Травень 1932. Газэты пра Баранавічы

Рамізнік з пасажырам на вуліцы Нарутовіча (цяпер Камсамольская), 1936 год. Ззаду відаць кінатэатар Apollo – цяпер пляцоўка паміж гатэлямі “Марыінскі” і “Гарызонт”. Здымак з архіву Сяргея Русака

Kurier Nowogródzki

1 мая

Злая варажба

Некалькі дзён таму да Тэадоры Галінскай, якая жыве на вуліцы Азёрнай (назва засталася дасюль), 15, зашлі 2 вандроўныя цыганкі, якія прапанавалі ёй за невялікую плату паваражыць. Галінская, як і ўсялякая звычайная кабета, што цікавіцца сваёй недалёкай будучыняй, пагадзілася на цыганскую варажбу.

Незнаёмкі загадалі падаць поўную мядніцу (медны таз) вады, дасталі свечы зялёнага колеру і, запаліўшы іх, пачалі ліць воск на ваду, а дымам ад свечак абкурваць Галінскую. Праз некалькі секунд гаспадыня страціла свядомасць і пачала падпарадкоўвацца загадам цыганак. Прынесла ў пакой усе свае каштоўныя рэчы і біжутэрыю ды аддала вядзьмаркам усё, што яны хацелі.

Праз нейкі час Галінская ачомалася і пабачыла, што цыганкі сышлі ў невядомым накірунку з усёй біжутэрыяй і грашыма. Засталася толькі мядніца з вадою, у якой плавалі дзіўныя кавалкі воску. Толькі цяпер Галінская зразумела, што была проста ашуканая.

Падалася ў пастарунак паліцыі, дзе паведаміла аб крадзяжы і склала падрабязнае апісанне ашуканак. Толькі вось ці атрымаецца цяпер затрымаць спрытных варажбітак, цяжка сказаць, бо, верагодна, Галінская задураная невядомым дымам не зможа ў сапраўднасці пазнаць тых цыганак.

3 мая

З жыцця кааператыву “Сноп” у Вольна

У памяшканні клубу ў Вольна адбылося вельмі важнае паседжанне чальцоў кааператыва “Сноп” пры ўдзеле інспектара Аб’ядання спажыўцоў – пана Будзькі.

Кіраўніцтва кааператыву склада справаздачу за 1931 год, якая была закрыта з прыбыткам 679 злотых. Усю гэтую суму вырашылі накіраваць на будаўніцтва ўласнага дому, якое пастанавілі распачаць ужо сёлета. Для гэтага быў створаны Камітэт пабудовы дому. Належыць адзначыць, што ў гэтых цяжкіх варунках эканамічнага крызісу кааператыў “Сноп” добра завіваецца, дзякуючы інтэнсіўнай працы кіраўніка кааператыва Уладзіслава Урбановіча і чальца з кіраўніцтва пана Макарэвіча.

Падкідыш

На верандзе на алее Післудскага знайшлі немаўля-хлопчыка, узросту прыкладна 5 месяцаў, якога кінула яго маці.

 5 мая

Першамай у Баранавічах

Голасна абвешчанае сацыялістамі святкаванне 1-га мая ў Баранавічах выйшла вельмі мізэрным. Нешматлікае шэсце, якое складалася ў асноўным з маленькіх груп, рушыла ад будынку “Jutrzni” на кірмаш, дзе было сказана некалькі прамоў не вельмі шматслоўных. Наогул 1-га мая ў Баранавічах прайшло вельмі спакойна, без ніякіх здарэнняў.

Сацыялістычная газета Robotnik 10 мая зусім па-іншаму апісала гэтую імпрэзу

Святкаванне сёлета 1 мая ў Баранавічах Сацыялістычная партыя Польшчы (PPS), Бунд і Паалей Цыон («Працоўныя Сіона») правялі найлепей за мінулыя гады. У шэсці ўзяло ўдзел каля 3000 чалавек, а ў мітынгу на кірмашы – болей за 5000. Гарадская адміністрацыя зрабіла ўсё, каб адхіліцца ад удзелу ў маніфестацыі. Тых, хто з вёсак накіроўваўся на мітынг, страшылі пакараннем і не пускалі ў Баранавічы.

Пад чыстым небам прамаўлялі Махай, Мукасей, Канігзбер, Лапінскі, Лахоўскі і Ружанскі. Пасля прамовы калона рушыла па вуліцам горада на чале з аркестрам.

Падчас прамоў на кірмашы паліцыя адлоўлівала вучняў, хапаючы іх сярод слухачоў!

Увечары адбылася ўрачыстая Акадэмія, якая скончылася танцамі. Рабочыя і работніцы, палякі, жыды, беларусы і расейцы ахвотна адпачывалі.

8 мая

Анонс першага баксёрскага матчу

Намаганнямі 78 пяхотнага палка разам з павятовым камендантам PW (Przysposobienie Wojskowe – вайсковая падрыхтоўка) у Баранавічах адбудзецца першы турнір па боксу 8 мая, а 13-й гадзіне ў Рашынскім лесе (казармы Касцюшкі – цяпер Вайсковы гарадок). У ім возьмуць удзел спартоўцы з 78 пяхотнага палка (Вайсковы спартовы клуб), 26 уланскага палка (каманда “Стралец”) і мясцовага спартовага клубу “Макабі”. Гэта першая падобная імпрэза ў Баранавічах, якая павінна зацікавіць мясцовых жыхароў. Уваход у лес каштуе вельмі танна – усяго па 50 грошай з чалавека.

Свята пасадкі дрэваў

4 мая адбылося ў Баранавічах “Свята пасадкі дрэваў”, у якім ўзялі ўдзел усе мясцовыя сярэднія школы і аддзел Аб’яднання Стралецкага. А 9-й гадзіне раніцы каля Помніка невядомаму жаўнеру (цяпер клумба на вул. Савецкай, насупраць гатэлю “Горизонт”) ксёндз-вікарый Лявон Спакач асвяціў дрэвы, пасля чаго зрабіў прамову, у якой заахвоціў прысутных да апекі над высаджанымі ў гэты дзень дрэвамі, як гэта робіцца ў заходняй частцы Польшчы.

Пасля выканання гімну школьным аркестрам прамовіў намеснік старасты Генрык Курачыцкі і школьны інспектар Ставовы. Затым школьнікі разабралі складзеныя тут дрэўцы, якія прывезла дарожная служба, і пад наглядам знаўцаў пачалі высаджваць дрэвы ў загадзя прыгатаваныя ямкі. Высаджана больш за 600 саджанцаў на вуліцах: Шасовай (Брэсцкая), Касінераў (Войкава), Мінскай (Прытыцкага), Рынкавай (Фраленкова) і Шырокай (Тэльмана).

Першыя два дрэвы высадзілі намеснік старасты Генрык Курачыцкі і школьны інспектар Ставовы на вуліцы Міцкевіча (цяпер Леніна), каля Помніка невядомаму жаўнеру. Кожны з удзельнікаў навязаў да свайго дрэва картку з прозвішчам і абавязаўся даглядаць яго.

Падкідыш

Ужо другі раз у Баранавічах на верандзе па адрасе Нарутовіча, 88 (цяпер Камсамольская) знойдзена немаўля. Побач з дзіцём была картка з надпісам: “Макух Толя, 8 месяцаў”.

10 мая

Бура з градам над Баранавічамі

Сёння ўночы над баранавіцкім паветам прайшла нечаканая бура з перунамі і градам. У вёсцы Вольна пярун ударыў у гаспадарчыя забудовы, забіў кабылу, спаліў хлеў і канюшню з інвентаром. Падчас акцыі тушэння пажару моцна пацярпеў гаспадар спаленых будынкаў Якуб Валожын.

Баксёрскі матч

Упершыню ў Баранавічах адбыўся баксёрскі матч, арганізаваны 78 полк пяхоты і камендатурай павятовага PW.У ім прынялі ўдзел 22 спартоўцаў мясцовых клубаў і аб’яднанняў. Упершыню арганізаваная такая імпрэза прыцягнула вялікую ўвагу жыхароў горада. Пры мясцовых спартовых клубах цяпер утвараюцца баксёрскія секцыі.

13 мая

Святатацтва ў парафіяльным касцёле

Сёння ўночы адбыўся ўзлом парафіяльнага касцёлу ў Баранавічах. Святатаццы скралі з табернакулума некалькі дзесяткаў аплатак і некалькі штук гастыі, пакінуўшы на месцы дарагія прыборы для літургіі. У тую самую ноч злодзеі ўламаліся ў царкву ў вёсцы Вялікія Лукі, але спужаныя раней часу не паспелі нічога скрасці.

18 мая

Вясна ў Баранавічах

Пасля пахмурных і дажджлівых дзён у Баранавічах і на тэрыторыі павету ўсталявалася цёплая і лагодная вясна. У самім горадзе Магістрат, нягледзячы на эканамічны крызіс, вырашыў высадзіць кветнікі каля: будынку стараства, Польскага банку, калоніі ўраднікаў, помніка Невядомаму жаўнеру, што значна ўпрыгожыць Баранавічы.

Адно кепска, што горад дасюль не мае цыстэрны для паліву вуліц, што моцна адбіваецца на прахожых і шпацыруючых, якія вымушаны душыцца цэлымі хмарамі пылу, якія ўздымаюць дворнікі, выконваючы свае штодзённыя абавязкі па падмятанню.

19 мая

Першы кегельбан на Крэсах – у Баранавічах

Адбылося  урачыстае адкрыццё кегельбану, пабудаванага Вайсковым кааператывам (казармы Траўгута – Вайсковы гарадок) у Баранавічах. Гэта яшчэ адзін спартовы аб’ект у горадзе, дзе іх увесь час робіцца ўсё болей.

Выпадкі і здарэнні

Хвалі Жлобінскага возера вынеслі на бераг цела ўтопленага немаўляці. Паліцыя шукае цяпер яго маці.

Герш Еўрфановіч (Шаптыцкага, 18 – цяпер Савецкая) паведаміў у паліцыю, што нейкі Сяргей Ганчарык прыйшоў да яго ў майстэрню і папрасіў прыкруціць да ровара новыя балотнікі, пасля чаго нечакана ўцёк з памяшкання, не заплаціўшы.

Некалі дзён таму на шкоду Вольгі Шкодзік (вул. Т. Галуўкі, 6 – Куйбышава) яе сусед Берка Палячок разабраў сцяну складу і скраў у яе дошкі, якімі тапіў печку. Шкода склала некалькі дзесяткаў злотых.

Спорт у Баранавічах

14 мая на спартовай пляцоўцы спартовага клубу “Макабі” адбыўся футбольны матч паміж вайсковым спартовым клубам “78 полк пяхоты” і СК “Макабі”. Нягледзячы на тое, што гэта была таварыская сустрэча, гледачоў хапала.

Першая сустрэча двух самых магутных мясцовых футбольных каманд дае падставы для разважанняў і не можа быць падставай для прагнозаў на будучыню, калі адбудзецца барацьба за чэмпіёнства ў горадзе Баранавічы. Свежаствораная каманда ВКС “78 п.п.” валодае салідным матэрыялам, але як звычайна бракуе тут прафесійных навыкаў, у тым ліку тэхнічнага майстэрства. Затое “Макабі” валодае добрай тэхнікай, але не выкарыстоўвае найлепшыя сітуацыі. Цэлы матч “Макабі” меў перавагу на полі, але не мог выкарыстаць свае надзвычайна карысныя пазіцыі. У той самы час ВКС “78 п.п.”, найперш дзякуючы падтрымцы знакамітага галкіпера і некалькіх дасканалых гульцоў, прабівалі адну брамку за другой.

Вынік неспадзявана быў на карысць “78 п.п.” – 7:0 (4:0).

Аднак не азначае тое, што ВКС “78 п.п.” павінен спачываць на лаўрах сваёй сілы. Трэба адзначыць, што СК “Макабі” з’яўляецца грозным супернікам і можа нанесці паразу ў афіцыйных сустрэчах, бо тэхнічна значна пераўзыходзіць вайсковую каманду.

У выніку гэтай сустрэчы “78 п.п.” павінен заняцца сур’ёзнымі трэніроўкамі, каб выправіць хібы, якімі скарыстаецца супернік.

20 мая

Суд над шпіёнамі

Навагрудскі акруговы суд на выязной сесіі ў Баранавічах разгледзеў справу двух братоў Мікалая і Габрыеля Чыгіроў, жыхароў Стаўпецкага павету, якія абвінавачваліся ў шпіёнстве на карысць іншай дзяржавы. Суд разгледзеў доказы іх віны і асудзіў абодвух падсудных да кары смерці праз павешанне. Абарона падала апеляцыю да пана прэзідэнта аб змяненні вырака.

21 мая

Як выканалі вырак смерці ў Баранавічах

20 мая, а 12.30, быў выкананы вырак смерці праз павешанне адносна Мікалая Чыгіра, жыхара Стаўпецкага павету. Вырак выканаў памочнік ката Браўн на тэрыторыі карна-следчай турмы ў Баранавічах. Асуджаны перад смерць плакаў увесь час. Яго малодшы 19-гадовы брат Габрыель Чыгір быў памілаваны панам прэзідэнтам Рэчы Паспалітай, і кара смерці была замененая на бестэрміновую турму пад строгім наглядам.

22 мая

Батальная сцэна ў Баранавічах

22 мая (у нядзелю), а 16 гадзіне, на пляцу Легіёнаў у казармах Касцюшкі (знаходзіўся паміж сучаснымі вуліцамі Заслонава, Арджанікідзе, Ракасоўскага, Камарова) адбудзецца пастаноўка масштабнай батальнай сцэны “1920 год. Цуд над Віслай” паводле сцэнара Яна Пянткоўскага, якая прадставіць змаганне з бальшавіцкай агрэсіяй. Акрамя артыстаў у пастанове возьмуць удзел аддзелы Брыгады кавалерыі, артылерыя і пяхота – агульнай колькасцю 700 чалавек. Уваход каштуе ад 50 грошай да 2 злотых. 

Надзвычайнае паседжанне гарадской рады

У баранавіцкім магістраце адбылося надзвычайнае паседжанне гарадской рады на чале з бурмістрам – панам інжынерам Віннікам. Адразу быў разгледжаны ліст Павятовага аддзелу у справе тэндару на будаўніцтва гарадской рэзні (цяпер мясакамбінат). Мінулы тэндар не быў прызнаны Павятовым аддзелам, бо не былі выкананыя ўсе законныя фармальнасці. Гарадская рада ўхваліла правядзенне новага тэндару, аб якім паведамяць у прэсе.

Пасля была разгледжана справа пабудовы ў гарадскім парку (цяпер Стары парк) пляцоўкі для спорту і імпрэз для адпачынку. Рада разгледзела магчымасці павысіць сродкі, выдаткаваныя на пабудову пляцоўкі. З-за таго, што кошт будовы пляцу значна вышэйшы, за грошы, якія можа выдаткаваць гарадскі бюджэт, рада пастанавіла ў кожны святочны дзень ладзіць у парку канцэрты з вельмі малымі цэнамі на ўваходныя квіткі – не больш за 20 грошай з асобы і 10 грошай з моладзі. Прыбытак ад гэтага пойдзе цалкам на будаўніцтва спартовай пляцоўкі. Канцэрты будзе даваць вайсковы аркестр з ласкавай згоды камандавання 26 уланскага палка, што стаіць у Баранавічах. Гэткім чынам ініцыятыва пана бурмістра інж. Вінніка ажыццявіцца яшчэ сёлета з вялікай карысцю для спорту.

Трэба адзначыць, што будаўніцтва тэніснага корту ў парку гэтай вясной ужо скончана, і ён перададзены для грамадскага карыстання.

23 мая

Аблава ў Баранавічах

Следчыя органы ў Баранавічах мінулай ноччу ладзілі аблаву па хованках і малінах, а таксама ў іншых падазроных месцах горада і на перыферыі.

У выніку аблавы арыштавана 13 чалавек без дакументаў. Акрамя таго, знойдзены скрадзены ровар, які хавалі ў адным з пустых вагонаў, што стаяў на запасных шляхах на таварнай станцыі. Зладжанае сачэнне за роварам прынесла вынік – апоўначы да вагону прыйшла нейкая асоба з намерам забраць скрадзенае. Пасля затрымання выявілася, што гэта Юзаф Лясінскі, жыхар Варшавы, які ўжо некалькі разоў сядзеў у турме пад строгім наглядам за падобныя злачынства.

25 мая

Бой з шалёным ваўком

Вёска Люшнева Моўчадскай гміны сталася месцам незвычайнага здарэння. Некалькі дзён таму ўночы на падворак М. Пракопа ўскочыў шалёны воўк, які пачаў ганяцца за сабакамі. Разбуджаны сабачым брэхам гаспадар выбег у кашулі на двор, схапіўшы ў руку па дарозе сякеру. Калі Пракоп апынуўся на падворку, дык знянацку быў атакаваны ваўком, які, намагаючыся схапіць за горла мужчыну, цапнуў таго за левую руку. Некалькімі ўдарамі сякеры Пракоп забіў ваўка. Галава жывёлы перададзеная ў Дзяржаўны інстытут гігіены ў Варшаве для даследавання. Параненаму Пракопу мясцовы лекар зрабіў прышчэпкі ад шаленства.

Конны рэйд

21 мая з горада рушыў конны рэйд афіцэраў Брыгады кавалерыі “Баранавічы”. У ім удзельнічаюць 22 афіцэры з камандзірам брыгады генералам Гжмот-Скатніцкім. Маршрут рэйду праходзіць праз Сувалкі і Аўгустоў да Варшавы, куды рэйд павінен прыехаць 31 мая.

Першай батальная сцэна ў гісторыі Польшчы

Згодна папярэдняй абвестцы 22 мая адбылася на пляцы Легіёнаў у Баранавічах маштабная батальная сцэна, якую арганізаваў мясцовы Жаночы грамадскі працоўны саюз (ZPOK) упершыню на тэрыторыі Польшчы. “1920 год. Цуд над Віслай” – баявое відовішча паводле сцэнара Яна Пянткоўскага, прадстаўляе жывое змаганне польскага войска падчас адбіцця бальшавіцкай навалы.

Цяжкае заданне дасканала выканалі артысты, пад кіраўніцтвам пана Шпакоўскага, пры ўдзеле Брыгады кавалерыі, артылерыі і пяхоты – агулам 700 жаўнераў.

Неверагоднае відовішча, напэўна, упершыню пастаўленае ў Польшчы, прыцягнула натоўпы публікі на пляц Легіёнаў, якая з вялікай цікавасцю назірала за зацятым змаганнем польскай кавалерыі і пяхоты з бальшавікамі.

Уся пастанова была выканана дасканала і ўразліва, а паказ баявых дзеянняў аздобіла выдатная форма статыстычных армейскіх падраздзяленняў.

28 мая

Адмена конных спаборніцтваў

Усходне-крэсовы конны клуб паведамляе, што конныя спаборніцтва, запланаваныя на 6 і 12 чэрвеня – адмяняюцца па прычынах, незалежных ад клубу. Затое ў гэтыя дні адбудуцца конныя гонкі.

Барбар у Баранавічах

Пан Х. выбраўся з дубальтоўкаю на возера Жлобін у Новых Баранавічах у таварыстве адной дамы. Пара тая села ў лодку і пачала катацца па возеры. У пэўны момант пан Х. захацеў пахваліцца перад дамаю свайго сэрца, як ён умее страляць, і, не думаючы доўга, падплыў да берага, дзе спакойна блукаў па багне бусел. Х. прыцэліўся і двойчы стрэлі па буслу, забіўшы птушку на вачах некалькіх дзясяткаў асоб, якія адпачывалі на пляжы. Лічым, што ён павінен быць вельмі сурова пакараны за свой паляўнічы выбрык. 

Трагедыя на чыгуначным пераездзе

На пераездзе ў Баранавічах паміж таварнай станцыяй і дэпо (хутчэй за ўсё цяперашні “Крывы пераезд”) пад пасажырскі цягнік Ваўкавыск-Баранавічы патрапіла фурманка, на якой сядзеў жыхар вёскі Антанова Павал Васілевіч. Фурманка ад удару была цалкам знішчана, а сам Васілевіч быў адкінуты ў бок з вельмі цяжкімі пашкоджаннямі па ўсім целе. У безнадзейным стане яго перавезлі ў павятовы баранавіцкі шпіталь.

Летась, таксама ў маі, пярун забіў 18-гадовую дачку Васілевіча.

Трэба адзначыць, што з-за недастатковага забеспячэння пераезду Баранавічах штогод тут адбываецца некалькі падобных здарэнняў. Калі чыгуначныя ўлады не возьмуцца за гэтую справу, дык на пераездзе можа адбыцца катастрофа, бо па ім едуць не толькі фурманкі, але аўтобусы і аўтамабілі. Да здарэнне недалёка, бо вазы з фурманкамі едуць па пераезду цэлымі шэрагамі.

30 мая

Несумленны кіроўца

Гірш Пінчук (Нарутовіча,63 – цяпер Камсамольская) паведаміў у камісарыят паліцыі, што наняў кіроўцу з аўтобусам Кушчынскага, каб той адвёз дзяцей са школы на Мышанку і даў за гэта 20 злотых задатку. Кушчынскі не толькі не прыехаў, але адмовіўся аддаваць грошы.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Красавік 1932. Газэты пра Баранавічы

Кавярня “Залаты кут” на рагу сучасных вуліц Савецкая і Камсамольская. Даваенная поштоўка з калекцыі Руслана Равякі

Kurier Nowogródzki

2 красавіка

З будоўлі рэзні

Баранавіцкі магістрат пастанавіў прыступіць да заканчэння будаўніцтва новага будынка – гарадской рэзні (бойня, цяпер частка мясакамбіната). 12 красавіка адбудзецца тэндар для вызначэння арганізацыі, якая будзе весці будаўнічыя работы.

Справы беспрацоўных

31 сакавіка былі ліквідаваны дзве кухні (Чырвонага крыжа і рытуальная жыдоўская), арганізаваныя зімой для харчавання беспрацоўных у Баранавічах. Дакладная справаздача аб дапамозе беспрацоўным будзе пададзена бліжэйшым часам.

Пазыкі на разбудову Баранавіч

У апошнія дні магістрат гораду атрымаў паведамленне з Банку Нацыянальнай Гаспадаркі, што ў бліжэйшы час Баранавічы атрымаюць крэдыт на будаўніцтва малых домікаў, не болей за 4-хпакаёвыя, пераважна драўляных. Пазыкі будуць выдадзеныя зацікаўленым асобам на суму да 4000 злотых. Згаданыя крэдыты дазволяць павялічыць будаўніцкі рух у Баранавічах і прывядуць да больш шчыльнай забудовы ў самім горадзе.

3 красавіка

Новыя планы магістрату

Напрыканцы году магістрат Баранавіч паспрабаваў любымі спосабамі развязаць большасць праблем горада. Найперш быў зацверджаны бюджэт на 1932-33 гг. – Баранавічы стаў сёлета першым горадам, які зрабіў гэта ў ваяводстве. Магістрат паспрабуе да канца года завяршыць распачатую будоўлю гарадской рэзні. Адбудзецца тэндар на ўтрыманне гарадской лазні, якая з’яўляецца дабрадзействам для горада, пазбаўленага ракі. Абсталяваная найноўшымі тэхналогіямі і басейнамі для плавання яна б вырашыла  праблемы горада ў плане гігіены. Пакуль што ўтрымліваць лазню даводзіцца гораду, а выдаткі абцяжарваюць яго бюджэт. Каб не пазбаўляць жыхароў гораду гэтай выгады, магістрат пастанавіў аддаць яе ў арэнду.

Акрамя таго, магістрат носіцца з ідэяй наладжвання аўтобуснага руху ў горадзе. У бліжэйшы час адбудзецца тэндар па гэтаму пытанню. Ажыццяўленне нармальнага аўтобуснага руху знішчыць шматлікія праблемы, якія ёсць цяпер у такім вялікім горадзе, як Баранавічы. На вуліцах з’явяцца прыпынкі, ад якіх кожныя паўгадзіны будуць ад’язджаць аўтобусы ў розных накірунках. 

Магістрат таксама разгледзеў пытанне атрымання крэдыту для ліквідацыі запазычанасці перад электрастанцыяй чыгункі, якая пастаўляе ток на патрэбы горада.

У бліжэйшыя дні пан бурмістр Віннікаў паедзе да Варшавы, дзеля ўзгаднення пытанняў па крэдытам. Як бачым, планы новага кіраўніцтва горада вельмі добрыя, і маем надзею, яны будуць рэалізаваныя.

Абвестка пра тэндар гарадскога аўтобуснага транспарту ў Баранавічах. 23-04-1932, Kurjer Nowogródzki

Нават вады шкадуе

Нейкі Панцеляймон Судзіч, які жыве па вуліцы Шасовай, 164 (цяпер Брэсцкая) такі прагны, што нават не дазваляе суседзям браць ваду з яго студні. На днях ён спаткаў каля студні свайго суседа Аляксандра Харкова з 2 вёдрамі і не дазволіў яму гэта зрабіць. Да таго ж рэквізаваў у яго два вядра, якія пасля меў нахабнасць забраць сабе.

5 красавіка

Сур’ёзны павадак пад Баранавічамі

Рэкі Шчара і Грыўда ў Баранавіцкім павеце хутка ўздымаюцца, не гледзячы на тое, што лёд яшчэ не паплыў. На тэрыторыі Дабромысльскай гміны вада выступіла з берагоў і затапіла дарогу паміж Даманава і мястэчкам Быцень на 120 метраў, паміж Даманава і Гнойна (з 1964 – вёска Вішнеўка) – на 50 метраў, а паміж вёскамі Гнойна і Дабромысль – на працягу 60 м. Вёскам Гнойна і Каханова пагражае сур’ёзнае затапленне. Да гэтай пары некалькі гаспадарак у гэтых вёска ўжо падтапіла.

Пад мястэчкам Палонка выйшла з берагоў рака Ніса ды пагражае затапленню моста і млына ў маёнтку Гажэльня Навамышскай гміны.

Плямісты тыф

На тэрыторыі Баранавіцкага павету ў Вальнянскай гміне паўторна выявілі выпадкі плямістага тыфу. Захварэла некалькі чалавек, якіх даставілі ў інфекцыйны шпіталь у Баранавічах. Павятовыя лекары праводзяць адпаведныя мерапрыемствы.

7 красавіка

Патоп у Баранавічах

Вада ў Шчыры паднялася яшчэ на 1 м. Пад Сталовічамі вада затапіла грэблю і пагражае сарваць мост. Нават пешая сувязь з мястэчкам перарваная. У саміх Баранавічах у выніку ападкаў і моцных дажджоў залітыя амаль усе вуліцы ў Новых Баранавічах (раён Палескага вакзалу) і частка вуліц у Старых Баранавічах. Гарадскі магістрат распачаў інтэнсіўныя працы па ліквідацыі наступстваў, што цягне за сабой вялікія выдаткі з бюджэту горада.

П’яныя авантурысты супраціўляюцца паліцыі

Некалькі дзён таму на рагу вуліц Сенатарскай (цяпер Горкага) і Шаптыцкага (Савецкая) з’явіліся тры п’яныя авантурысты, якія чапляліся да мінакоў ды нават моцна пабілі плутановага (малодшы сяржант) 78 пяхотнага палка Рыгора Валасевіча. Імі занялася паліцыя, аднак падчас суправаджэння да камісарыяту авантурысты пачалі актыўна супраціўляцца. Не гледзячы на гэта, усіх траіх затрымалі і перадалі судовым уладам. Авантурыстамі аказаліся жыхары Баранавіч: Мікола Краўчанка (Шасовая, 166 – вуліца Брэсцкая), Міхал Раўгейша (Шасовая, 168) і Казік Руды (Міцкевіча, 39 – вуліца Леніна).

Няўдзячны братка

Соня Познанская, якая жыве ў Баранавічах на вуліцы Віленскай, 31 (цяпер Гагарына), звярнулася ў мясцовы камісарыят і паведаміла, што яе родны брат Давід Ліўшыц, які часова пражываў у яе, знік мінулым вечарам, прыхапіўшы мужчынскі гарнітур і дзве кашулі, што належалі яе мужу. Вартасць скрадзеных рэчаў – 160 злотых.

Абвестка аб продажы фальварку (60 га) каля станцыі Моўчадзь. 3 красавіка 1932, Kurjer Nowogródzki

9 красавіка

Гарэлка ў кавярні

У апошнія дні ў кавярні на вуліцы Шаптыцкага, 18 (цяпер Савецкая), яка належыць пані Беластоцкай, паліцэйскія спаткалі трох нецвярозых асоб, якія смакавалі “чыстую”, прададзеную ім зычлівай гаспадыняй. Гарэлку канфіскавалі. Справу перадалі ў адпаведную інспекцыю. (Пра спрэчку канкурэнтаў Эмы Белстоцкай і Файвеля Зелікоўскага чытайце ў аглядзе сакавіцкіх газет).

Новы доктар у Гарадзішчы

Малітвы жыхароў Гарадзішча былі пачутыя, і ў мястэчка прыбыў новы лекар, які займецца людам ва ўсёй гміне. Ям мы даведаліся, новы доктар пан Юзэф Нівінскі ў бліжэйшыя дні таксама зойме пасаду арганізацыі “Каса хворых” у Гарадзішчы.

Помста кватаранта

Самуэль Вальфовіч, які здымаў кватэру ў Іўкі Лістгартэна на вуліцы Уланскай, 47 (цяпер Штакерау), увесь час жыў у нязгодзе са сваім гаспадаром. Нарэшце яму гэта надакучыла і ён пастанавіў знайсці іншае жыллё з лепшым гаспадаром. Але перад ад’ездам добра пастараўся і разабраў печ у кухні і пакоі. Лістгартэн пасля ад’езду Вальфовіча зайшоў у пакой і стаў як саляны слуп. Найперш ён збіраўся дагнаць былога кватаранта і пакараць самастойна, але падумаўшы – паведаміў аб самаўпраўстве ў паліцыю.

Рэпертуар кінатэатраў

З учарашняга дня ў кінатэатры “Апола” паказваюць прыгожы фільм “Давід Голд”, у якім адлюстроўваецца драматызм сям’і Голдэраў. У кінатэатры “Казіно” ад сёння круцяць выдатную “Венгерскую рапсодыю”.

14 красавіка

Крывавая спрэчка паміж братамі

У вёсцы Малая Сваротва Моўчадскай гміны паміж братамі Андрэем і Янам Піваварчыкамі адбылася спрэчка з-за падзелу зямлі. Спрэчка перарасла ў бойку, падчас якой старэйшы Андрэй тройчы стрэліў у Яна, параніўшы таго лёгка ў руку, а калі скончыліся патроны, кінуўся на брата і некалькі разоў ударыў нажом у раёне сэрца. Пасля гэтага Андрэй уцёк з месца здарэння, а цяжкапараненага Яна адвезлі ў шпіталь.

Ліквідацыя зладзейскай шайкі

На днях следчы аддзел паліцыі ў Баранавічах ліквідаваў грозную банду зладзеяў, якая нядаўна прыехала ў горад з намерам ажыццявіць шэраг ўзломаў і крадзяжоў. Цэлая групоўка зладзеяў, нічога не падазраваючы, затрымалася ў гатэлях Левінбука і Жмудзяка ў Новых Баранавічах (раён Палескага вакзалу), дзе іх усіх адразу арыштавала паліцыя.

Затрыманыя: Абрам Гамельклапер з Белай Падляскі, Фішэль Шнэйдэр з Варшавы, Хава Дубенка і Гутман Перэлстад з Брэст-Літоўскага, Саламон Фішэр з Цеханова і Балеслаў Вішнеўскі з Роўна. Усіх перадалі судовым органам, бо ўсе без выключэння знаходзіліся ў вышуку за розныя злачынствы, здзейсненыя ў розных кутках краіны.

15 красавіка

Змаганне за “Залаты кут”

Паўгады ўжо мінула, як Мойша Бэрэнштэйн частку свайго будынку на вуліцы Міцкевіча (цяпер вуліца Леніна) пачаў здаваць пані Я. Шулевіч пад закусачную. Гэта меўся быць бар пад назвай “Залаты кут” (Złaty róg), але з-за помніка Невядомаму салдату, які знаходзіцца побач, і праваслаўных могілак (цяпер плошча Леніна і гарвыканкам), Шулевіч не атрымала дазволу на гандаль моцным алкаголем. Таму і адчыніла закусачную, якая без гарэлкі не мела папулярнасці.

Высокая арэндная плата і малыя прыбыткі справакавалі канфлікт паміж гаспадаром і арандатаркай. Нават хадзілі чуткі, што пан Бэрэнштэйн пагражаў гвалтам выкінуць з будынку Шулевіч. Мінула некалькі месяцаў, і ў гаспадара з’явілася свежая ідэя.

Ён залез на дах свайго дому і ўночы з нядзелі на панядзелак разабраў комін, які злучаў закусачную з галоўным комінам, ды напхаў туды рознага смецця. На наступны дзень Шулевіч растапіла печы, нічога не падазраваючы. Дым засціў усю закусачную і ледзь-ледзь не справакаваў пажар у цэнтры горада.

На шчасце, пажарная каманда прыбыла вельмі хутка і выкрыла вар’яцкую штуку, якую справакаваў гаспадар будынка. На Бэрэнштэйна складзены пратакол, які перадалі ў суд. Спадзяваемся, што ён панясе пакаранне за свой дзіўны выбрык.

Помнік Пілсудскаму

У сувязі з набліжаючымся Днём канстытуцыі 3 мая жыхары мястэчка Новая Мыш пастанавілі ўсталяваць на рынку помнік маршалу Пілсудскаму. Помнік паводле праекта мясцовага архітэктара з Баранавіч інж. Свентахоўскага будзе зроблены ўжо ў гэтым месяцы. Урачыстае адкрыццё адбудзецца на свята 3 мая.

Крадзяжы

Невах Вайнер, жыхар Вільні, затрымаўся часова ў Баранавічах, жывучы ў пакоі дома на вуліцы Шаптыцкага, 35 (Савецкая). Падчас нядоўгай адсутнасці Вайнера з памяшкання невядомы злодзей скраў яго пакунак з мужской вопраткай вартасцю 153 злотых.

Калі Вайнер пабачыў адсутнасць сваіх рэчаў, дык накіраваўся ў пастарунак паліцыі. Аднак па дарозе пабачыў невядомага яму чалавека, які нёс яго пакунак. З дапамогай паліцыі таго затрымалі. Гэта быў Юліян Гэнбіцкі, які жыве на вуліцы Рынкавай, 152 (цяпер вул. Фралянкова). Гэта прафесійны злодзей.

16 красавіка

Суд над забойцамі

Навагрудскі акруговы суд разгледзеў у Баранавічах справу жыхароў вёскі Балабанавічы Навамышскай гміны. Мікалай Варэнік, Мікалай Шыла, Ян Калюта і Уладзімір Кеба абвінавачваліся ў забойстве жыхара Баранавіч Дзям’яна Краўчука падчас адной з вечарын у Балабанавічах. Суд паслухаў сведак і пакараў усіх чатырох на 5 год турмы суровага рэжыму.

17 красавіка

Рэха таямнічага забойства пад Ляхавічамі

Восенню 1930 года ў вёсцы Шавялі адбылося таямнічае забойства ў сям’і Маеўскіх. Сымон Маеўскі, у паважным ужо веку, сядзеў за сталом са сваім 30-гадовым сынам Рыгорам і збіраўся вячэраць. Калі першую лыжку стравы абодва толькі паднеслі да вуснаў, нечакана пачуўся стрэл, і куля праз акно паклала напавал старога і цяжка параніла яго сына. На гвалт, узняты сваякамі, збегліся суседзі, аднак забойца паспеў збегчы ў невядомым накірунку, заціраючы за сабой сляды.

Следства не дало рады выкрыць злачынцу. Па падазрэнні ў забойстве быў затрыманы другі сын забітага старога – Стэфан Маеўскі, а таксама Уладзімір Бурак з суседняй вёскі. Учора іх справу разгледзеў Акруговы суд, аднак з-за недахопу доказаў віны абодва былі вызваленыя.

19 красавіка

Абражаў уладу

Жыхар вёскі Дарава Ян Калюжа любіў кампаніі і часта сярод сваіх суседзяў – сялян, праводзіў папулярызацыю сваіх не зусім правільных поглядаў. Нядаўна адзін з іх вярнуўся з Баранавіч і пачаў наракаць на цяжкія часы, бо за выкармленага ім кабана прапанавалі вельмі нізкую цану. Сабралася каля яго некалькі вяскоўцаў і прыйшоў наш “сялянскі філосаф” Калюжа. Добрая аказія… Пачаў прапаведаваць свае погляды. І так, ад купцоў да пенсіянераў, ад чыноўнікаў да міністраў, ажно скончыў на пане прэзідэнце Рэчы Паспалітай. І кожнаму знайшоў непрыгожыя эпітэты.

Аднак лёс склаўся так, што сведкай гэтай пропаведзі стала жонка паліцэйскага. Яна данесла пра пачутае свайму мужу, які зрабіў пэўныя высновы. Учора “сялянскі філосаф” паўстаў перад акруговым судом і за свае нефартунныя высновы быў асуджаны на 6 месяцаў турмы. Будзе гэта добрая навука як яму, так і ўсім іншым людзям такога кшталту.

21 красавіка

Мілы таварыш у падарожжы

Нейкая Я. Камінская, жыхарка Баранавіч, вярталася дахаты з Навагрудку. Каля в. Лозы Гарадзішчанскай гміны спаткала знаёмага музыку Зыгмунта Крынскага, які займаецца ў вольны час варажбою. Той пайшоў з Камінскай разам у падарожжа. Калі ж маладзён апынуўся з ёю ў лесе каля Свіцязі, дык сілай зацягнуў у лес і згвалтаваў. Ясная справа – пра гэта стала вядома органам бяспекі. Цікава, што варажбіт нават не думаў, што за свае дзеянні давядзецца адказваць перад судом і панесці заслужаную кару.

Напіўся ёду

На днях на лаве на вуліцы Шаптыцкага, 24, каля могілак (цяпер вул. Савецкая каля выканкаму) скончыў жыццё самагубствам 64-гадовы Юзаф Казакоўскі, які жыве на вуліцы Шасовай, 24 (Брэсцкая). Ён выпіў вялікую колькасць ёду і памёр пасля доўгіх пакут у шпіталі. Якая падстава была для самагубства – невядома.

22 красавіка

Дзе зубы пані Баярскай?

Пані Баярская заявіла ў камісарыят паліцыі, што месяц таму паверыла тэхніку-дантысту Пухавіцкаму (Сасновая, 8, цяпер Грыцаўца) і аддала зубы з залатымі каронкамі разам з залатым мастом на рамонт. Аднак тэхнік прысвоіў тыя зубы, якія каштуюць 220 злотых. Паліцыя распачала праверку.

27 красавіка

Труп немаўляці

Некалькі дзён таму паліцэйскі баранавіцкага камісарыяту знайшоў у кустах, каля вуліцы Гувэра (цяпер Царука), труп нованароджанага хлопчыка, спавітага ў лахманы. Праводзяцца пошукі маці дзіцяці.

28 красавіка

Нахабства нягоднікаў

У Баранавічы часта прыязджаў з Пружан нейкі Алекс Мадалінскі, які прадаваў на кірмашы рыбу па цане не вельмі высокай. Не падабалася гэта толькі некалькім нягоднікам, якім Мадалінскі ствараў канкурэнцыю. Таму пачалі яны да яго чапляцца, а 26 красавіка спрабавалі нават пабіць, з-за чаго Мадалінскі пабег да камісарыяту паліцыі. Ганімы сваімі крыўдзіцелямі і разумеючы, што яго яны ўжо даганяюць, забег у памяшканне “Касы хворых”, дзе схаваўся за бюро ў бухгалтэрыі.

Адзін з крыўдзіцеляў, нейкі Андрэй Сергель (так кажа пацярпелы), ускочыў у бюро і, на вялікі жах прысутных, ударыў Мадалінскага вострым прадметам па галаве, чым нанёс моцнае пашкоджанне. Не марнуючы часу, нягоднік выбег з памяшкання і дагэтуль хаваецца беспакарана. Справай займаецца паліцыя, апытваючы параненага Мадалінскага.

29 красавіка

Чырвоны сцяг у акне вагона

Сёння ў хуткасным цягніку Парыж-Варшава-Стаўбцы адбылося цікавае здарэнне. Каля Ваўкавыску генерал брыгады кавалерыі “Баранавічы” Станіслаў Гжмот-Скатніцкі, які ехаў там пасажырам, заўважыў малую дзяўчынку, якая махала ў акне вагону чырвоным сцяжком. Убачыўшы польскага генерала, дзяўчынка пачала махаць сваім сцяжком вельмі дэманстратыўна.

Генерал адрэагаваў на такую відавочную дэманстрацыю, і гэта прывяло да таго, што чужаземцы, якія ехалі ў купэ, прыбралі сцяг.

Пасля прыезду ў Слонім генерал паведаміў пра здарэнне ў паліцыю. Быў праведзены ператрус і арышт 6 асоб. Як выявілася, малалетняя дэманстрантка – замежніца, якая ехала з бацькамі ў Маскву. Штандар у купэ не знайшлі. Пасля гадзіны затрымкі цягнік паехаў далей.

Трэба адзначыць, што каля чыгункі, на адрэзку Слонім-Альберцін, пасля праезду гэтага цягніка знайшлі вялікую колькасць раскіданай камуністычнай літаратуры. хутчэй за ўсё яе выкінулі падазроныя пасажырамі ў акно.

Rabotnik (ворган польскай сацыялістычнай партыі PPS)

6 красавіка

Справа адной “карэты” у Баранавічах

З-за таго, што Баранавічы – моцна расцягнуты горад, чыгуначныя ўлады арганізавалі для патрэб супрацоўнікаў так званую “карэту”, паміж майстэрнямі, таварнай і пасажырскай станцыямі (ад Палескга вакзалу да дэпо). Такі цягнік мае дакладна вызначаны расклад руху, і таму ім карыстаюцца таксама жыхары гораду.

Але як выявілася, служыць гэты транспартны сродак не для ўсеагульнага ўжытку, а для начальніка дэпо, пана Вайткоўскага. Расклад руху не выконваецца, бо… пан начальнік яшчэ не скончыў працу, таму “карэта” павінна чакаць. Чакаюць школьнікі, працоўныя, што едуць на працу ці з працы, бо… пан начальнік не спяшаецца. Спазненне на паўгадзіны – гэта норма.

Нядаўна пасажыры былі сведкамі цікавай кадрылі. “Карэта” выехала з дэпо, не ўдакладніўшы, што “уладар” сеў у яе. Калі на наступным прыпынку выявілася, што начальніка не забралі, перапалоханыя машыністы паехалі назад з пасажырамі ў дэпо. Тут жа выявілася, што “уладар”, сыплючы маланкамі і страсаючы паветра за “балаган”, пайшоў дахаты пешкі. “Карэту” перагналі на іншыя шляхі, і яна паехала за начальствам. На рэйках злавілі згубу і даставілі яе да месца прызначэння.

Варта можа вызначыцца: “карэта” існуе для пана начальніка ці для людзей? І калі ўжо нарэшце будзе выконвацца расклад руху?

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Сакавік 1932. Газэты пра Баранавічы

Дзеці каля дома чыгуначнікаў на Ваеводзкай (цяпер Вільчкоўскага).

Polska zbrojna 15.03.1932

Лыжная справа ў Баранавічах

Яшчэ ў 1928 годзе ў 78 пяхотным палку ў Баранавічах распачаліся спробы выбарабу лыжаў. Выраз “не святыя гаршкі лепяць” тут праявіўся напоўніцу. Зімой 1929 года полк стварае і вучыць лыжныя каманды. Упершыню на лыжы ў Баранавічах становяцца жанчыны і дзеці. Зімою 1930 года полк наладжвае шырокі выраб лыжаў для ўласных патрэбаў і нават прадае па себекошце 10 пар для спартовага клубу. Пасля гэтага пры клубе была створана лыжная секцыя.

У 1931 годзе полк зрабіў 300 пар лыжаў. Амаль усе афіцэры і 2/3 падафіцэрскага складу 78 палка маюць лыжныя прылады. Каля 50 пар дзіцячых лыжаў полк прадае па себекошце дзецям з сем’яў вайскоўцаў. Створаныя палком курсы па вырабу лыжаў пашыраюць лыжны спорт па ўсяму павету. Выраб пачынаюць іншыя вайсковыя палкі горада.

Зіма пад Баранавічамі трывае 4-5 месяцаў, і вялікая колькасць снегу стварае ідэальныя ўмовы для лыжнага спорту.

11 сакавіка полк арганізаваў лыжныя спаборніцтвы паміж вайскоўцамі на адлегласць 12 км. 12 сакавіка – спаборніцтвы для жанчын спартовага клубу RW на адлегласць 5 км. 13 сакавіка адбыліся спаборніцтвы на 10 км. 14 сакавіка спартовы клуб арганізаваў лыжнае мерапрыемства для дзяцей ад 5 да 9 год і ад 9 да 12 год з удзелам прафесіяналаў. Усе дзеці атрымалі дыпломы, зробленыя 79 палком пяхоты. Папоўдні 14 сакавіка адбыліся міжшкольныя спаборніцтвы для дзяўчат і хлопцаў. Агулам за 4 дні ў лыжных мерапрыемствах прынялі ўдзел больш за 300 чалавек.

А яшчэ ў 1928 годзе ў Баранавічах на першых лыжнікаў глядзелі як на рарытэт. Цяпер жа на кожным кроку ў горадзе спатыкаюцца лыжнікі, што едуць на лыжах розных гатункаў, зробленых у сябе дома. Нават дзеці цяпер едуць да школы на лыжах ці нават на дошках ад бочак, якія прывязваюць шнуркамі да стаптаных чаравікаў.

Kurier Nowogródzki

2 сакавіка

Нефартунны выступ п’яніцы

Моцна п’яны Юзік Сватко (жыве на Траўгута, 28, цяпер Дзімітрава) апынуўся каля Клуба падафіцэраў рэзерву ў Баранавічах (вул. Шаптыцкага, цяпер Савецкая). Узбуджаны алкаголем, ён зачапіў Эдварда Станеўскага (жыве на вуліцы Міцкевіча, 18 – цяпер вуліца Леніна), які праходзіў з жонкай і калегай. Атрымаўшы неспадзяваны адпор, Сватко схапіў камень, што ляжаў побач, і ўдарыў ім Станеўскага, чым нанёс яму сур’ёзную рану. Авантурыста-алкаголіка даставілі ў паліцэйскі пастарунак, дзе арыштавалі на час правядзення следства. 

10 сакавіка

Жонка міністра ў Баранавічах

7 сакавіка прыбыла ў Баранавічы жонка міністра пана Мячаслава Норвід-Неўгебаўэра (у 1930-1932 – міністр грамадскіх работ), якую на вакзале вітаў тутэйшы гаспадар Баранавіцкага павету пан стараста Юры Неўгебаўэр у таварыстве генерала Гжмот-Скатніцкага. Пані міністрыха затрымаецца на даўжэйшы час у гасцях пана Неўгебаўэра.

Бойка на вуліцы Шырокай

На днях Міхаіл Адаська, жыхар вёскі Гірава, вяртаючыся з Баранавіч спаткаў на вуліцы Шырокай (цяпер Тэльмана)  чатырох чалавек, якія пачалі ў яго красці сена, што было на санях. На заўвагу Адаські, каб яны не кралі ў яго сена, тыя накінуліся на Міхаіла, павалілі яго на зямлю і моцна пабілі. Падчас бойкі адзін з нападаўшых забраў у Адаські 60 злотых гатоўкай, якія ляжалі ў пінжаку. Як выявілася, напалі на яго жыхары Баранавіч – Якуб Кунцэвіч, Стэфан Лукашэвіч, Клеменс Дрозд і Мікалай Чупрык. Паліцыя даследуе гэтую справу.

11 сакавіка

Новыя выбрыкі баранавіцкіх падонкаў

Некалькі дзён таму нейкі невядомы чалавек па тэлефоне замовіў у цукерні “Цэнтральнай” на імя пана Глонбіка (Голуба) цукар, па які нібыта павінен прыехаць рамізнік. 12 кілаграм цукру былі забраныя, а справа ўсплыла толькі тады, як пан Глонбік атрымаў рахунак на нібыта ім замоўлены тавар. Спачатку ўсе падумалі, што адбылася нейкая памылка. Але праз пару дзён падобны трук паўтарыўся ўжо ў іншым месцы. Таямнічы госць ізноў па тэлефоне замовіў тавар на некалькі дзесяткаў злотых у краме пана Баранцэвіча на імя Глонбіка і паабяцаў даслаць па тавар рамізніка.

Праз гадзіну п. Баранцэвіч патэлефанаваў п. Глонбіку, каб той прысылаў чалавека па ўжо спакаваны тавар. Тут і выявілася, што замова прыляцела з нейкай іншай крыніцы.

Шайка, якая бярэцца на крадзяжы такім спосабам, павінна быць добра арганізаваная, бо пасля таго, як усё выявілася, рамізнік да крамы за таварам не прыехаў.

Таму трэба папярэдзіць усіх купцоў, хто адпускае тавар такім чынам, што ў наступныя разы пан Глонбік больш не будзе аплачваць рахункі за такія замовы.

12 сакавіка

Смутны эпілог варшаўскага злодзея

Францішак Клёцэк, варшаўскі злодзей-рэцыдывіст, прыехаў у Баранавічы і спрабаваў узламаць дзверы складу зброі на вул. Шаптыцкага (цяпер Савецкая), 49 “Fekonomia”. Пры гэтай рабоце застаў яго паліцэйскі, які выконваў службу паблізу. Затрыманы Клёцэк быў перададзены ў рукі суда, які пакараў яго 5 гадамі строгага рэжыму.

13 сакавіка

Крывавая помста звольненага злачынцы

Пракоп Пацукевіч, жыхар вёскі Калеснікі ((Молчадскай гміны), некалькі дзён таму вызваліўся з турмы, адбыўшы тэрмін за крадзеж з узломам. Мінулай ноччу ён залез у дом свайго суседа Захара Дубешкі. Падкраўшыся да селяніна, які моцна спаў, Пацукевіч ударыў яго некалькі разоў нажом у жывот, выпусціўшы няшчаснаму вантробы. Цяжка параненага Дубешку ў безнадзейным стане прывезлі ў павятовы шпіталь у Баранавічах. Пацукевіча затрымалі і пачалі расследаванне на спецыяльнай аснове. Дубешка нібыта меў дачыненне да яго арышту і пакарання турмой.

Рэклама новага сучаснага касметычнага кабінета ў Баранавічах. Kurier Nowogródzki 20-3-1932

Заваражыла

Антон Грыншан (Пенкная, 5 – цяпер Казакова) запрасіў да хаты цыганку, якая пачала варажыць гаспадару добрую будучыню. Па гадзіне пасля зыходу цыганкі Грыншан з прыкрасцю заўважыў, што ў яго скралі нікелевы зэгарак (кішэнны гадзіннік) вартасцю 50 злотых ды 50 злотых гатоўкаю. Пра такую неспадзяванку цыганка яго не папярэджвала, а сама яна знікла, і ніхто не можа яе знайсці.

Забароненая аперацыя

Вера Фішатрова, акушэрка з Баранавіч, летась выканала забароненую аперацыю жыхарцы горада Алене Унецкай, якая хутка пасля няўдалай аперацыі памерла. Паліцэйскае расследванне выявіла факт гэтай забароненай аперацыі, і ўчора Вера Фішатрова паўстала перад Акруговым судом. Яе віна была даказана, і Фішатрову асудзілі на год пазбаўлення волі з пазбаўленнем права акушэрскай практыкі на працягу 3 год. Пасля абвяшчэння прысуду Фішатрова падала апеляцыю.

15 сакавіка

Амаль шчаслівая аварыя

Кіроўцы шматлікіх таксовак у Баранавічах усё часцей не прытрымліваюцца правіл язды і ўжо не раз маглі справакаваць няшчасце.

Нядаўна таксоўка №5, едучы па сустрэчнай палавіне дарогі, зачапіла на хуткасці фурманку і, толькі дзякуючы шчасліваму бегу абставін, пазбегла вялікай катастрофы. Падчас здарэння сані перакуліліся, і імі быў прыціснуты жыхар вёскі Русіны Юзік Пятроўскі, які на іх ехаў. Дзіўным чынам Пятроўскі атрымаў толькі лёгкія траўмы, а кіроўца таксі №5, не беручы да галавы вынікі свайго нядбайства, паехаў на машыне далей.

Асаблівасці баранавіцкай канкурэнцыі

Некалькі тыдня таму Эма Белстоцкая адчыніла ў Баранавічах кавярню (Шаптыцкага, 18 – цяпер Савецкая) недалёка ад кавярні Файвеля Зелікоўскага. Учора ўночы град камянёў пасыпаўся ў кавярню Беластоцкай. У выніку было выбіта 4 шыбы. Тых, хто здзейсніў напад, не выявілі, але Беластоцкая падазрае ў арганізацыі нападу свайго канкурэнта – Файвеля Зелікоўскага.

Рэклама цукерні і пякарні Л. Рапапорта на рагу сучасных вуліц Савецкай і Камсамольскай. Kurier Nowogródzki 20-3-1932

16 сакавіка

Суд над шпіёнамі

15 сакавіка ў Баранавічах Хуткім судом былі асуджаны да смерці праз павешанне жыхары вёскі Бобкі (Нясвіжскі павет) Ян Бобка і Канстанцін Бобка, якіх абвінавачылі ў шпіёнстве на карысць іншай дзяржавы. Адвакат падаў апеляцыю да прэзідэнта. Вырак павінен быць прыведзены ў выкананне ў баранавіцкай турме 16 сакавіка а 12.30 (у наступным нумары было напісана, што вырак быў выкананы своечасова і без здарэнняў, мужчыны перад смерцю паядналіся з Богам і спакойна пайшлі на экзекуцыю. Іх целы пахавалі каля праваслаўных могілак у Баранавічах).

30 сакавіка

Здабытак паліцыі ў Гарадзішчы

22 сакавіка на гарачым учынку былі схопленыя прадаўцы самагонкі – жыхары хутару Лаготкі (10 км ад Гарадзішча) Клячкоўскі і Уласевіч. Да таго, як іх узялі, яны паспелі прадаць 15 літраў самагону, таму было канфіскавана 5 літраў. Пасля таго, як пра гандаль паведамілі ў пастарунак паліцыі, была праведзена рэвізія іх гаспадарак, дзе акрамя самагону знайшлі і апарат для яго прыгатавання.

Абвестка

6 красавіка 1932 года а 17-й гадзіне ў Магістраце г. Баранавічы адбудзецца разгляд тэндару на завяршэнне будаўніцтва гарадской рэзні (бойні – цяпер мясакамбінат). Падрабязнасці – у тэхнічным аддзеле магістрату і абвестках.

Інж. Віннік, выконваючы абавязкі бурмістра Баранавіч

31 сакавіка

Выпадковае атручванне

Уладзімір Шастак, жыхар вёскі Валахва, з’еў вялікую колькасць дзёгцю, каб атруціць глістоў, але атруціўся сам. Шастака ў цяжкім стане прывезлі ў павятовы шпіталь у Баранавічах, дзе дактары аказваюць яму медычную дапамогу.

Труп немаўляці ў падвале

Зянон Каляга, які жыве ў Баранавічах на вуліцы Ваяводскай, 13 (частка вул. Вільчкоўскага ад пуцяпровада да Мінскага пераезда и пр. Савецкага ад вул. Шаўчэнка да пуцяпровада) знайшоў у падвале гэтага дома труп навароджанага дзіцяці. Паліцыя хутка выявіла яго маці. Гэта незамужняя Надзея Захаўцова, служка, што жыла ў тым самым доме.

Крадзяжы

Элька Гоберман, якая жыве на вуліцы Шасовай, 116 (цяпер Брэсцкая), заявіла ў камісарыят паліцыі, што ў мінулую ноч, калі яна на невялікі час пакінула дом, невядомыя злодзеі ўламаліся ў кватэру і скралі 2500 злотых банкнотамі, што былі зашытыя ў сенніку.

Kurjer Wileński 30.03.1932

Абвестка

Дырэкцыя пошты і тэлеграфа паведамляюць, што змяняе назву свайго аддзялення ў баранавіцкім павеце “Малахова” на “Малахоўцы”. Новая назва абавязковая з 1 красавіка.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Люты 1932. Газэты пра Баранавічы

Уваход ў кінатэатар “Кастрычнік”, Баранавічы 1952-54 гг. Да вайны будынак узводзілі як каталіцкі храм. Фота з калекцыі Руслана Равякі

Kurier Nowogródzki

2 лютага

Як выехаць у Бразілію з Баранавіч

Пасля шматлікіх пытанняў людзей, якіх цікавіць выезд у Бразілію, дзяржаўны камітэт пасрэдніцтва працы ў Баранавічах інфармуе, што для работы ў гэтай краіне могуць выехаць тыя асобы, што маюць запрашэнне адтуль (так званае “termo de fianco” альбо “termo de responsabilidade”). Гэтыя дакументы выдаюцца бразільскімі ўладамі і сертыфікуюцца бліжэйшымі польскімі амбасадамі.

Калі ж такое запрашэнне не было сертыфікавана польскай амбасадай, то выязджаючы павінен мець яшчэ карту выкліку, на падставе якой будзе выдадзены загранічны пашпарт.

Незалежна ад гэтага ў Бразілію без карты выкліка могуць выязджаць эмігранты. Яны павінны мець з сабою пасля аплаты кошту праезду 200 даляраў ЗША з самотнай асобы. Калі едзе сям’я, дык яна павінна мець па 200 даляраў на кожную асобу старэйшую за 12 год. На дзяцей да 12 год трэба мець па 120 даляраў.

Адзначаецца, што калі эмігранты змогуць атрымаць ад Міністэрства працы Бразіліі адмысловы ліст, дык ім хопіць мець толькі палову пазначаных вышэй сум.

Бразільская віза каштуе 30 злотых (курс на люты 1932 – 8,9 злотых за 1 даляр) з пашпарту, білет 2-га класа да Бразіліі каштуе 950 злотых для дарослага, дзецям узростам ад 1 да 5 год – 237,5 злотых, ад 5 да 10 год – 475 злотых, праезд дзяцей старэйшых за 10 год аплачваецца па поўнаму тарыфу. Сям’я можа правезці адно немаўля ўзростам да году бясплатна.

4 лютага

Суд над шпіёнам

3 лютага ў Баранавічах адбылося паседжанне палявога суда па справе жыхароў Клецка Яна Няміры і Яна Бобка, абвінавачаных у шпіёнстве на карысць чужой дзяржавы. Пасля разгляду справыы суд пакараў абодвух на бестэрміновае зняволенне ўзмоцненага рэжыму.

5 лютага

Баль-маскарад на карысць беспрацоўных у Баранавічах

1 лютага ў залі кінатэатра “Casino” адбыўся баль-маскарад, арганізаваны Таварыствам сем’яў паліцэйскіх пад кіраўніцтвам пані Алены Галоўка. Зала, шчыльна запоўненая грамадскасцю, сведчыла пра традыцыйную папулярнасць, якая тычыцца большасці імпрэзаў, арганізаваных Таварыствам сем’яў паліцэйскіх.

У тлуме танцуючых вельмі мілае ўражанне рабіў карагод шматлікіх разнастайных і неверагодных масак, якія вельмі ўдала выступілі на першым такім балі-маскарадзе, што адбыўся ў Баранавічах. Дагэтуль тут праводзіліся толькі звычайныя карнавалы. Танцы адбываліся пад гукі аркестру гарадской пажарнай каманды.

На мерапрыемстве прысутнічалі афіцыйныя асобы: пан стараста Юры Неўгебаўэр, віцэбурмістр, пан інжынер А. Віннік, а таксама прадстаўнікі Таварыства.

А другой гадзіне ночы карагод масак правальсаваў па залі пад гукі маршу, пасля чаго адбылося галасаванне дзеля вызначэння першай і другой узнагароды за самыя выбітныя маскі. У выніку галасавання першае месца атрымала маска “Шахматная каралева” пані Соф’і Аўгустовіч. Другое месца ў маскі “Заваёўніца сэрцаў” пані Надзеі Гурскай. У мілым і сімпатычным настроі ўсе бавіліся да ранку. Вынікам гэтай імпрэзы быў неспадзяваны прыбытак, які пасля аплаты ўсіх выдаткаў склаў суму болей за 500 злотых. З гэтай сумы 25% належыць павятоваму Камітэту па справах беспрацоўных, а рэшта – мясцоваму Таварыству сем’яў паліцэйскіх.

У той самы дзень адбыліся ў Баранавічах балы Таварыства дзяржаўных служачых разам з Аб’яднаннем школьных настаўнікаў, а таксама бал у залі кінатэатра “Longinus”, арганізаваны 78 пяхотным палком. Усе яны таксама карысталіся папулярнасцю, а 25% ад іх прыбытку было перададзена Камітэту па справах беспрацоўных у Баранавічах.

Купон на зніжку сеткі кінатэатраў “Casino” на фільм з гукам “Хам” на 4.02.1932.

Самагубца памерла страшнай смерцю

Жыхарка мястэчка Палонка – Шэйна Ёселевіч, падчас прыступу нервовай хваробы кінулася ў студню, дзе знайшла страшную смерць. Пра здарэнне неадкладна паведамілі пажарнай камандзе ў Баранавічах, адкуль адразу выехала машына з 6 пажарнымі. Праз 30 хвілін са студні глыбінёй 21 метр дасталі цела самагубцы. На дно студні апусцілі пажарніка Льва Зальмана, які з вялікімі цяжкасцямі здолеў дастаць цела загінулай.

6 лютага

Бестактоўны купец абразіў паліцыю

Тыдзень таму адбылося здарэнне, якое ўзрушыла ўсе Баранавічы. Выбрыкі экс-купца пана Антона Гадомскага, які кіруе крамай каланіяльных тавараў свайго брата Стэфана на вуліцы Шаптыцкага (цяпер Савецкая) прывялі яго на лаву падсудных.

Адной раніцай Гадомскі дазволіў сабе адчыніць краму свайго брата ў гадзіны, якія забароненыя законам, і пачаў гандляваць, чым выклікаў незадаволенасць сваіх суседзей-купцоў. Лёс склаўся так, што ў гэты час каля крамы з’явіўся паліцыянт пан Міхаіл Ляшчынскі, які папрасіў Гадомскага спыніць гандаль і зачыніць памяшканне, інакш давядзецца скласці пратакол.

Гэта зачапіла Гадомскага за жывое, і ён пачаў сыпаць брыдкімі словамі як вар’ят, а напрыканцы, што могуць падцвердзіць шматлікія сведкі, прапанаваў Ляшчынскаму пацалаваць яго ў адно не вельмі прыстойнае месца на целе. Ясная справа, што гэта прывяло да складання адміністрацыйнага пратаколу і пратаколу аб парушэнні закону аб гандлі.

Справа пра абразу паліцэйскага на службе дайшла да суда. Запрошана шмат сведкаў. Аб судовым выраку мы паведамім пазней.

Горад Баранавічы і яго актуальныя балячкі

Горад Баранавічы, найбуйнейшы горад у Навагрудскім ваяводстве, мог бы спаборнічаць з самымі вялікімі гарадамі суседніх ваяводстваў, калі б толькі гэтаму спрыялі абставіны. Вось якія пажаданні я маю да айцоў гораду і нават некаторых яго жыхароў.

Група тых дабрадзеяў забылася, што да таго, як Кракаў стаў мураваным, быў шмат стагоддзяў драўляным. А нашым Баранавічам усяго толькі 50 год ад стварэння. Праўда яны досыць шырокія і цягнуцца ў розныя бакі амаль на 5 км, але апошні перапіс паказаў, што колькасць насельніцтва не дасягае нават 25 тысяч чалавек. У дадатак баранавіцкі люд мы не можам залічыць да заможных жыхароў гораду.

Найперш мясцовым уладам варта было б звярнуць увагу на мясцовую гаспадарку, якая амаль у кожнай галіне моцна кульгае. Бюджэт магістрату ўвесь час свеціць пусткамі ў выніку менавіта такой, а не іншай гаспадаркі, альбо кіраўнічыя органы пасля некалькіх нешчаслівых рашэнняў цалкам не даюць сабе рады.

Магістрат стаў крыніцай прыбытку толькі для некалькіх дзесяткаў прывілеяваных людзей і не дбае пра развіццё горада, а толькі намагаецца даць магчымасць зарабіць пэўнай групе барыгаў-фаварытаў, вызначаных самімі айцамі горада. Дамовы і стаўкі, якія штогод прыводзяць наш бюджэт да некалькіх дзесяткаў тысяч ці нават сотняў тысяч дэфіцыту складаюцца з-за з’яўлення “паразітаў горада” (прабачце за такі дакладны вобраз). Усё гэта раней ці пазней пакладзе горад на лапаткі. Калі лепей прыглязецца да гэтай мадэлі кіравання, можам заўважыць язвы, якія точаць цела самакіравання нашага горада.

Згадваючы гарадскую лазню, якая ўжо даўно працуе са стратамі, зачэпім мімаходам гарадскую Ахову здароўя разам са шпіталям, дзіцячым і старэчым прытулкамі. Год ад года іх дзейнасць дае ад 30 да 40 тысяч дэфіцыту гарадскому бюджэту. Затое яна дае працу і заробак шмат якім людзям, што маюць блізкі кантакт з гарадской Радай ці кіраўніцтвам горада.

Асаблівую ўвагу трэба звярнуць на дазвол па збору аплаты за карыстанне гарадской нерухомасцю нейкаму пану Тартацкаму, жыхару Баранавіч, які заабавязаны толькі да рэгулярнай выплаты нейкай квоты з жылля. Тартацкі, не зважаючы на вялізныя высілкі з боку ўлады і грамадства па барацьбе з беспрацоўем, прыняў да сябе на працу некалькі чалавек, добра забяспечаных і пераважна заможных, гаспадароў і ўласнікаў кавярняў і нават чыгуначнікаў.

Усё гэта ўзгоднена з Магістратам. І калі селянін, што прывозіць у Баранавічы некалькі вазоў дроў ці будаўнічага дрэва, аплачвае падатак за праезд у 30 грошай, дык потым, калі ён спыняецца на доўгі час на вуліцы Сенатарскай (цяпер Горкага) ці Пілсудскага (Чырвонаармейская), падыходзіць да яго іншы зборшчык і патрабуе аплаты 50 грошай за карыстанне гарадской тэхнікай (ладная такая тэхніка). Кантралюе гэты працэс сын Тартацкага, апрануты ў шапку са срэбранымі шнурамі (быццам бы супрацоўнік падаткавай службы). Ён пільнуе, каб гэтае асаблівае права на аплату хутка было выканана. А наш Магістрат шчаслівы, што не трэба дурыць галаву такімі клопатамі, не бачыць ці хутчэй не хоча бачыць тых злоўжыванняў, што адбываюцца пад носам.

Такіх квіткоў у нас можна назбіраць цэлыя стосы. У выніку можам сцвярджаць, што такі стан гаспадаркі горада ў любым выпадку не можа існаваць. Жыхары Баранавіч павінны быць пазбаўленыя ад такога роду паразітаў, інакш нам пагражае эканамічны ўпадак. Падаткі, якія ўсё з большымі цяжкасцямі трапляюць у бюджэт горада, павінны выдаткоўвацца толькі на сапраўдныя патрэбы. Розныя пасрэдніцтвы павінны быць ліквідаваныя, а іх выканаўцы няхай шукаюць іншых дойных кароў.

Грамадства Баранавіч звяртаецца да надзорных органаў, каб тыя праверылі тайнікі гаспадаркі гарадскога кіравання і дапамаглі аздаравіць анамальныя стасункі, што тут пануюць. Тады, магчыма, бюджэт будзе весці горад да развіцця, а не да ўпадку, як цяпер адбываецца.

А-віч

11 лютага

Бойка ў Каўпеніцы

Жыхара вёскі Вялікая Каўпеніца Малевіча моцна пабілі яго суседзі: Аляксей Галоўка і Аляксандр Кухта. Збітага ў непрытомным стане прывезлі ў баранавіцкі шпіталь, дзе дактары пацвердзілі пралом чэрапа.

Знікненне хлопца

Юстына Еўшэль, якая жыве ў Баранавічах на вуліцы Шырокай, 121 (цяпер Тэльмана), паведаміла, што некалькі дзён таму яе 8-мігадовы сын Ян пайшоў на вуліцу і не вярнуўся. Вядуцца пошукі дзіцяці.

12 лютага

Новае выданне ў Баранавічах

У апошнія дні на вуліцах Баранавіч пачала прадавацца новая газета “Baranowiczar Moment” на мове ды жыдоўскай. Рэдактар газеты М. Манскі, былы рэдактар нядаўна ліквідаванай газеты “Baranowiczar Leber”.

16 лютага

Дзейнасць Камітэту пабудовы касцёла

Праца над будаўніцтвам новага касцёла ў Баранавічах пад назваў у імя Каралевы Кароны Польскай рухаецца поўным ходам наперад, дзякуючы энергічным людзям, што ўваходзяць у Камітэт пабудовы касцёла ў Баранавічах. Пасля таго, як з’ехаў з горада былы шэф Камітэту і стараста горада Пжэпалкоўскі, новым старшынёй быў абраны генерал Станіслаў Гжмот-Скатніцкі, які з пэўным імпэтам аддаўся справе прыспешвання будаўніцтва касцёла. На месца ксяндза Валаска, віцэ-старшынёй абралі ксяндза-капелана Александровіча. Новае кіраўніцтва працягне пабудову храма, вынікі чаго на кожным кроку відавочныя. Цяпер Камітэт распачаў рассылку 10000 лістоў з “цаглінкамі” (паштоўка, якая даецца чалавеку пры ахвяраванні на касцёл сумы роўнай кошту адной цагліны). У кожным лісце маецца “цаглінак” на 500 злотых.

Фундамент пад гмах святыні збольшага ўжо скончаны. У гэты зімовы перыяд Камітэт назапашвае будаўнічыя матэрыялы, каб з вясны прыступіць да далейшай будовы. Некалькі дзён таму фонд Камітэта павялічыўся адразу на 1000 злотых, якія ахвяраваў на касцёл асабіста Юзэф Пілсудскі.

У бліжэйшы час Камітэт плануе прывезці ў Баранавічы дакументальны фільм пра Езуса Хрыста “Кароль з Каралёў”, які будзе паказаны ва ўсіх кінатэатрах горада. Увесь прыбытак ад фільма пойдзе ў фонд Камітэта. Зычым Камітэту далейшай плённай працы па будаўніцтве касцёла ў Баранавічах, адсутнасць якога вельмі адчуваецца тут.

17 лютага

Страшны пажар у Баранавічах

У ноч з 15 на 16 лютага на вуліцы Гувэра, 15 (цяпер Царука), у будынку Шымона і Ёхеля Ялінаў выбухнуў пажар, які з нялюдскімі высілкамі здолела патушыць мясцовая каманда пажарных. Акцыя паратунку ўскладнялася з-за моцнага марозу і адсутнасці вады. Па папярэдніх падліках страты ад пажару складаюць 20 тысяч злотых.

19 лютага

Новы падкідыш

На падворку прыюта “Наш дом” у Баранавічах была пакінута невядомай асобай дзяўчынка, прыкладна 5 год. Імя і прозвішча яе – не вядомае.

Канакрад у руках паліцыі

15 лютага на кірмашы ў Гарадзішчы ў жыхара Вялікай Сваротвы Міхаіла Фечка скралі каня з санямі, на якіх было 135 кг сала і паляндвіцы, агульным коштам 400 злотых. Хутка было выяўлена, што злодзей – нейкі Уладзімір Хвалько з Вялікага Сяла. Яго затрымалі разам са скрадзеным канем і санямі.

24 лютага

Псіхічна хворы самагубца

Хама Пулін, што жыў у Баранавічах на вуліцы Пілсудскага, 11 (цяпер Чырвонаармейская), некалькі год ужо пакутаваў ад псіхічнай хваробы. У апошні час ён некалькі разоў спрабаваў учыніць самагубства, але яго своечасова ратавалі суседзі. Нядаўна Пулін спрабаваў  скочыць у студню, але яму перашкодзілі гэта зрабіць. Праз некалькі гадзін пасля гэтага Пулін пайшоў на вуліцу Шасовую (цяпер Брэсцкая), дзе скочыў у студню глыбінёй 22 м, дзе і загінуў. Выкліканыя пажарныя паднялі са студні цела тапельца.

25 лютага

Смерць паўстанца 1863-64 гг

23 лютага ў асадзе Чарковішчы Сталовіцкага павету памёр Баляслаў Кулікоўскі, паручнік паўстанцаў 1863 года. Яму было 106 год. Падчас паўстання 1863 года ён прымаў удзел у бітвах з маскоўскім войскам пад Каўпеніцай і Мілавідамі.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Студзень 1932. Газэты пра Баранавічы

Рынкавая плошча ў Баранавічах. Паштоўка міжваеннай Польшчы.

Kurier Nowogródzki

9 студзеня 1932

Акцыя барацьбы з беспрацоўем у Баранавічах

Галоўны камісар Касы Хворых Навагрудскага ваяводства ў Баранавічах пан Аляксандр Ржэпецкі дамовіўся з лекарамі, якія пагадзіліся на бясплатную дапамогу беспрацоўным, зарэгістраваным у павятовым Камітэце па справах беспрацоўных.

Акцыі, якія праводзіць гэты Камітэт у Баранавічах, даюць выдатныя вынікі. Штодзённая лічба бясплатных абедаў кухнямі для беспрацоўных узрасла да 1000 абедаў. Падчас навагодніх свят кухні выдавалі павялічаныя порцыі.

Для кожнай кухні звыш ліміту было перададзена па бочцы селядцоў.

Бюджэт павятовага Камітэту ў Баранавічах неспадзявана павялічыўся на 500 злотых. Гэтую суму сабралі жыхары гораду для былога старасты Пжэпалкоўскага і перадалі яму падчас развітальнай сустрэчы. Ён ахвяраваў яе на беспрацоўных.

Крадзеж

Купец з Новай Мышы Ёхель Яфраімовіч купіў розных тавараў у Баранавічах на 140 злотых, а потым паклаў іх на фурманку незнаёмца, якую наняў, каб адвезці ўсё дахаты. Калі купец на кароткі час адышоў, фурман з’ехаў у невядомым накірунку разам з рэчамі Яфраімовіча.

12 студзеня

Віленскі злачынца на турмэ ў Баранавічах

На паштовым аддзяленні ў Баранавічах быў затрыманы на гарачым учынку, падчас кішэннага крадзяжу, нейкі Ян Якімовіч, жыхар Вільні. Схоплены віленскі злодзей вядомы пад рознымі мянушкамі, як Пачэпка, Каплеўскі, Раплеўскі і Фларыян Раўбо. Як выявілася, Якімовіч 9 разоў быў пакараны за кішэнныя крадзяжы і цяпер знаходзіцца ў вышуку следчымі органамі з Гродна.

15 студзеня

Колькасць насельніцтва

Паводле апрацаваных дадзеных другога агульнапольскага перапісу насельніцтва (праводзіўся ў 1931 годзе), у Баранавіцкім павеце жыве 160806 чалавек. У саміх Баранавічах пражывае 22796 чалавек. Гэтыя лічбы могуць нязначна змяніцца пасля выніковых праверак падліку.

17 студзеня

Няшчасны выпадак

Некалькі дзён таму ў дзяржаўным лесе пад Русінамі (Русіно) быў прывалены дрэвам падчас нарыхтоўкі лесу жыхар вёскі Русіны Канстанцін Пятроўскі. Перавезены ў непрытомным стане да павятовага шпіталю ў Баранавічах ён памёр, так і не ачуняўшы. Адбылося праз уласную неасцярожнасць Пятроўскага.

Смерць у студні

У вёсцы Залужжа (Крывошынскай гміны) жыхарка вёскі Марыя Выдрык, падчас калі паіла каня, паслізнулася і звалілася ў студню. З-за таго, што ў гэты час нікога не было на падворку, не атрымала яна своечасовай дапамогі і патанула.

Крадзяжы

За ўчарашні дзень у Баранавічах зарэгістравана 6 дробных крадзяжоў, а таксама крадзеж 6 курэй і 2 пеўняў Ганны Чубровіч (вул. Рынкавая, 34 – цяпер Фралянкова).

21 студзеня

Смяротнае пакаранне шпіёна

Учора пасля абеду на падворку турмы ў Баранавічах быў выкананы смяротны вырак адносна малочніка Стаўпцоў Аляксандра Морды, прызнанага вінаватым у шпіёнстве на карысць Саветаў.

Экзекуцыю выканаў кат Мацэеўскі ў прысутнасці судовай і паліцэйскай улады.  Перад смерцю Морда паяднаўся з Богам і дарогу з камеры да месца павешання прайшоў спакойна, без дапамогі аховы турмы.

Пад пагрозай відэльца

Некалькі дзён таму з пастарунка паліцыі прыйшоў Міхаіл Шафт, што жыве на вуліцы Каляёвая, 64 (цяпер Вільчкоўскага), і паведаміў, што на рынку на вуліцы 3 мая ў лаўцы, якая належыць Кадуковай, падышоў да яго невядомы і, пагражаючы відэльцам, хацеў у яго забраць гадзіннік.

Праведзенае следства выявіла наступнае. У сапраўднасці Шафт быў у лаўцы Кадуковай разам з Янам Русаком, які жыве на завулку Свяцілавіцкім, 9 (цяпер вуліца Свяцілаўская). Яны селі за столік і замовілі сабе “моцнай”. У пэўны момант паміж імі адбылася спрэчка, падчас якой Русак ударыў свайго таварыша відэльцам. Потым абодва разышліся ў розныя бакі, праклінаючы адзін аднаго. Міхаіл Шафт вырашыў паведаміць аб няўдалым рабунку ў паліцыю, каб стварыць свайму былому таварышу праблемы. У выніку расследавання пратакол паліцыі быў складзена на абодвух, а Шафта ў дадатак прыцягнулі да судовай адказнасці за ўвод у зман органаў бяспекі.

Крадзяжы

Да Марыі Лапінавай, якая ішла вуліцай Пілсудскага (цяпер Чырвонаармейская) у Баранавічах, падбег адзін тып, выхапіў адну з торбаў, што яна несла, і кінуўся ўцякаць. На лямант абрабаванай мінакі затрымалі злодзея і перадалі яго ў рукі паліцыі. Выявілася, што гэта – жыхар Лясной, 17-гадовы Баляслаў Кобус. Яго перадалі ў распараджэнне судовых уладаў.

23 студзеня

Таямнічае знікненне жанчыны

Вечарам 16 студзеня выйшла з кватэры ў горад 38-гадовая жыхарка Баранавіч Вольга Сямбідава і дасюль не вярнулася. Таямнічым знікненнем жанчыны займаецца паліцыя. Выгляд жанчына наступны: бландзінка з шэрымі вачыма, сярэдняга росту, кульгае на правую нагу. Была апранутая ў зялёны берэт, чорнае паліто і чорныя боцікі.

31 студзеня

Сыход баранавіцкага бурмістра

Учора адбылося ў будынку Магістрата ў Баранавічах надзвычайнае пасяджэнне Гарадской рады, на якім тагачасны бурмістр горада Стэфан Сянкоўскі адмовіўся ад сваёй пасады. Выбары новага бурмістра адбудуцца на працягу лютага.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Жнівень 1931. Газэты пра Баранавічы

Кірмаш “Пятачок” у Баранавічах. Канец 1990-х – пачатак 2000-х

Kurjer Warszawski

9 жніўня

Эпідэмія пад Баранавічамі

Эпідэмія сібірскай язвы ў Навамышскай гміне падцверджана пасля даследванняў ветэрынараў у Вільні трупаў кароў. Сітуацыя вельмі напружаная, бо сібірскай язвай заразіліся тры жыхары вёскі Небыты, якіх змясцілі ў шпіталь у Баранавічах. Санітарныя службы задзейнічалі ўсе сродкі, каб спыніць распаўсюд заразы.

Вялікая рыба

10-кілаграмовага ласося злавілі ў Шчары ў Дабрамысльскай гміне, каля маёнтка пана Варанцова. Рыбу выкупіў пан Варанцоў. Ласось прыплыў сюды каналамі з Балтыкі.

Ziemia Lubelska

4 жніўня

Трагедыя пад Баранавічамі

У мястэчку Гарадзішча спалохаўся конь, які цягнуў воз, на якім ехаў Захар Белзоўскі. Конь наскочыў на 30-гадовую Хаю Наўманоўскую, якая пераходзіла вуліцу, і цяжка яе параніў. Белзоўскі ж зваліўся з воза і атрымаў моцныя пашкоджанні. Абедзве ахвяры здарэння ў безнадзейным стане прывезены ў павятовую баранавіцкую бальніцу.

Kurjer Wileński

14 жніўня

Бура над Баранавічамі

Учора над Баранавічамі прайшла вельмі моцная бура, якая бушавала каля 12 гадзін. Падчас яе была перарваная тэлефанічная сувязь з горадам. Бура нанесла шмат шкоды, якая пакуль не падлічана.

28 жніўня

Папаўся злодзей равароў

У сувязі з некалькімі выпадкамі крадзяжоў равароў у Баранавчіах, следчыя затрымалі Юзіка Каянка, жыхара хутара Жалезніца, у якога знайшлі ровар, скрадзены 14 жніўня ў Эльяша Мэера. Каянка даставілі ў гарадскі суд у Баранавічах.

Замах на забойства

На днях Андрэй Калоша, жыхар вёскі Галынка Вальнянскай гміны, падаўся ў поле ў пошуках згубленага каня. За 1 км ад вёскі ён быў затрыманы гаёвым (лесніком) маёнтка Ніжняе Чэрніхава Аляксандрам Хінчыкам, які без дай прычыны стрэліў у Калошу з дубальтоўкі. Калоша быў цяжка паранены ў галаву з пашкоджаннем правага вока. Яго перавезлі ў павятовы шпіталь у Баранавічах.

29 жніўня

Разарвалі дамову з Nobel

На днях гарадская рада Баранавіч разарвала непрадукцыйную дамову, падпісаную на 10 год з фірмай Nobel, на працу бензінавай станцыі, што прыносіла гораду каля 200 злотых прыбытку ў год. Новая дамова падпісана на 10 год таксама з той самай фірмай Nobel. Яна прынясе гораду 2250 злотых штогадовага прыбытку. Акрамя таго, фірма абавязуецца пабудаваць яшчэ адну бензінавую станцыю ў Баранавічах.

Крадзяжы

У Сабіны Швіранскай, якая жыве на вуліцы Шасовай, 10 (цяпер Брэсцкая), невядомы злачынца скраў шаўковую бялізну вартасцю 100 злотых. У Канстанціна Несцяровіча, жыхара вёскі Жлобін, каля Баранавічаў, невядомыя скралі 100 кг жыта з незачыненага гумна.

30 жніўня

Інцыдэнт на палігоне

Учора на полі пад Лясной праходзілі вучэбныя стрэльбы артылерыі. Стралялі з цяжкіх гармат. Нечакана адзін снарад выбухнуў у люфе гарматы і цяжка пакалечыў паручніка Чапельскага і кананіра Кардэльца. Выбухі і абломкі зброі пашкодзілі ім тулава, пакалечылі рукі, ногі і твары. У вельмі цяжкім стане іх адвезлі да шпіталя.

Па папярэдніх дадзеных, выбух адбыўся з-за пэўных хібаў у канструкцыі гарматы. Акрамя таго, сам снарад мог мець нейкія дэфекты.

Баранавіцкі гандляр трапіў пад колы

Нядаўна прадаўцы свіней з Баранавіч везлі на грузавіку ў Варшаву свой жывы тавар. За некалькі кіламетраў ад Варшавы адна свіння выскачыла з аўто і пачала ўцякаць у поле. У гэты момант адзін з гандляроў, Салтынец, у пагоні за свіннёй выскачыў на хаду з грузавіка і трапіў пад колы ды атрымаў цяжкія траўмы ўсяго цела. У безнадзейным стане яго прывезлі ў варшаўскі шпіталь.

Крадзяжы

Уночы з 27 на 28 жніўня невядомы злодзей спрабаваў уламацца ў кіёск на вуліцы Міцкевіча (цяпер вуліца Леніна), які належыць Отану Лапіну. Злодзей здолеў сарваць замок з дзвярэй, але відавочна быў нечым напалоханы і ўцёк, нічога не забраўшы з кіёска.

У тую ж ноч у падвал дома на вуліцы Міцкевіча, 51 (цяпер Камсамольская) уламаўся невядомы злодзей і скраў на шкоду Вінцэнта Паплаўскага 100 кг бульбы і шэсць банак марынаванага шчаўя.

Ilustrowany Express Wieczorny

1 жніўня

Скарачэнні ў магістраце

У сувязі са скарачэннем ураднікаў магістрат Баранавічаў з учарашняга дня звольніў усіх супрацоўнікаў магістрата з выплатай трохмесячнай дапамогі. Пасля сканчэння гэтага тэрміну, з 1 кастрычніка, супрацоўнікі будуць прынятыя на працу на новых умовах.

Kurjer Lwowski

13 жніўня

Забойства нарачонай

У Малой Каўпеніцы падчас танцаў на вечарыне жыхар гэтай вёскі Васілевіч у прыступе рэўнасці ўдарыў нажом у грудзі сваёй 18-гадовай нарачонай Вераніцы Васілеўскай. Цяжка параненая Васілеўская выбегла з крыкам на двор, і праз некалькі хвілін яе жыццё скончылася. Забойца, карыстаючыся мітуснёй, збег у бліжэйшы лес. Паліцыя арганізавала за ім пагоню.

Słowo Częstochowskie 

21 жніўня

Рэйд польскіх самалётаў

У сувязі з маючым адбыцца 26 і 27 верасня рэйдам лёгкіх самалётаў польскага тыпу, між іншым праз баранавіцкі павет, камітэт LOPP (Ліга супрацьгазавай і супрацьпаветранай абароны) у Баранавічах актыўна прыступіў да заканчэння працы на новым аэрадроме (знаходзіўся паміж сучаснымі вуліцамі Тэльмана і Першукевіча). Тэрыторыя ў 38 га была абсеяная аўсом дзеля зручнасці пры пасадцы лёгкіх самалётаў. Камітэт працягвае падрыхтоўчыя працы для прыняцця самалётаў, што ўдзельнічаюць у рэйдзе. 

Kurjer Wileński

Футбол

4 жніўня

«Макабі» (Вільня) – «Макабі» (Баранавічы) – 1:1. Гульня ў Баранавічах з адной с самых слабых камандаў прынесла для гульцоў з Вільні кампраментуючы вынік.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Красавік 1931. Газэты пра Баранавічы

Пачатак 1970-х гадоў. Будаўніцтва першага дзевяціпавярховага дома ў Баранавічах.
Фота: bartrans.net

Życie Nowogródzkie

1 красавіка

Падсудны памёр у судзе

28 сакавіка, а 12-й гадзіне, у Гарадскім судзе Ляхавічаў падчас зачытвання выраку 70-гадовы падсудны Даніэл Стрэльчык у выніку моцнага ўзрушэння самлеў. Пакліканы на месца здарэння доктар канстатаваў смерць.

8 красавіка

Адкрыццё школы рамеснікаў

Мы даведаліся, што неўзабаве ў Баранавічах адкрыецца Рамесніцкая школа. Гэтым займаецца арганізацыя Маці Школьная (Macierz Szkolna), якая ўжо стварыла ў нас Тэхнічную і Гандлёвыя школы. У нашых землях Рамесніцкая школа вельмі патрэбная і пры добрых умовах можа прынесці шмат карысці для сярэдняга класа.

Да ўвагі настаўніц

Напрыканцы сакавіка Таварыства апекі над дзяўчатамі ў Баранавічах адкрыла невялікі прывакзальны гатэлік на пяць ложкаў у доме пані Янчукевіч на вуліцы Зялёная, 3 (назва вуліцы не змянілася дагэтуль). Акрамя таго, што гэтая ўстанова размешчана побач з Палескім вакзалам, цэны там вельмі даступныя. Асаблівую ўвагу звяртаем на настаўніц, якія прыязджаюць на кароткі час у Баранавічы. Няхай жа яго дахам і паслугамі карыстаюцца.

9 красавіка

Труп пры дараўскай дарозе

Жыхар Адахаўшчыны, вяртаючыся 8 красавіка дадому з Дарава, заўважыў недалёка ад шашы труп мужчыны сярэдняга веку. Агляд паказаў, што няшчасны праляжаў там некалькі тыдняў. Хутчэй за ўсё, невядомы мужчына стаў ахвярай снежнай завеі. Асобу памерлага пакуль не атрымалася вызначыць, таму яго труп захоўваецца да прыезду судова-лекарскай камісіі.

Здарэнні

6 красавіка ў асадзе Тосін Сталовіцкай гімны, якая належыць Раману Савіцкаму, яго госць нейкі Уладзіслаў Кжэмінскі з Варшавы пачаў маніпуляваць рэвальверам гаспадара дома. Па неасцярожнасці падвыпіўшы Кжэмінскі стрэліў сабе ў левы бок. Цяжка параненага госця перавезлі ў Вольна ў шпіталь, дзе ім займаецца доктар Малецкі.

У той самы дзень у Баранавічах, на вуліцы Мінскай (з 1971 года – Прытыцкага), работнік чыгункі Назар Махаўчук быў цяжка скалечаны праходзячым цягніком №721, які ехаў з Беластока ў Баранавічы. Як высветлілася, у здарэнні цалкам вінаваты пацярпелы. Ён, нягледзячы на папярэджанне ахоўніка і апушчаныя шлагбаўмы, моцна хацеў патрапіць на іншы бок пераезду і ў гэты самы момант быў збіты цягніком. Пасля першай дапамогі яго перавезлі ў гарадскі шпіталь.

Маем механічную пякарню, але не маем хлеба

У Баранавічах існуе механічная пякарня «Еднасць» (былы хлебазавод на вул. Маякоўскага), якая забяспечвае выпечкай амаль увесь 35-тысячны горад. Пякарня тая, збудаваная паводле найноўшых тэхналогій, павінна даваць гораду хлеб адпаведнай якасці, да таго ж калі некалькі іншых пякарняў, што яшчэ існуюць тут, не могуць канкураваць з «Еднасцю». Пякарня мае некалькі супольных уласнікаў, якія, відаць, перакананыя, што горад павінен прымаць з удзячнасцю тое, чым яны ласкава адорваюць гараджан. Аднак хлеб, які выходзіць з гэтай пякарні, брудны не толькі звонку, але часта і ў сярэдзіне. Белы хлеб, які пякуць з так званай прасеянай мукі, зусім не падобны да яго, а больш да нейкага асаблівага гатунку, які пякуць толькі ў Баранавічах і абліваюць нейкім спэцыфічным растворам, смурод ад якога можа некаму цалкам адбіць ахвоту такое калі-небудзь есці.  

Напярэдадні Вялікадня 4 красавіка, ужо 2 красавіка, у Баранавічах было немагчыма наогул купіць хлеба, бо якраз трохі раней пачаліся жыдоўскія святы. Папраўдзе, механічная пякарня мела багата хлеба, але цалкам закарэлага. Людзі вымушаны былі на свята запасацца тым, што цяжка назваць хлебам. А як будзе па святах, аднаму Богу вядома, ну і супольнікам «манапалістам». Падчас побыту пана міністра Складкоўскага пякарня «Еднасць» атрымала пахвалу, але ці заслугоўвае яна яе цяпер, могуць пастанавіць тыя, хто вымушаны душыцца яе прадукцыяй.

Няхай бы мясцовыя ўлады звярнулі ўвагу на пякарню «Еднасць» і яе супольнікаў, каб у будучым гараджане забяспечваліся смачнай і здаровай выпечкай.

16 красавіка

Абвестка

Выканаўца баранавіцкага павятовага суда Лявон Падарэўскі, які жыве на вуліцы Нарутовіча, 57 (цяпер Камсамольская), абвяшчае, што 7 мая, а 10-й гадзіне раніцы, на кірмашы 3 мая (цяпер раён ваенкамата і радзільнага дома) адбудзецца аўкцыён па распродажы рэчаў, якія належаць Хіларыю Віткоўскаму. Будзе прададзена мэбля і 50 кг зерня кавы, ацэненых на 1090 злотых. Са спісам рэчаў можна пазнаёміцца ў дзень аўкцыёну.

18 красавіка

Адрыццё помніка ў Мілавідах

Як мы давелаліся, у дзень Канстытуцыі, 3 мая, у Мілавідах, гміне Дабрамыскай, адбудзецца ўрачыстае асвячэнне помніка паўстанцам 1863 года. У мерапрыемстве прымуць удзел прадстаўнікі ўрада, а таксама прадстаўнікі сталічнай эліты.

Павышэнне цаны на хлеб

На апошнім паседжанні Цэннікавай камісіі пры баранавіцкім старастве абмеркавалі справу па ўнармаванні цэнаў на прадукты першай патрэбы. Цэны на свініну, тлушч і кілбасныя вырабы былі трохі зніжаныя, але на некаторых баранавіцкіх складах вэндліны можна купіць тлушч значна танней, за вызначаны 11 красавіка кошты.

Затое цэны на хлеб і булкі былі ўзнятыя, а менавіта за 1 кг пытляванага хлеба (з дробна размолатай і прасеянай мукі) ­36 грошай, за 1 кг жытнага хлеба­ 25 грошай, за кілаграм булкі­ 1 злоты.

Аб электрыфікацыі Баранавічаў

Усім вядома, што Баранавічы на Крэсах з’яўляюцца самым маладым горадам, што з’явіўся некалькі дзесяцігоддзяў таму. Яшчэ сёння можна сустрэць старажылаў, якія некалі ўласнаручна забілі ваўка на землях, дзе цяпер поўным ходам развіваецца горад. Хаця цяпер надышлі цяжкія эканамічныя ўмовы, аднак Баранавічы ўжо з’яўляюцца самым вялікім горадам, акрамя Вільні, на тэрыторыі Віленскага і Навагрудскага ваяводстваў.

У параўнанні з суседнімі павятовымі гарадамі, Баранавічы па любым пытанні выглядаюць лепей. Несумненна, тут таксама хапае заганаў, але горад лідзіруе ва ўсіх накірунках па Навагрудскім ваяводстве. Напрыклад, па чысціні. Гэта найлепей можна адчуць цяпер, падчас веснавых разліваў, калі з сухімі нагамі можна абысці ваколіцы горада на адлегласці 7 кіламетраў.

Адзіная значная балячка, якая даецца ў знакі ўсяму гораду, гэта брак асвятлення вуліц і адпаведнага забеспячэння святлом жытла.

Дзе шукаць крыніцу гэтай хваробы? Магістрат горада дагэтуль не меў дастатковых грошай на будаўніцтва ўласнай электрастанцыі. Таму дамовіўся з кіраўніцтвам чыгункі і чэрпае электрычнасць з чыгуначнай электрастанцыі, аплочваючы выдаткі па рахунках канторы электрастанцыі. Апошнім часам па Баранавічах гуляюць чуткі, што чыгуначнікі збіраюцца разарваць дамову з магістратам і прымусіць горад падпісаць новую, якая амаль на 100% павялічыць выдаткі мясцовага бюджэту.

Пры абмеркаванні новай умовы магістрат слушна можа абмяркоўваць ранейшыя хібы і непаразуменні, што адбываліся з кіраўніцтвам чыгункі.

Такі праблемы ўзніклі нават падчас прыезду прэзідэнта Рэчы Паспалітай у Баранавічы, калі падчас урачыстай сустрэчы главы дзяржавы ў памяшканні стараства электрычнасць некалькі разоў згасала па віне чыгуначнікаў, хаця магістрат папярэдзіў і настойліва прасіў кіраўніцтва электрастанцыі забяспечыць стабільнай электрычнасцю горад у гэты час.

Магістрат таксама павінен дамовіцца аб падліку электрычнасці. Кіраўнітва чыгуначнай электрастанцыі ўсталявала дэфектныя лічыльнікі, якія ўвесь час паказваюць у пяць разоў больш спажытай электрычнасці, чым гэта было ў рэчаіснасці. Калі б дырэкцыя чыгункі ў Вільні магла б гарантаваць, што такія выпадкі больш не паўторацца, тады магістрат мог бы заставацца галоўным спажыўцом электрычнасці і надалей.

Да развязвання гэтых праблем, чыгуначныя ўлады павінны падумаць аб зніжэнні коштаў на нестабільную электрычнасць ці наогул не браць грошы. Бо такія паслугі не дазваляюць гораду стабільна развівацца.

Магістрат горада не павінен мірыцца з такім станам справы і ўсё ж такі падумаць пра будаўніцтва ўласнай электрастанцыі, якая б лепей абслугоўвала гараджан. Ужо цяпер улады Баранавіч вядуць перамовы як з айчыннымі, так і з замежнымі прадстаўнікамі адпаведных фірм, што могуць збудаваць электрастанцыю. 

19 красавіка

Крадзеж з узломам

На днях у буфет кінатэатра Casino, што належыць Хіндзе Валахнянскай, уламілася некалькі невядомых злачынцаў, які здзейснілі крадеж цукерак розных гатункаў на некалькі дзясяткаў злотых і збеглі ў невядомым накірунку. Справу расследуе камісарыят паліцыі.

22 красавіка

Праект пакупкі гігантафона

Рэгіянальны камітэт на чарговым паседжанні пастанавіў па прапанове старасты Пжэпалкоўскага купіць для Баранавіч гігантафон, праз які ў будучыні можна было б агучваць важныя абвесткі, прамовы, канцэрты і іншыя рэчы, карысныя для жыхароў горада.

Дзеля гэтага быў створаны адмысловы камітэт, які зоймецца зборам грошай.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Сакавік 1931. Газэты пра Баранавічы

1965 год. Пешаходны мост у Палескага вакзалу. Фота: 1871.by

Życie Nowogródzkie

1 сакавіка

У Баранавічах пачынаюць будаваць віядук

27 лютага ў кабінеце начальніка Дарожнага аддзела PKP (польскай дзяржаўнай чыгункі) адбылася канферэнцыя з удзелам старасты, магістрата, гарнізона і чыгункі. Абмяркоўвалася справа пабудовы віядука (пешаходнага маста), які злучыць Новыя Баранавічы і казармы з вакзалам. Вайскоўцы праектавалі пабудову віядука з паўднёвага боку. Камісія, аднак, ухваліла яго пабудову з паўночнага боку, кіруючыся патрэбамі не толькі войска, але і жыхароў Новых Баранавіч. Будаўніцтва віядука ў нашым горадзе ліквідуе небяспечнае хаджэнне праз рэйкі і разгрузіць вуліцу Шасовую (цяпер Брэсцкая) ад прывязкі да чыгуначнага руху.

Будаўніцтва віядука дазволіць працаўладкаваць частку беспрацоўных.

8 сакавіка

Рэха бунту ў Сталовіцкай гміне

Пракурор накіраваў да Акруговага суда акт аб пакаранні жыхароў вёскі Альсевічы Сталовіцкай гміны: Паўла, Якуба, Аляксандра, Уладзіслава, Вінцэнта і Пятра Шылава, Якуба Сявіцкага, Дзмітра і Андрэя Бузаў, Лукаша Пуханта, Тэадора Макавіка, Стэфана, Тэадора і Андрэя Раманоўскіх, Яна Слобыша, Аляксандра Чарнагорскага, Аляксандра і Макара Селіванаў і Піліпа Долмата, якія летась былі героямі гарачай сутычкі з паліцыянтамі.

Пералічаныя вышэй асобы падгаворвалі іншых да самавольнага разбурэння маста, збудаванага на балоце на мяжы вёсак Якімовічы і Альсевічы. Пры гэтым яны прынялі ўдзел у публічным сходзе, перашкаджалі дзейнасці паліцыі, валілі паліцыянтаў на зямлю і адбіралі ў іх карабіны, пасы ды патроны. Акрамя таго, абвінавачаныя напалі на солтыса, які прыехаў на дапамогу паліцыянтам, сарвалі з яго значок солтыса. Эпагеем усяго было прымусовае этапаванне паліцыянтаў і солтыса ў вёску Альсевічы ды пазбаўленне іх на некалькі гадзін свабоды, пакуль туды на дапамогу не прыбыў атрад паліцыі.

Ваколіцы Крашына на польскай мапе 1932 года.

11 сакавіка

Падрабязнасці сялянскага бунту

Мы ўжо пісалі пра сутычку жыхароў Альсевічаў з паліцыяй. Апішам падрабязней тыя падзеі.

Вялікае балота, что знаходзіцца каля вёсак Альсевічы і Якімавічы, перашкаджала нармальнай камунікацыі людзей у ваколіцах. Летась збудавалі там мост, які адначасова размежаваў землі тых вёсак. Гэта прывяло да розных непаразуменняў, напрыклад, хто павінен пільнаваць мост, а хто яго рамантаваць і г.д.

На тле гэтага нарэшце ў ліпені дайшло да моцных хваляванняў. Жыхары Альсевічаў, падбухтораныя некалькімі авантурнікамі, сабраліся каля маста і пачалі яго знішчаць, спрабуючы потым падпаліць.

З пастарунка паблізу было накіравана туды шэсць паліцыянтаў. Распаленыя пратэстоўцы атакавалі з косамі паліцыянтаў і, атачыўшы шчыльным колам, раззброілі. Солтыса, які абараняў паліцыю, ледзь не забілі, і ён вымушаны быў ратавацца ўцёкамі. Раззлаваныя сяляне, забыўшыся пра міласэрнасць, вярнуліся ў вёску  разам з «палоннымі» паліцыянтамі і солтысам, якога злавілі на дарозе ў Баранавічы.

Вязняў яны размясцілі ў адным з дамоў пад аховай парабкаў.

Толькі праз пару гадзін, са стараства, дзе даведаліся пра бунт, прыехаў узмоцнены атрад паліцыі, на чале з афіцэрамі, які вызвалі закладнікаў. Супакоеныя сяляне пачалі перакідваць віну ў адбыўшыхся падзеях, адзін на аднаго, але сапраўдных падбухторшчыкаў хутка выявілі і арыштавалі.

Пад ключом апынуліся дваццаць жыхароў вёскі Альсевічы на чале з вядомым у ваколіцах авантурнікам Паўлам Шылам.

12 сакавіка

Новы змены ў Магістраце

Калі раней даводзілася трапляць у баранавіцкі Магістрат, кідалася ў вочы задуха і тлум ад наведвальнікаў, якія таўкліся ў цесным калідорчыку. Цяпер у магістраце адбыліся змены да лепшага. Адноўлены вялікі пакой для залы-чакальні, якая так добра размешчана, што адразу тут ёсць праход да пакояў пана бурмістра і яго намеснікаў. Наведвальнікі сядзяць і чакаюць сваёй чаргі, не перашкаджаючы чыноўнікам і не пакутуючы ў невыносных умовах, стоячы на калідоры. А сама зала-чакальня такая вялікая, што можа падысці для невялікіх паседжанняў розных арганізацый.  

14 сакавіка

Пра стварэнне музея

У зале павятовага музея імя Рэйтана ў Баранавічах адбылося паседжанне музейнай суполкі на чале з дырэктарам – прафесарам Турскім. 

Было разгледжана некалькі пытанняў: ухвалены бюджэт музея і ўхвалены час урачыстага адкрыцця музея, якое адбудзецца на імяніны маршала Пілсудскага (18 сакавіка, а 16.30). Пасля да апошніх дробязей абмеркавалі цырымонію адкрыцця музея і спосабы яго папулярызацыі. Адбылася праца над артыкуламі Статута музея. Вырашана запрасіць рэвізійную камісію, якая б ацаніла зборы маладога, але ужо досыць заможнага каштоўнымі прадметамі музея.

Ухвалена, што Баранавіцкі павятовы музей імя Рэйтана будзе працаваць тры разы на тыдзень: у нядзелю з 14 да 19 гадзін, у суботу з 15 да 19 гадзін, а ў чацвер з 12 да 17 гадзін. Уваход – 25 грошай з адной асобы.

Сябры суполкі агледзелі экспазіцыю музея, падзівіўшыся тытанічнай працай куратара – пана прафесара Турскага.

18 сакавіка

Нешчаслівы выпадак

14 сакавіка, а 16-й гадзіне, жыхары вёскі Анісімавічы – 8-гадовы Пётр Швед, 11-гадовы Андрэй Ваніцкі і 10-гадовы Павел Бугай – у полі каля вёскі знайшлі пакінутую вайскоўцамі на вучэннях вучэбную гранату. Падчас гульні хлопчыкаў з ёю адбыўся выбух, у выніку якога ўсе трое атрымалі раненні і апаленне твару. Параненых хлапцоў адвезлі ў баранавіцкі павятовы шпіталь.

Забойства дзіцяці

16 сакавіка ў студні, якая належыць Нахіму Валахвянскаму, на вуліцы Нарутовіча, 26 (цяпер Камсамольская) быў знойдзены труп хлопчыка, прыкладна двух месяцаў ад нараджэння. Дзіцё было апранутае ў кашульку і белую шапачку. На трупе хлопчыка на галаве пад правым вокам ёсць след ад удару. Цела перавезена ў морг пры гарадскім шпіталі. Забойства пакуль не раскрытае.

Высокая ўзганарода

Дэкрэтам прэзідэнта Рэчы Паспалітай баранавіцкі стараста Жыгмунт Пжэпалкоўскі быў узнагароджаны Крыжам Незалежнасці.

24 сакавіка

Парад у Баранавічах

У гонар імянінаў маршала Пілсудскага 18 сакавіка ў горадзе прайшоў шэраг урачыстасцяў, сярод якіх быў і парад. Перад помнікам Невядомаму салдату (цяпер клумба насупраць гатэля «Гарызонт») да пачатку сабраўся тлум з некалькіх тысяч чалавек. Паліцыянты ў гранатавых мундзірах ледзь стрымлівалі натоўп. Усе спрабавалі заняць найвыгоднейшае месца, каб усё пабачыць. Нарэшце калона паказалася на вуліцы Шаптыцкага (цяпер Савецкай).

Маршыруючым з трыбуны салютуе генерал Крок-Пашкоўскі, віцэ-ваявода Гадлеўскі, генерал Скатніцкі і стараста Пжэпалкоўскі. Перад сабранымі роўным крокам рушаць падраздзяленні 78 пяхотнага палка, 26 уланскага палка, 9 дывізіёна коннай артылерыі, 20 дывізіёна лёгкай артылерыі, вайсковай падрыхтоўкі, дзяржаўных гімназій, гімназіі Барбары Радзівіл, школы гандлёвай, школы будаўніча-дарожнай, пажарнікаў Старых і Новых Баранавічаў (апошняя першы раз прымае ўдзел у парадзе, бо толькі нядаўна была створаная), урэшце, чыгуначнікі, паштальёны і грамадскія арганізацыя, такія як Аб’яднанне стральцоў і Лігі супрацьпаветранай і супрацьгазавай абароны.

27 сакавіка

Тэндар на брукаванне вуліц у Баранавічах

Пры паданні прапановы ў магістрат патрэбна напісаць цану аднаго квадратнага метра за выкананую работу, а менавіта: выкананне земляных работ згодна з тэхнічным рэгламентам, падсыпка пяском таўшчынёй 20 см, выкладка бруку як на дарозе, так і на рыштоўку (канаўка для сцёку вады каля ходніка), умацаванне і моцнае ўбіццё камення ў зямлю, падсыпка выкладзенага бруку пяском таўшчынёй 2 см, планаванне ходніка шырынёй 3 метры, вываз рэшткаў зямлі і смецця пасля заканчэння работ.

Напярэдадні ўдзелу ў тэндары заяўнік уносіць заклад на суму 1000 злотых. Аб’ём работ можна паглядзець у Тэхнічным аддзеле Магістрата ў працоўныя дні.

Разгляд прапаноў адбудзецца 10.04.1931 года, а 12-й гадзіне. Прапановы трэба падаваць у заклееных капэртах у сакратарыят Магістрата.

Магістрат пакідае за сабой права выбару прапановы, незалежна ад вынікаў тэндару і можа зменшыць ці павялічыць аб’ём работы.

31 сакавіка

Смяротная бойка

26 сакавіка, а 8-й гадзіне, жыхар вёскі Дубава, 80-гадовы Ян Чупрык, вёў карову дарогай у Баранавічы ды сустрэў 23-гадовага Андрэя Рошчанку, які вёз з горада гной. Абодва не пажадалі саступіць адзін аднаму дарогу, з-за чаго пачалася бойка. Падчас яе Рошчанка некалькі разоў ударыў Чупрыка віламі ў галаву і нанёс вельмі цяжкія пашкоджанні. Стары страціў прытомнасць, і яго ў цяжкім стане адвезлі ў баранавіцкі шпіталь. Рошчанка арыштаваны.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Як савецкі дыпламат расстраляў у Баранавічах двух польскіх паліцэйскіх

Пра падзеі, што адбыліся ў 1929 годзе ў Баранавічах, пісалі многія выданні ў свеце, акрамя савецкіх. Бальшавіцкі чыноўнік у паліцэйскім пастарунку пастраляў у нашым горадзе паліцэйскіх.

Падзеі адбываліся, калі Баранавічы ўваходзілі ў склад міжваеннай Польшчы.

Усё пачалося 2 красавіка 1929 года. У той дзень супрацоўнік гандлёвага прадстаўніцтва СССР у Берліне Іван Апанасевіч разам з жонкаю сышоў на баранавіцкі перон, дзе праз нейкі час павінен быў перасесці на цягнік да Масквы. Аднак савецкі чыноўнік (які паходзіў з Малой Каўпеніцы) нечакана вырашыў наведаць сваю вёску, дзе жыў тады яго родны брат.

Артыкул з газеты Glos Poranny

Што адбылося падчас сустрэчы братоў, невядома. Але ў той самы дзень Апанасевіч з’явіўся ў паліцэйскім пастарунку ў Сталовічах і папрасіў паратунку. Па словах савецкага гандлёвага прадстаўніка, ён баяўся, што на яго быццам бы рыхтуецца замах. Паліцэйскія спраўдзілі дакументы і паведамілі Івану, што ён не мае права знаходзіцца на тэрыторыі Польшчы.

У суправаджэнні паліцэйскага Апанасевіч з жонкаю вярнуўся ў Баранавічы. А 19-й гадзіне іх прывезлі ў чыгуначны пастарунак паліцыі. Там Апанасевіч прад’явіў савецкі службовы пашпарт з польскаю візаю і яшчэ раз сцвердзіў, што на яго рыхтуецца замах. Намеснік баранавіцкага старасты прапанаваў Апанасевічам паехаць у гатэль і там пераначаваць, абяцаючы прыставіць да іх паліцэйскую ахову. Аднак Апанасевіч папрасіўся пераначаваць у паліцэйскім пастарунку, дзе адчуваў сябе больш бяспечна.

Цэнтральны вакзал у Баранавічах (здымак часоў І сусветнай вайны)

Раніцай наступнага дня у пастарунак прыйшлі рэферэнт бяспекі Баранавіцкага стараства Багдан Кухаркоўскі, камендант паліцыі Шпэла і павятовы лекар, каб дапамагчы арганізаваць выезд савецкага чыноўніка ў СССР.

Пасля некалькіх хвілін размовы лекар з камендантам паліцыі выйшлі з пакоя. Разам з Апанасевічам і жонкай застаўся Кухаркоўскі і дзяжурны па пастарунку паліцыянт Фелікс Жалязкоўскі.

У гэты час заваніў тэлефон. І калі Кухаркоўскі падняў трубку і пачаў з некім размаўляць, Іван Апанасевіч раптоўна выхапіў пісталет і зрабіў тры стрэлы. Ад першага стрэлу быў цяжка паранены ў патыліцу Кухаркоўскі. Дзве кулі трапілі ў Жалязкоўскага – пад лапатку і ў скронь, адна куля выйшла навылет праз галаву.

The Straits Times

Чацвёртым стрэлам савецкі дыпламат спрабаваў забіць сябе, але атрымаў толькі лёгкае раненне галавы. Жонка Апанасевіча спрабавала сарваць са сцяны армейскі карабін паліцэйскіх, але не паспела гэта зрабіць – набеглі іншыя паліцэйскія.

Газета ABC (Мадрыд)

Ад атрыманых ранаў Жалязкоўскі памёр пад вечар у баранавіцкім шпіталі, Кухаркоўскага перавезі ў Вільню, дзе збіраліся рабіць трэпанацыю чэрапа, аднак пазней вырашылі не чапаць кулю ў галаве. Апанасевіча трымалі ў гарадскім шпіталі пад вартаю. Да яго на сустрэчу прыязджаў савецкі консул.

Бальшавіцкая амбасада заявіла палякам, што Апанасевіч быў звольнены з займанай пасады за некалькі дзён да здарэння і таму вяртаўся дахаты. Зброя была ўжытая для абароны сакрэтных дакументаў, якія ён вёз з сабою.

Вуліца Сенатарская (цяпер Горкага)

Сам Іван Апанасевіч патлумачыў, што яшчэ ноччу пастанавіў ажыццявіць даўні намер – забойства адаго ці двух прадстаўнікоў польскай улады, што бароняць буржуазны лад жыцця. Нейкіх згрызотаў сумлення ён не адчуваў.

Савецкага дыпламата збіраліся праверыць на вар’яцтва.

Аднак 6 красавіка, а 10-й гадзіне раніцы, Іван Апанасевіч раптоўна памёр у шпіталі ад інфаркту. Польскія газеты сцвярджаюць, што смерць надышла якраз у той час, калі адбывалася пахаванне памерлага паліцыянта і труну выносілі з касцёла.

Артыкул з газеты Советская Сибирь

Як пазней пісалі польскія газеты, Апанасевіч у 1914 годзе з’ехаў з Каўпеніцы на тэрыторыю Расіі – хутчэй за ўсё, у пачатку Першай сусветнай вайны ён быў прызваны ў расійскае войска. Падчас рэвалюцыі Іван пайшоў працаваць у ЧК, дзе актыўна прымаў удзел у розных акцыях «чрезвычайки».

Пасля скасавання ЧК быў чальцом Калегіі і Сакратарыята ГПУ, а у 1923 годзе кіраўніком палітычнага бюро.  Пасля сканчэння Вышэйшай тэхнічнай школы быў прызначаны адным з кіраўнікоў аднаго з аддзелаў гандлёвага прадстаўніцтва СССР у Берліне.

Як высветлілася, Апанасевіч часта па дарозе у Расею ці Нямеччыну пад рознымі прычынамі заставаўся на некалькі дзён у брата пад Баранавічамі. Магчыма, у апошні раз ён заўважыў за сабою польскіх таемных агентаў у цывільным і таму звярнуўся ў паліцыю.

The Singapore

Гэты выпадак у гісторыі горада сёння амаль забыты. Апанасевіча пахавалі на праваслаўных могілках (у раёне сённяшняга гарвыканкама). Пасля ўсталявання савецкай улады ў верасні 1939 года пра яго магілу ніхто не ўзгадаў.

Жалязкоўскага ганарова пахавалі на каталіцкіх могілках, побач з Абеліскам па памерлых ад эпідэміі бежанцаў. Да сённяшняга часу яго помнік не захаваўся.

Абеліск на магіле 182 супрацоўнікаў рэпатрыяцыйнага этапу ў Баранавічах. Фота: Руслан РАВЯКА

Сьнежань 1930. Газэты пра Баранавічы

1950 год. Палескі вакзал у Баранавічах.

Życie Nowogródzkie

5 снежня

З пасяджэння камітэта адбудовы Баранавіч

25 лістапада на чале старасты пана Пржэпалкоўскага адбылося паседжанне камітэта адбудовы горада. Пра справы расказаў пан Пётр Радкевіч, сакратар бюро камітэта.

На паседжанні было разгледжана 70 спраў. Усе справы аб выдзяленні крэдытаў (іх 19) былі разгледжаны прыхільна. Усе, хто іх атрымаў на агульную суму 10000 злотых, гэта людзі, якія не маюць уласнага жылля ці жывуць у бараках ды нават у зямлянках.

Культурны рух сярод чыгуначнікаў

29 лістапада ў ладнай зале клуба чыгуначнікаў тэатральная група чыгуначнікаў рэжысёра Міхалоўскага паказала драму Старжынскага «Зорка Сібіры». Былі прададзеныя ўсе квіткі да апошняга месца ў зале. Іх не хапіла для вялікай колькасці ахвотных. Актораў запляскалі гледачы. Таму вырашана паўтарыць паказ п’есы 9 снежня пасля поўдня. Прыбытак з паказу артысты-чыгуначнікі перададуць на будаўніцтва падводнай лодкі.

11 снежня

Нязвыклы інтэлігент у ролі каланіста ў Баранавіцкім павеце

Каля Палонкі, былога асяродка асветы, якую тут неслі айцы ордэна Дамініканаў, ляжыць вёска асаднікаў Бруханшына (цяпер лесапасадка на захадзе ад вёскі Небыты), некалі манастырскі маёнтак.

У той вёсцы некалькі год таму купіў 27 га зямлі нязвыклы дзеяч з такога тыпу інтэлігенцыі. Ён прагнуў мець ва ўласнасці кавалак зямлі ў ваколіцах, апетых Міцкевічам, і хацеў узняць яе на найвышэйшы сельскагаспадарчы і жывёлагадоўчы ўзровень. Гэта пан Таманэк з Катовіц, прафесар, які выкладае ў тамтэйшай гімназіі, дзеяч высокага ўзроўню, які навучае за свой кошт бедную, але таленавітую моладзь.

У хаце прафесара Таманка летам гасцявалі дзесяць школьнікаў. Яны блізка пазнаёміліся з мясцовай вясковай моладдзю, вучылі яе філарэцкім спосабам мастацтву прыгожага жыцця, пазнаёмілі іх са спортам, ладным спевам і наогул са шляхетным адпачынкам.

А адбывалася ўсё гэта так паціху, так міла. 

Бруханшчына на мапе 1924 года.

12 снежня

Можа, дачакаемся спальных вагонаў

Даведаліся, што бурмістр Баранавіч, пан інжынер Віннік, дабіваўся ў Вільні, у дырэкцыі чыгункі, далучэння да цягніка, які едзе з Баранавіч да Варшавы, спальных вагонаў ІІІ класа. Такая доўгая дарога без спальных вагонаў моцна стамляе. Просьба айца нашага горада была прынята прыхільна, таму, можа, хутка дачакаемся еўрапізацыі нашых камунікацыйных стасункаў са сталіцай.

13 снежня

Грып шырыцца ў Баранавічах

Ужо доўгі час пануе ў нашым горадзе грып. Ёсць дамы, дзе хварэе па некалькі асобаў. У школы ходзяць не ўсе вучні.

Знойдзены труп

11 снежня, а 19.20, пасля праезду цягніка Лунінец-Баранавічы, за 500 метраў ад станцыі Ведзьма працоўныя знайшлі на рэйках труп мужчыны, прыкладна 25-гадовага ўзросту, жыдоўскай нацыянальнасці. Дакументаў у нябожчыка не знайшлі, акрамя квітка на праезд ад Лунінца да Пагарэльцаў. У нябожчыка пакалечаная галава і парэзаныя левая рука ды правая нага. Верагодна, што пры пераходзе да іншага вагона чалавек зваліўся пад колы. Высвятленнем асобы загінуўшага займаецца паліцыя.

16.12.1930 года, Życie Nowogródzkie. “Чужое хваліце, свайго не ведаеце!” Рэклама віна з садавіны і мёду ад алкагольнай крамы “Эканомія” ў Баранавічах.

17 снежня

Замятае рэйкі

Снежная завіруха, якая трывае ўжо чатыры дні, прывяла да значных спазненняў на чыгунцы. На лініях Ліда-Лунінец, Лунінец-Брэст, Вільня-Сельцы, Варшава-Стаўбцы, Граева-Брэст-Стаўбцы цягнікі прыходзяць са спазненнем да дзвюх гадзін.

Кіраўніцтва чыгункі, каб не дапусціць далейшага спазнення цягнікоў, выслала групы работнікаў, але з-за фатальных умоваў працы, выкліканых моцным ветрам са шчыльным снегам, чыстка чыгуначных шляхоў адбываецца з вялікімі цяжкасцямі.

У падобнай сітуацыі апынулася не толькі наша ваяводства, а таксама ваяводствы паўночна- і паўднёва-ўсходнія.

Таксама адзначым, што сувязь з Наваельняй, як чыгункай, так і аўтобусамі, утрыманая.

18 снежня

Пажар

14 снежня ў кацельнай гарнізоннай пральні паўстаў пажар, у выніку якога згарэла пральня, кацельная з усім абсталяваннем, 2000 асобнікаў бялізны, 100 асобнікаў зношанай вопраткі, 451 злоты гатоўкаю, а таксама ўсе дакументы. Агульныя страты складаюць 40000 злотых. Прычыны пажару не выяўлены.

Абвестка

Гандлёвы банк у Варшаве паедамляе, што аддзел банка ў Баранавічах будзе ліквідаваны 31 снежня 1930 года. Таму запрашаем шаноўных кліентаў забраць свае ўклады.

20 снежня

Зорка для найбяднейшых дзяцей Баранавіцкага павета

Энергічна працуе Павятовы калядны камітэт, які мае свае падкамітэты ў гмінах. У ва ўсіх школах будуць арганізаваныя ялінкі для найбяднейшай дзятвы, а дзе-нідзе атрымаецца ўладзіць куццю для самых убогіх старых і сіротаў. Да гэтай акцыі запрошана духавенства і грамадскія дзеячы, вядомыя ў павеце сваёй дабрадзейнай працай. 

21 снежня

Вырак шпіёнам

Акруговы суд у Навагрудку на выязной сесіі ў Баранавічах асудзіў Тэадора Крэмілка да 5 гадоў «цяжкай турмы» за шпіёнства і за такое ж злачынства, але па іншай справе Міхала Дземідовіча і Яна Адроцкага, да 4 гадоў турмы кожнага.

Рэха забойства Галабурды

Акруговы суд у Навагрудку на выязной сесіі ў Баранавічах асудзіў да 5 гадоў турмы кожнага: Пятра Зубрыцкага, Емяльяна Бондара і Рамана Ельскага. Яны дзейнічалі па папярэдняй змове, 17 чэрвеня спаткалі Мікалая Галабурду і пабілі яго кіямі па галаве, чым нанеслі цяжкія пашкоджанні ў выглядзе пралому цемянной косткі чэрапа, з-за чаго Галабурда памёр.

18.12.1930 года, Życie Nowogródzkie. Рэклама алкагольнай крамы “Эканомія” ў Баранавічах да Калядаў.

23 снежня

Новы бурмістр

Учора ў Баранавічах адбылося паседжанне Гарадской рады, на якой абралі бурмістрам пана інжынера Стэфана Сенпоўскага, былога бурмістра горада Радзівілаў у Валынскім ваяводстве. Радныя, якія належаць да Польскай сацыялістычнай партыі (PPS), Бунду і Poalejsion, устрымаліся ад галасавання.

Самастрэл

19 снежня 20-гадовы Лявон Махляр, сын Андрэя, жыхар вёскі Вялікая Лотва Ляхавіцкай гміны, маніпулюючы паляўнічай стрэльбай, прастрэліў сабе правае лёгкае. Лявона Махляра завезлі ў баранавіцкі шпіталь. Па словах лекара, рана адносіцца да катэгорыі цяжкіх пашкоджанняў цела.

24 снежня

Музей імя Рэйтана

Зварот да калекцыянераў

Доўгая і вялікая справа Рэгіянальнага камітэта ў Баранавічах у правядзенні рэгіянальнай выставы мае працяг – на днях пачаў працаваць музей імя нязломнага пасла навагрудскай зямлі Тадэвуша Рэйтана.

Нястомны калекцыянер і куратар гэтага павятовага музея, пан прафесар Турскі з купкай моладзі з гімназіі энергічна рупіцца, каб гэтая пляцоўка нашай зямлі папулярызавала інфармацыю пра яе і годна прадстаўляла. Зразумела, што ў гэткі час кожны ахвярадаўца вельмі важны.

Таму нагадваем, што адрас музея Тадэвуша Рэйтана – гэта памяшканне, якое ў перадвыбарчы час было заўсёды шматлюднае, бо там знаходзілася бюро Беспартыйнага блоку. І туды лёгка трапіць: Шаптыцага, 31 (цяпер вул. Савецкая). А прафесар Турскі там працуе ўвечары з 7-й да 9-й гадзіны.

З радасцю трэба падкрэсліць, што гімназісты ахвяруюць не толькі сваёй працай, але і прыносяць свае калекцыі ці адмыслова нарыхтаваныя прыродныя матэрыялы, якія ў аддзеле прыродазнаўчым сабраныя амаль цалкам моладдзю.

Гэта прыгожы прыклад для старэйшага пакалення.

Таму яшчэ раз звяртаемся да ахвярных уласнікаў калекцый, няхай ідуць следам пана Плятэра са Сваяціч, які сваімі прыгожымі экспанатамі, што аддаў на дэпазіт, заклаў фундамент для найбагацейшага ў баранавіцкім музеі гістарычнага аддзела.

31 снежня

Цэны

Максімальныя кошты на прадукты першай патрэбы (за кг) у Баранавічах: хлеб жытнёвы грубога памолу – 23 грошы, хлеб каравайны – 33 грошы, сала – 2,6 злотых, свініна – 1,8 злотых, ялавічына – 1,55–1,7 злотых.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы