі фірмаў патлумачылі, што гатовыя аднавіць працу і даць працу звольненым, калі магістрат дапаможа атрымаць для іх крэдыт у банку.

Цяпер у Баранавічах 300 беспрацоўных, а гэта, з улікамі іх сем’яў, 1000 чалавек, якія не маюць сродкаў для жыцця.

Камітэт пастанавіў звярнуцца да кіраўніцтва чыгункі, каб тыя дапамаглі знайсці працу для часткі людзей. Таксама камітэт неадкладна пачне арганізацыю выдачы беспрацоўным прадуктаў першай неабходнасці: мукі, кашы і тлушча. Надалей вырашана звярнуцца да ваяводы ў Навагрудку з просьбай дапамагчы крэдытамі ўласнікам тартакоў, дзеля аднаўлення працы і працаўладкавання людзей, а таксама выдзялення 18750 злотых на дапамогу беспрацоўным.

25 студзеня

Няшчасны выпадак з чыгуначнікам

20 студзеня, а 11-й гадзіне, надкандуктар Канстанцін Скалімоўскі, які жыве на вул. Каляёвай, 7 (цяпер Вільчкоўскага), рамантуючы свой дом, зваліўся з рыштаванняў і зламаў нагу. Пасля аказання першай дапамогі яго адвезлі ў чыгуначны шпіталь у Вільні.

Адзначым, што кабеты, якія аказвалі першую дапамогу, прасілі чыгуначніка Фелікса Ханкевіча, які праходзіў побач, дапамагчы данесці няшчаснага да фурманкі, але той адмовіўся. Нялюдскім чыгуначнікам павінна зацікавіцца яго кіраўніцтва.

Рэха забойства

Увесну 1929 года на вакзале ў Баранавічах супрацоўнік савецкага Гандлёвага прадстаўніцтва ў Варшаве застрэліў рэферэнта Кухаркоўскага, які тады выконваў функцыі старасты. Яго жонцы, Каміліі, польскія ўлады прызначылі пенсію. Адначасова яна вырашыла звярнуцца да савецкага кіраўніцтва па кампенсацыю. Прадстаўнік пані Кухарскай, мэцэнат Ямонт звярнуўся ў савецкае пасольства, якое ўсяляк адкідала гэтую справу. Тады адвакат Ямонта распачаў гэтую справу супраць савецкага пасольства ў польскім судзе. Яе вынік будзе агучаны 16 лютага ў Варшаве.

29 студзеня

Вядомы бандыт хаваўся ў Баранавічах

Учора у Вільні на адной з зладзейскіх малін затрымалі грознага бандыта Юзіка Аншэра, вядомага па мянушцы Юсель Парх. Бандыцкая кар’ера Аншэра пачалася ў 1920 годзе, калі яго асудзілі на 6 год суровага рэжыму за рабунак. Пасля адбыцця кары Аншэр працягваў займацца злачыствамі, учыніўшы шэраг крадзяжоў і ўламанняў у жыллё.

Некалькі тыдняў таму віленскай паліцыі стала вядома, што Аншэр знаходзіцца ў Баранавічах на зладзейскай маліне «Сіркі». У Баранавічы накіравалі аднаго са следчых, але Аншэр, як той сабака, носам чуючы небяспеку, своечасова знік. Злодзей пачаў блытаць сляды, але на хвасце ўжо была паліцыя. Пару дзён таму ён прыбыў у Вільню, дзе трапіў у засаду паліцыі. Цяпер фартовы Парх сядзіць у вязніцы.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы