Травень 1932. Газэты пра Баранавічы

Рамізнік з пасажырам на вуліцы Нарутовіча (цяпер Камсамольская), 1936 год. Ззаду відаць кінатэатар Apollo – цяпер пляцоўка паміж гатэлямі “Марыінскі” і “Гарызонт”. Здымак з архіву Сяргея Русака

Kurier Nowogródzki

1 мая

Злая варажба

Некалькі дзён таму да Тэадоры Галінскай, якая жыве на вуліцы Азёрнай (назва засталася дасюль), 15, зашлі 2 вандроўныя цыганкі, якія прапанавалі ёй за невялікую плату паваражыць. Галінская, як і ўсялякая звычайная кабета, што цікавіцца сваёй недалёкай будучыняй, пагадзілася на цыганскую варажбу.

Незнаёмкі загадалі падаць поўную мядніцу (медны таз) вады, дасталі свечы зялёнага колеру і, запаліўшы іх, пачалі ліць воск на ваду, а дымам ад свечак абкурваць Галінскую. Праз некалькі секунд гаспадыня страціла свядомасць і пачала падпарадкоўвацца загадам цыганак. Прынесла ў пакой усе свае каштоўныя рэчы і біжутэрыю ды аддала вядзьмаркам усё, што яны хацелі.

Праз нейкі час Галінская ачомалася і пабачыла, што цыганкі сышлі ў невядомым накірунку з усёй біжутэрыяй і грашыма. Засталася толькі мядніца з вадою, у якой плавалі дзіўныя кавалкі воску. Толькі цяпер Галінская зразумела, што была проста ашуканая.

Падалася ў пастарунак паліцыі, дзе паведаміла аб крадзяжы і склала падрабязнае апісанне ашуканак. Толькі вось ці атрымаецца цяпер затрымаць спрытных варажбітак, цяжка сказаць, бо, верагодна, Галінская задураная невядомым дымам не зможа ў сапраўднасці пазнаць тых цыганак.

3 мая

З жыцця кааператыву “Сноп” у Вольна

У памяшканні клубу ў Вольна адбылося вельмі важнае паседжанне чальцоў кааператыва “Сноп” пры ўдзеле інспектара Аб’ядання спажыўцоў – пана Будзькі.

Кіраўніцтва кааператыву склада справаздачу за 1931 год, якая была закрыта з прыбыткам 679 злотых. Усю гэтую суму вырашылі накіраваць на будаўніцтва ўласнага дому, якое пастанавілі распачаць ужо сёлета. Для гэтага быў створаны Камітэт пабудовы дому. Належыць адзначыць, што ў гэтых цяжкіх варунках эканамічнага крызісу кааператыў “Сноп” добра завіваецца, дзякуючы інтэнсіўнай працы кіраўніка кааператыва Уладзіслава Урбановіча і чальца з кіраўніцтва пана Макарэвіча.

Падкідыш

На верандзе на алее Післудскага знайшлі немаўля-хлопчыка, узросту прыкладна 5 месяцаў, якога кінула яго маці.

 5 мая

Першамай у Баранавічах

Голасна абвешчанае сацыялістамі святкаванне 1-га мая ў Баранавічах выйшла вельмі мізэрным. Нешматлікае шэсце, якое складалася ў асноўным з маленькіх груп, рушыла ад будынку “Jutrzni” на кірмаш, дзе было сказана некалькі прамоў не вельмі шматслоўных. Наогул 1-га мая ў Баранавічах прайшло вельмі спакойна, без ніякіх здарэнняў.

Сацыялістычная газета Robotnik 10 мая зусім па-іншаму апісала гэтую імпрэзу

Святкаванне сёлета 1 мая ў Баранавічах Сацыялістычная партыя Польшчы (PPS), Бунд і Паалей Цыон («Працоўныя Сіона») правялі найлепей за мінулыя гады. У шэсці ўзяло ўдзел каля 3000 чалавек, а ў мітынгу на кірмашы – болей за 5000. Гарадская адміністрацыя зрабіла ўсё, каб адхіліцца ад удзелу ў маніфестацыі. Тых, хто з вёсак накіроўваўся на мітынг, страшылі пакараннем і не пускалі ў Баранавічы.

Пад чыстым небам прамаўлялі Махай, Мукасей, Канігзбер, Лапінскі, Лахоўскі і Ружанскі. Пасля прамовы калона рушыла па вуліцам горада на чале з аркестрам.

Падчас прамоў на кірмашы паліцыя адлоўлівала вучняў, хапаючы іх сярод слухачоў!

Увечары адбылася ўрачыстая Акадэмія, якая скончылася танцамі. Рабочыя і работніцы, палякі, жыды, беларусы і расейцы ахвотна адпачывалі.

8 мая

Анонс першага баксёрскага матчу

Намаганнямі 78 пяхотнага палка разам з павятовым камендантам PW (Przysposobienie Wojskowe – вайсковая падрыхтоўка) у Баранавічах адбудзецца першы турнір па боксу 8 мая, а 13-й гадзіне ў Рашынскім лесе (казармы Касцюшкі – цяпер Вайсковы гарадок). У ім возьмуць удзел спартоўцы з 78 пяхотнага палка (Вайсковы спартовы клуб), 26 уланскага палка (каманда “Стралец”) і мясцовага спартовага клубу “Макабі”. Гэта першая падобная імпрэза ў Баранавічах, якая павінна зацікавіць мясцовых жыхароў. Уваход у лес каштуе вельмі танна – усяго па 50 грошай з чалавека.

Свята пасадкі дрэваў

4 мая адбылося ў Баранавічах “Свята пасадкі дрэваў”, у якім ўзялі ўдзел усе мясцовыя сярэднія школы і аддзел Аб’яднання Стралецкага. А 9-й гадзіне раніцы каля Помніка невядомаму жаўнеру (цяпер клумба на вул. Савецкай, насупраць гатэлю “Горизонт”) ксёндз-вікарый Лявон Спакач асвяціў дрэвы, пасля чаго зрабіў прамову, у якой заахвоціў прысутных да апекі над высаджанымі ў гэты дзень дрэвамі, як гэта робіцца ў заходняй частцы Польшчы.

Пасля выканання гімну школьным аркестрам прамовіў намеснік старасты Генрык Курачыцкі і школьны інспектар Ставовы. Затым школьнікі разабралі складзеныя тут дрэўцы, якія прывезла дарожная служба, і пад наглядам знаўцаў пачалі высаджваць дрэвы ў загадзя прыгатаваныя ямкі. Высаджана больш за 600 саджанцаў на вуліцах: Шасовай (Брэсцкая), Касінераў (Войкава), Мінскай (Прытыцкага), Рынкавай (Фраленкова) і Шырокай (Тэльмана).

Першыя два дрэвы высадзілі намеснік старасты Генрык Курачыцкі і школьны інспектар Ставовы на вуліцы Міцкевіча (цяпер Леніна), каля Помніка невядомаму жаўнеру. Кожны з удзельнікаў навязаў да свайго дрэва картку з прозвішчам і абавязаўся даглядаць яго.

Падкідыш

Ужо другі раз у Баранавічах на верандзе па адрасе Нарутовіча, 88 (цяпер Камсамольская) знойдзена немаўля. Побач з дзіцём была картка з надпісам: “Макух Толя, 8 месяцаў”.

10 мая

Бура з градам над Баранавічамі

Сёння ўночы над баранавіцкім паветам прайшла нечаканая бура з перунамі і градам. У вёсцы Вольна пярун ударыў у гаспадарчыя забудовы, забіў кабылу, спаліў хлеў і канюшню з інвентаром. Падчас акцыі тушэння пажару моцна пацярпеў гаспадар спаленых будынкаў Якуб Валожын.

Баксёрскі матч

Упершыню ў Баранавічах адбыўся баксёрскі матч, арганізаваны 78 полк пяхоты і камендатурай павятовага PW.У ім прынялі ўдзел 22 спартоўцаў мясцовых клубаў і аб’яднанняў. Упершыню арганізаваная такая імпрэза прыцягнула вялікую ўвагу жыхароў горада. Пры мясцовых спартовых клубах цяпер утвараюцца баксёрскія секцыі.

13 мая

Святатацтва ў парафіяльным касцёле

Сёння ўночы адбыўся ўзлом парафіяльнага касцёлу ў Баранавічах. Святатаццы скралі з табернакулума некалькі дзесяткаў аплатак і некалькі штук гастыі, пакінуўшы на месцы дарагія прыборы для літургіі. У тую самую ноч злодзеі ўламаліся ў царкву ў вёсцы Вялікія Лукі, але спужаныя раней часу не паспелі нічога скрасці.

18 мая

Вясна ў Баранавічах

Пасля пахмурных і дажджлівых дзён у Баранавічах і на тэрыторыі павету ўсталявалася цёплая і лагодная вясна. У самім горадзе Магістрат, нягледзячы на эканамічны крызіс, вырашыў высадзіць кветнікі каля: будынку стараства, Польскага банку, калоніі ўраднікаў, помніка Невядомаму жаўнеру, што значна ўпрыгожыць Баранавічы.

Адно кепска, што горад дасюль не мае цыстэрны для паліву вуліц, што моцна адбіваецца на прахожых і шпацыруючых, якія вымушаны душыцца цэлымі хмарамі пылу, якія ўздымаюць дворнікі, выконваючы свае штодзённыя абавязкі па падмятанню.

19 мая

Першы кегельбан на Крэсах – у Баранавічах

Адбылося  урачыстае адкрыццё кегельбану, пабудаванага Вайсковым кааператывам (казармы Траўгута – Вайсковы гарадок) у Баранавічах. Гэта яшчэ адзін спартовы аб’ект у горадзе, дзе іх увесь час робіцца ўсё болей.

Выпадкі і здарэнні

Хвалі Жлобінскага возера вынеслі на бераг цела ўтопленага немаўляці. Паліцыя шукае цяпер яго маці.

Герш Еўрфановіч (Шаптыцкага, 18 – цяпер Савецкая) паведаміў у паліцыю, што нейкі Сяргей Ганчарык прыйшоў да яго ў майстэрню і папрасіў прыкруціць да ровара новыя балотнікі, пасля чаго нечакана ўцёк з памяшкання, не заплаціўшы.

Некалі дзён таму на шкоду Вольгі Шкодзік (вул. Т. Галуўкі, 6 – Куйбышава) яе сусед Берка Палячок разабраў сцяну складу і скраў у яе дошкі, якімі тапіў печку. Шкода склала некалькі дзесяткаў злотых.

Спорт у Баранавічах

14 мая на спартовай пляцоўцы спартовага клубу “Макабі” адбыўся футбольны матч паміж вайсковым спартовым клубам “78 полк пяхоты” і СК “Макабі”. Нягледзячы на тое, што гэта была таварыская сустрэча, гледачоў хапала.

Першая сустрэча двух самых магутных мясцовых футбольных каманд дае падставы для разважанняў і не можа быць падставай для прагнозаў на будучыню, калі адбудзецца барацьба за чэмпіёнства ў горадзе Баранавічы. Свежаствораная каманда ВКС “78 п.п.” валодае салідным матэрыялам, але як звычайна бракуе тут прафесійных навыкаў, у тым ліку тэхнічнага майстэрства. Затое “Макабі” валодае добрай тэхнікай, але не выкарыстоўвае найлепшыя сітуацыі. Цэлы матч “Макабі” меў перавагу на полі, але не мог выкарыстаць свае надзвычайна карысныя пазіцыі. У той самы час ВКС “78 п.п.”, найперш дзякуючы падтрымцы знакамітага галкіпера і некалькіх дасканалых гульцоў, прабівалі адну брамку за другой.

Вынік неспадзявана быў на карысць “78 п.п.” – 7:0 (4:0).

Аднак не азначае тое, што ВКС “78 п.п.” павінен спачываць на лаўрах сваёй сілы. Трэба адзначыць, што СК “Макабі” з’яўляецца грозным супернікам і можа нанесці паразу ў афіцыйных сустрэчах, бо тэхнічна значна пераўзыходзіць вайсковую каманду.

У выніку гэтай сустрэчы “78 п.п.” павінен заняцца сур’ёзнымі трэніроўкамі, каб выправіць хібы, якімі скарыстаецца супернік.

20 мая

Суд над шпіёнамі

Навагрудскі акруговы суд на выязной сесіі ў Баранавічах разгледзеў справу двух братоў Мікалая і Габрыеля Чыгіроў, жыхароў Стаўпецкага павету, якія абвінавачваліся ў шпіёнстве на карысць іншай дзяржавы. Суд разгледзеў доказы іх віны і асудзіў абодвух падсудных да кары смерці праз павешанне. Абарона падала апеляцыю да пана прэзідэнта аб змяненні вырака.

21 мая

Як выканалі вырак смерці ў Баранавічах

20 мая, а 12.30, быў выкананы вырак смерці праз павешанне адносна Мікалая Чыгіра, жыхара Стаўпецкага павету. Вырак выканаў памочнік ката Браўн на тэрыторыі карна-следчай турмы ў Баранавічах. Асуджаны перад смерць плакаў увесь час. Яго малодшы 19-гадовы брат Габрыель Чыгір быў памілаваны панам прэзідэнтам Рэчы Паспалітай, і кара смерці была замененая на бестэрміновую турму пад строгім наглядам.

22 мая

Батальная сцэна ў Баранавічах

22 мая (у нядзелю), а 16 гадзіне, на пляцу Легіёнаў у казармах Касцюшкі (знаходзіўся паміж сучаснымі вуліцамі Заслонава, Арджанікідзе, Ракасоўскага, Камарова) адбудзецца пастаноўка масштабнай батальнай сцэны “1920 год. Цуд над Віслай” паводле сцэнара Яна Пянткоўскага, якая прадставіць змаганне з бальшавіцкай агрэсіяй. Акрамя артыстаў у пастанове возьмуць удзел аддзелы Брыгады кавалерыі, артылерыя і пяхота – агульнай колькасцю 700 чалавек. Уваход каштуе ад 50 грошай да 2 злотых. 

Надзвычайнае паседжанне гарадской рады

У баранавіцкім магістраце адбылося надзвычайнае паседжанне гарадской рады на чале з бурмістрам – панам інжынерам Віннікам. Адразу быў разгледжаны ліст Павятовага аддзелу у справе тэндару на будаўніцтва гарадской рэзні (цяпер мясакамбінат). Мінулы тэндар не быў прызнаны Павятовым аддзелам, бо не былі выкананыя ўсе законныя фармальнасці. Гарадская рада ўхваліла правядзенне новага тэндару, аб якім паведамяць у прэсе.

Пасля была разгледжана справа пабудовы ў гарадскім парку (цяпер Стары парк) пляцоўкі для спорту і імпрэз для адпачынку. Рада разгледзела магчымасці павысіць сродкі, выдаткаваныя на пабудову пляцоўкі. З-за таго, што кошт будовы пляцу значна вышэйшы, за грошы, якія можа выдаткаваць гарадскі бюджэт, рада пастанавіла ў кожны святочны дзень ладзіць у парку канцэрты з вельмі малымі цэнамі на ўваходныя квіткі – не больш за 20 грошай з асобы і 10 грошай з моладзі. Прыбытак ад гэтага пойдзе цалкам на будаўніцтва спартовай пляцоўкі. Канцэрты будзе даваць вайсковы аркестр з ласкавай згоды камандавання 26 уланскага палка, што стаіць у Баранавічах. Гэткім чынам ініцыятыва пана бурмістра інж. Вінніка ажыццявіцца яшчэ сёлета з вялікай карысцю для спорту.

Трэба адзначыць, што будаўніцтва тэніснага корту ў парку гэтай вясной ужо скончана, і ён перададзены для грамадскага карыстання.

23 мая

Аблава ў Баранавічах

Следчыя органы ў Баранавічах мінулай ноччу ладзілі аблаву па хованках і малінах, а таксама ў іншых падазроных месцах горада і на перыферыі.

У выніку аблавы арыштавана 13 чалавек без дакументаў. Акрамя таго, знойдзены скрадзены ровар, які хавалі ў адным з пустых вагонаў, што стаяў на запасных шляхах на таварнай станцыі. Зладжанае сачэнне за роварам прынесла вынік – апоўначы да вагону прыйшла нейкая асоба з намерам забраць скрадзенае. Пасля затрымання выявілася, што гэта Юзаф Лясінскі, жыхар Варшавы, які ўжо некалькі разоў сядзеў у турме пад строгім наглядам за падобныя злачынства.

25 мая

Бой з шалёным ваўком

Вёска Люшнева Моўчадскай гміны сталася месцам незвычайнага здарэння. Некалькі дзён таму ўночы на падворак М. Пракопа ўскочыў шалёны воўк, які пачаў ганяцца за сабакамі. Разбуджаны сабачым брэхам гаспадар выбег у кашулі на двор, схапіўшы ў руку па дарозе сякеру. Калі Пракоп апынуўся на падворку, дык знянацку быў атакаваны ваўком, які, намагаючыся схапіць за горла мужчыну, цапнуў таго за левую руку. Некалькімі ўдарамі сякеры Пракоп забіў ваўка. Галава жывёлы перададзеная ў Дзяржаўны інстытут гігіены ў Варшаве для даследавання. Параненаму Пракопу мясцовы лекар зрабіў прышчэпкі ад шаленства.

Конны рэйд

21 мая з горада рушыў конны рэйд афіцэраў Брыгады кавалерыі “Баранавічы”. У ім удзельнічаюць 22 афіцэры з камандзірам брыгады генералам Гжмот-Скатніцкім. Маршрут рэйду праходзіць праз Сувалкі і Аўгустоў да Варшавы, куды рэйд павінен прыехаць 31 мая.

Першай батальная сцэна ў гісторыі Польшчы

Згодна папярэдняй абвестцы 22 мая адбылася на пляцы Легіёнаў у Баранавічах маштабная батальная сцэна, якую арганізаваў мясцовы Жаночы грамадскі працоўны саюз (ZPOK) упершыню на тэрыторыі Польшчы. “1920 год. Цуд над Віслай” – баявое відовішча паводле сцэнара Яна Пянткоўскага, прадстаўляе жывое змаганне польскага войска падчас адбіцця бальшавіцкай навалы.

Цяжкае заданне дасканала выканалі артысты, пад кіраўніцтвам пана Шпакоўскага, пры ўдзеле Брыгады кавалерыі, артылерыі і пяхоты – агулам 700 жаўнераў.

Неверагоднае відовішча, напэўна, упершыню пастаўленае ў Польшчы, прыцягнула натоўпы публікі на пляц Легіёнаў, якая з вялікай цікавасцю назірала за зацятым змаганнем польскай кавалерыі і пяхоты з бальшавікамі.

Уся пастанова была выканана дасканала і ўразліва, а паказ баявых дзеянняў аздобіла выдатная форма статыстычных армейскіх падраздзяленняў.

28 мая

Адмена конных спаборніцтваў

Усходне-крэсовы конны клуб паведамляе, што конныя спаборніцтва, запланаваныя на 6 і 12 чэрвеня – адмяняюцца па прычынах, незалежных ад клубу. Затое ў гэтыя дні адбудуцца конныя гонкі.

Барбар у Баранавічах

Пан Х. выбраўся з дубальтоўкаю на возера Жлобін у Новых Баранавічах у таварыстве адной дамы. Пара тая села ў лодку і пачала катацца па возеры. У пэўны момант пан Х. захацеў пахваліцца перад дамаю свайго сэрца, як ён умее страляць, і, не думаючы доўга, падплыў да берага, дзе спакойна блукаў па багне бусел. Х. прыцэліўся і двойчы стрэлі па буслу, забіўшы птушку на вачах некалькіх дзясяткаў асоб, якія адпачывалі на пляжы. Лічым, што ён павінен быць вельмі сурова пакараны за свой паляўнічы выбрык. 

Трагедыя на чыгуначным пераездзе

На пераездзе ў Баранавічах паміж таварнай станцыяй і дэпо (хутчэй за ўсё цяперашні “Крывы пераезд”) пад пасажырскі цягнік Ваўкавыск-Баранавічы патрапіла фурманка, на якой сядзеў жыхар вёскі Антанова Павал Васілевіч. Фурманка ад удару была цалкам знішчана, а сам Васілевіч быў адкінуты ў бок з вельмі цяжкімі пашкоджаннямі па ўсім целе. У безнадзейным стане яго перавезлі ў павятовы баранавіцкі шпіталь.

Летась, таксама ў маі, пярун забіў 18-гадовую дачку Васілевіча.

Трэба адзначыць, што з-за недастатковага забеспячэння пераезду Баранавічах штогод тут адбываецца некалькі падобных здарэнняў. Калі чыгуначныя ўлады не возьмуцца за гэтую справу, дык на пераездзе можа адбыцца катастрофа, бо па ім едуць не толькі фурманкі, але аўтобусы і аўтамабілі. Да здарэнне недалёка, бо вазы з фурманкамі едуць па пераезду цэлымі шэрагамі.

30 мая

Несумленны кіроўца

Гірш Пінчук (Нарутовіча,63 – цяпер Камсамольская) паведаміў у камісарыят паліцыі, што наняў кіроўцу з аўтобусам Кушчынскага, каб той адвёз дзяцей са школы на Мышанку і даў за гэта 20 злотых задатку. Кушчынскі не толькі не прыехаў, але адмовіўся аддаваць грошы.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Красавік 1932. Газэты пра Баранавічы

Кавярня “Залаты кут” на рагу сучасных вуліц Савецкая і Камсамольская. Даваенная поштоўка з калекцыі Руслана Равякі

Kurier Nowogródzki

2 красавіка

З будоўлі рэзні

Баранавіцкі магістрат пастанавіў прыступіць да заканчэння будаўніцтва новага будынка – гарадской рэзні (бойня, цяпер частка мясакамбіната). 12 красавіка адбудзецца тэндар для вызначэння арганізацыі, якая будзе весці будаўнічыя работы.

Справы беспрацоўных

31 сакавіка былі ліквідаваны дзве кухні (Чырвонага крыжа і рытуальная жыдоўская), арганізаваныя зімой для харчавання беспрацоўных у Баранавічах. Дакладная справаздача аб дапамозе беспрацоўным будзе пададзена бліжэйшым часам.

Пазыкі на разбудову Баранавіч

У апошнія дні магістрат гораду атрымаў паведамленне з Банку Нацыянальнай Гаспадаркі, што ў бліжэйшы час Баранавічы атрымаюць крэдыт на будаўніцтва малых домікаў, не болей за 4-хпакаёвыя, пераважна драўляных. Пазыкі будуць выдадзеныя зацікаўленым асобам на суму да 4000 злотых. Згаданыя крэдыты дазволяць павялічыць будаўніцкі рух у Баранавічах і прывядуць да больш шчыльнай забудовы ў самім горадзе.

3 красавіка

Новыя планы магістрату

Напрыканцы году магістрат Баранавіч паспрабаваў любымі спосабамі развязаць большасць праблем горада. Найперш быў зацверджаны бюджэт на 1932-33 гг. – Баранавічы стаў сёлета першым горадам, які зрабіў гэта ў ваяводстве. Магістрат паспрабуе да канца года завяршыць распачатую будоўлю гарадской рэзні. Адбудзецца тэндар на ўтрыманне гарадской лазні, якая з’яўляецца дабрадзействам для горада, пазбаўленага ракі. Абсталяваная найноўшымі тэхналогіямі і басейнамі для плавання яна б вырашыла  праблемы горада ў плане гігіены. Пакуль што ўтрымліваць лазню даводзіцца гораду, а выдаткі абцяжарваюць яго бюджэт. Каб не пазбаўляць жыхароў гораду гэтай выгады, магістрат пастанавіў аддаць яе ў арэнду.

Акрамя таго, магістрат носіцца з ідэяй наладжвання аўтобуснага руху ў горадзе. У бліжэйшы час адбудзецца тэндар па гэтаму пытанню. Ажыццяўленне нармальнага аўтобуснага руху знішчыць шматлікія праблемы, якія ёсць цяпер у такім вялікім горадзе, як Баранавічы. На вуліцах з’явяцца прыпынкі, ад якіх кожныя паўгадзіны будуць ад’язджаць аўтобусы ў розных накірунках. 

Магістрат таксама разгледзеў пытанне атрымання крэдыту для ліквідацыі запазычанасці перад электрастанцыяй чыгункі, якая пастаўляе ток на патрэбы горада.

У бліжэйшыя дні пан бурмістр Віннікаў паедзе да Варшавы, дзеля ўзгаднення пытанняў па крэдытам. Як бачым, планы новага кіраўніцтва горада вельмі добрыя, і маем надзею, яны будуць рэалізаваныя.

Абвестка пра тэндар гарадскога аўтобуснага транспарту ў Баранавічах. 23-04-1932, Kurjer Nowogródzki

Нават вады шкадуе

Нейкі Панцеляймон Судзіч, які жыве па вуліцы Шасовай, 164 (цяпер Брэсцкая) такі прагны, што нават не дазваляе суседзям браць ваду з яго студні. На днях ён спаткаў каля студні свайго суседа Аляксандра Харкова з 2 вёдрамі і не дазволіў яму гэта зрабіць. Да таго ж рэквізаваў у яго два вядра, якія пасля меў нахабнасць забраць сабе.

5 красавіка

Сур’ёзны павадак пад Баранавічамі

Рэкі Шчара і Грыўда ў Баранавіцкім павеце хутка ўздымаюцца, не гледзячы на тое, што лёд яшчэ не паплыў. На тэрыторыі Дабромысльскай гміны вада выступіла з берагоў і затапіла дарогу паміж Даманава і мястэчкам Быцень на 120 метраў, паміж Даманава і Гнойна (з 1964 – вёска Вішнеўка) – на 50 метраў, а паміж вёскамі Гнойна і Дабромысль – на працягу 60 м. Вёскам Гнойна і Каханова пагражае сур’ёзнае затапленне. Да гэтай пары некалькі гаспадарак у гэтых вёска ўжо падтапіла.

Пад мястэчкам Палонка выйшла з берагоў рака Ніса ды пагражае затапленню моста і млына ў маёнтку Гажэльня Навамышскай гміны.

Плямісты тыф

На тэрыторыі Баранавіцкага павету ў Вальнянскай гміне паўторна выявілі выпадкі плямістага тыфу. Захварэла некалькі чалавек, якіх даставілі ў інфекцыйны шпіталь у Баранавічах. Павятовыя лекары праводзяць адпаведныя мерапрыемствы.

7 красавіка

Патоп у Баранавічах

Вада ў Шчыры паднялася яшчэ на 1 м. Пад Сталовічамі вада затапіла грэблю і пагражае сарваць мост. Нават пешая сувязь з мястэчкам перарваная. У саміх Баранавічах у выніку ападкаў і моцных дажджоў залітыя амаль усе вуліцы ў Новых Баранавічах (раён Палескага вакзалу) і частка вуліц у Старых Баранавічах. Гарадскі магістрат распачаў інтэнсіўныя працы па ліквідацыі наступстваў, што цягне за сабой вялікія выдаткі з бюджэту горада.

П’яныя авантурысты супраціўляюцца паліцыі

Некалькі дзён таму на рагу вуліц Сенатарскай (цяпер Горкага) і Шаптыцкага (Савецкая) з’явіліся тры п’яныя авантурысты, якія чапляліся да мінакоў ды нават моцна пабілі плутановага (малодшы сяржант) 78 пяхотнага палка Рыгора Валасевіча. Імі занялася паліцыя, аднак падчас суправаджэння да камісарыяту авантурысты пачалі актыўна супраціўляцца. Не гледзячы на гэта, усіх траіх затрымалі і перадалі судовым уладам. Авантурыстамі аказаліся жыхары Баранавіч: Мікола Краўчанка (Шасовая, 166 – вуліца Брэсцкая), Міхал Раўгейша (Шасовая, 168) і Казік Руды (Міцкевіча, 39 – вуліца Леніна).

Няўдзячны братка

Соня Познанская, якая жыве ў Баранавічах на вуліцы Віленскай, 31 (цяпер Гагарына), звярнулася ў мясцовы камісарыят і паведаміла, што яе родны брат Давід Ліўшыц, які часова пражываў у яе, знік мінулым вечарам, прыхапіўшы мужчынскі гарнітур і дзве кашулі, што належалі яе мужу. Вартасць скрадзеных рэчаў – 160 злотых.

Абвестка аб продажы фальварку (60 га) каля станцыі Моўчадзь. 3 красавіка 1932, Kurjer Nowogródzki

9 красавіка

Гарэлка ў кавярні

У апошнія дні ў кавярні на вуліцы Шаптыцкага, 18 (цяпер Савецкая), яка належыць пані Беластоцкай, паліцэйскія спаткалі трох нецвярозых асоб, якія смакавалі “чыстую”, прададзеную ім зычлівай гаспадыняй. Гарэлку канфіскавалі. Справу перадалі ў адпаведную інспекцыю. (Пра спрэчку канкурэнтаў Эмы Белстоцкай і Файвеля Зелікоўскага чытайце ў аглядзе сакавіцкіх газет).

Новы доктар у Гарадзішчы

Малітвы жыхароў Гарадзішча былі пачутыя, і ў мястэчка прыбыў новы лекар, які займецца людам ва ўсёй гміне. Ям мы даведаліся, новы доктар пан Юзэф Нівінскі ў бліжэйшыя дні таксама зойме пасаду арганізацыі “Каса хворых” у Гарадзішчы.

Помста кватаранта

Самуэль Вальфовіч, які здымаў кватэру ў Іўкі Лістгартэна на вуліцы Уланскай, 47 (цяпер Штакерау), увесь час жыў у нязгодзе са сваім гаспадаром. Нарэшце яму гэта надакучыла і ён пастанавіў знайсці іншае жыллё з лепшым гаспадаром. Але перад ад’ездам добра пастараўся і разабраў печ у кухні і пакоі. Лістгартэн пасля ад’езду Вальфовіча зайшоў у пакой і стаў як саляны слуп. Найперш ён збіраўся дагнаць былога кватаранта і пакараць самастойна, але падумаўшы – паведаміў аб самаўпраўстве ў паліцыю.

Рэпертуар кінатэатраў

З учарашняга дня ў кінатэатры “Апола” паказваюць прыгожы фільм “Давід Голд”, у якім адлюстроўваецца драматызм сям’і Голдэраў. У кінатэатры “Казіно” ад сёння круцяць выдатную “Венгерскую рапсодыю”.

14 красавіка

Крывавая спрэчка паміж братамі

У вёсцы Малая Сваротва Моўчадскай гміны паміж братамі Андрэем і Янам Піваварчыкамі адбылася спрэчка з-за падзелу зямлі. Спрэчка перарасла ў бойку, падчас якой старэйшы Андрэй тройчы стрэліў у Яна, параніўшы таго лёгка ў руку, а калі скончыліся патроны, кінуўся на брата і некалькі разоў ударыў нажом у раёне сэрца. Пасля гэтага Андрэй уцёк з месца здарэння, а цяжкапараненага Яна адвезлі ў шпіталь.

Ліквідацыя зладзейскай шайкі

На днях следчы аддзел паліцыі ў Баранавічах ліквідаваў грозную банду зладзеяў, якая нядаўна прыехала ў горад з намерам ажыццявіць шэраг ўзломаў і крадзяжоў. Цэлая групоўка зладзеяў, нічога не падазраваючы, затрымалася ў гатэлях Левінбука і Жмудзяка ў Новых Баранавічах (раён Палескага вакзалу), дзе іх усіх адразу арыштавала паліцыя.

Затрыманыя: Абрам Гамельклапер з Белай Падляскі, Фішэль Шнэйдэр з Варшавы, Хава Дубенка і Гутман Перэлстад з Брэст-Літоўскага, Саламон Фішэр з Цеханова і Балеслаў Вішнеўскі з Роўна. Усіх перадалі судовым органам, бо ўсе без выключэння знаходзіліся ў вышуку за розныя злачынствы, здзейсненыя ў розных кутках краіны.

15 красавіка

Змаганне за “Залаты кут”

Паўгады ўжо мінула, як Мойша Бэрэнштэйн частку свайго будынку на вуліцы Міцкевіча (цяпер вуліца Леніна) пачаў здаваць пані Я. Шулевіч пад закусачную. Гэта меўся быць бар пад назвай “Залаты кут” (Złaty róg), але з-за помніка Невядомаму салдату, які знаходзіцца побач, і праваслаўных могілак (цяпер плошча Леніна і гарвыканкам), Шулевіч не атрымала дазволу на гандаль моцным алкаголем. Таму і адчыніла закусачную, якая без гарэлкі не мела папулярнасці.

Высокая арэндная плата і малыя прыбыткі справакавалі канфлікт паміж гаспадаром і арандатаркай. Нават хадзілі чуткі, што пан Бэрэнштэйн пагражаў гвалтам выкінуць з будынку Шулевіч. Мінула некалькі месяцаў, і ў гаспадара з’явілася свежая ідэя.

Ён залез на дах свайго дому і ўночы з нядзелі на панядзелак разабраў комін, які злучаў закусачную з галоўным комінам, ды напхаў туды рознага смецця. На наступны дзень Шулевіч растапіла печы, нічога не падазраваючы. Дым засціў усю закусачную і ледзь-ледзь не справакаваў пажар у цэнтры горада.

На шчасце, пажарная каманда прыбыла вельмі хутка і выкрыла вар’яцкую штуку, якую справакаваў гаспадар будынка. На Бэрэнштэйна складзены пратакол, які перадалі ў суд. Спадзяваемся, што ён панясе пакаранне за свой дзіўны выбрык.

Помнік Пілсудскаму

У сувязі з набліжаючымся Днём канстытуцыі 3 мая жыхары мястэчка Новая Мыш пастанавілі ўсталяваць на рынку помнік маршалу Пілсудскаму. Помнік паводле праекта мясцовага архітэктара з Баранавіч інж. Свентахоўскага будзе зроблены ўжо ў гэтым месяцы. Урачыстае адкрыццё адбудзецца на свята 3 мая.

Крадзяжы

Невах Вайнер, жыхар Вільні, затрымаўся часова ў Баранавічах, жывучы ў пакоі дома на вуліцы Шаптыцкага, 35 (Савецкая). Падчас нядоўгай адсутнасці Вайнера з памяшкання невядомы злодзей скраў яго пакунак з мужской вопраткай вартасцю 153 злотых.

Калі Вайнер пабачыў адсутнасць сваіх рэчаў, дык накіраваўся ў пастарунак паліцыі. Аднак па дарозе пабачыў невядомага яму чалавека, які нёс яго пакунак. З дапамогай паліцыі таго затрымалі. Гэта быў Юліян Гэнбіцкі, які жыве на вуліцы Рынкавай, 152 (цяпер вул. Фралянкова). Гэта прафесійны злодзей.

16 красавіка

Суд над забойцамі

Навагрудскі акруговы суд разгледзеў у Баранавічах справу жыхароў вёскі Балабанавічы Навамышскай гміны. Мікалай Варэнік, Мікалай Шыла, Ян Калюта і Уладзімір Кеба абвінавачваліся ў забойстве жыхара Баранавіч Дзям’яна Краўчука падчас адной з вечарын у Балабанавічах. Суд паслухаў сведак і пакараў усіх чатырох на 5 год турмы суровага рэжыму.

17 красавіка

Рэха таямнічага забойства пад Ляхавічамі

Восенню 1930 года ў вёсцы Шавялі адбылося таямнічае забойства ў сям’і Маеўскіх. Сымон Маеўскі, у паважным ужо веку, сядзеў за сталом са сваім 30-гадовым сынам Рыгорам і збіраўся вячэраць. Калі першую лыжку стравы абодва толькі паднеслі да вуснаў, нечакана пачуўся стрэл, і куля праз акно паклала напавал старога і цяжка параніла яго сына. На гвалт, узняты сваякамі, збегліся суседзі, аднак забойца паспеў збегчы ў невядомым накірунку, заціраючы за сабой сляды.

Следства не дало рады выкрыць злачынцу. Па падазрэнні ў забойстве быў затрыманы другі сын забітага старога – Стэфан Маеўскі, а таксама Уладзімір Бурак з суседняй вёскі. Учора іх справу разгледзеў Акруговы суд, аднак з-за недахопу доказаў віны абодва былі вызваленыя.

19 красавіка

Абражаў уладу

Жыхар вёскі Дарава Ян Калюжа любіў кампаніі і часта сярод сваіх суседзяў – сялян, праводзіў папулярызацыю сваіх не зусім правільных поглядаў. Нядаўна адзін з іх вярнуўся з Баранавіч і пачаў наракаць на цяжкія часы, бо за выкармленага ім кабана прапанавалі вельмі нізкую цану. Сабралася каля яго некалькі вяскоўцаў і прыйшоў наш “сялянскі філосаф” Калюжа. Добрая аказія… Пачаў прапаведаваць свае погляды. І так, ад купцоў да пенсіянераў, ад чыноўнікаў да міністраў, ажно скончыў на пане прэзідэнце Рэчы Паспалітай. І кожнаму знайшоў непрыгожыя эпітэты.

Аднак лёс склаўся так, што сведкай гэтай пропаведзі стала жонка паліцэйскага. Яна данесла пра пачутае свайму мужу, які зрабіў пэўныя высновы. Учора “сялянскі філосаф” паўстаў перад акруговым судом і за свае нефартунныя высновы быў асуджаны на 6 месяцаў турмы. Будзе гэта добрая навука як яму, так і ўсім іншым людзям такога кшталту.

21 красавіка

Мілы таварыш у падарожжы

Нейкая Я. Камінская, жыхарка Баранавіч, вярталася дахаты з Навагрудку. Каля в. Лозы Гарадзішчанскай гміны спаткала знаёмага музыку Зыгмунта Крынскага, які займаецца ў вольны час варажбою. Той пайшоў з Камінскай разам у падарожжа. Калі ж маладзён апынуўся з ёю ў лесе каля Свіцязі, дык сілай зацягнуў у лес і згвалтаваў. Ясная справа – пра гэта стала вядома органам бяспекі. Цікава, што варажбіт нават не думаў, што за свае дзеянні давядзецца адказваць перад судом і панесці заслужаную кару.

Напіўся ёду

На днях на лаве на вуліцы Шаптыцкага, 24, каля могілак (цяпер вул. Савецкая каля выканкаму) скончыў жыццё самагубствам 64-гадовы Юзаф Казакоўскі, які жыве на вуліцы Шасовай, 24 (Брэсцкая). Ён выпіў вялікую колькасць ёду і памёр пасля доўгіх пакут у шпіталі. Якая падстава была для самагубства – невядома.

22 красавіка

Дзе зубы пані Баярскай?

Пані Баярская заявіла ў камісарыят паліцыі, што месяц таму паверыла тэхніку-дантысту Пухавіцкаму (Сасновая, 8, цяпер Грыцаўца) і аддала зубы з залатымі каронкамі разам з залатым мастом на рамонт. Аднак тэхнік прысвоіў тыя зубы, якія каштуюць 220 злотых. Паліцыя распачала праверку.

27 красавіка

Труп немаўляці

Некалькі дзён таму паліцэйскі баранавіцкага камісарыяту знайшоў у кустах, каля вуліцы Гувэра (цяпер Царука), труп нованароджанага хлопчыка, спавітага ў лахманы. Праводзяцца пошукі маці дзіцяці.

28 красавіка

Нахабства нягоднікаў

У Баранавічы часта прыязджаў з Пружан нейкі Алекс Мадалінскі, які прадаваў на кірмашы рыбу па цане не вельмі высокай. Не падабалася гэта толькі некалькім нягоднікам, якім Мадалінскі ствараў канкурэнцыю. Таму пачалі яны да яго чапляцца, а 26 красавіка спрабавалі нават пабіць, з-за чаго Мадалінскі пабег да камісарыяту паліцыі. Ганімы сваімі крыўдзіцелямі і разумеючы, што яго яны ўжо даганяюць, забег у памяшканне “Касы хворых”, дзе схаваўся за бюро ў бухгалтэрыі.

Адзін з крыўдзіцеляў, нейкі Андрэй Сергель (так кажа пацярпелы), ускочыў у бюро і, на вялікі жах прысутных, ударыў Мадалінскага вострым прадметам па галаве, чым нанёс моцнае пашкоджанне. Не марнуючы часу, нягоднік выбег з памяшкання і дагэтуль хаваецца беспакарана. Справай займаецца паліцыя, апытваючы параненага Мадалінскага.

29 красавіка

Чырвоны сцяг у акне вагона

Сёння ў хуткасным цягніку Парыж-Варшава-Стаўбцы адбылося цікавае здарэнне. Каля Ваўкавыску генерал брыгады кавалерыі “Баранавічы” Станіслаў Гжмот-Скатніцкі, які ехаў там пасажырам, заўважыў малую дзяўчынку, якая махала ў акне вагону чырвоным сцяжком. Убачыўшы польскага генерала, дзяўчынка пачала махаць сваім сцяжком вельмі дэманстратыўна.

Генерал адрэагаваў на такую відавочную дэманстрацыю, і гэта прывяло да таго, што чужаземцы, якія ехалі ў купэ, прыбралі сцяг.

Пасля прыезду ў Слонім генерал паведаміў пра здарэнне ў паліцыю. Быў праведзены ператрус і арышт 6 асоб. Як выявілася, малалетняя дэманстрантка – замежніца, якая ехала з бацькамі ў Маскву. Штандар у купэ не знайшлі. Пасля гадзіны затрымкі цягнік паехаў далей.

Трэба адзначыць, што каля чыгункі, на адрэзку Слонім-Альберцін, пасля праезду гэтага цягніка знайшлі вялікую колькасць раскіданай камуністычнай літаратуры. хутчэй за ўсё яе выкінулі падазроныя пасажырамі ў акно.

Rabotnik (ворган польскай сацыялістычнай партыі PPS)

6 красавіка

Справа адной “карэты” у Баранавічах

З-за таго, што Баранавічы – моцна расцягнуты горад, чыгуначныя ўлады арганізавалі для патрэб супрацоўнікаў так званую “карэту”, паміж майстэрнямі, таварнай і пасажырскай станцыямі (ад Палескга вакзалу да дэпо). Такі цягнік мае дакладна вызначаны расклад руху, і таму ім карыстаюцца таксама жыхары гораду.

Але як выявілася, служыць гэты транспартны сродак не для ўсеагульнага ўжытку, а для начальніка дэпо, пана Вайткоўскага. Расклад руху не выконваецца, бо… пан начальнік яшчэ не скончыў працу, таму “карэта” павінна чакаць. Чакаюць школьнікі, працоўныя, што едуць на працу ці з працы, бо… пан начальнік не спяшаецца. Спазненне на паўгадзіны – гэта норма.

Нядаўна пасажыры былі сведкамі цікавай кадрылі. “Карэта” выехала з дэпо, не ўдакладніўшы, што “уладар” сеў у яе. Калі на наступным прыпынку выявілася, што начальніка не забралі, перапалоханыя машыністы паехалі назад з пасажырамі ў дэпо. Тут жа выявілася, што “уладар”, сыплючы маланкамі і страсаючы паветра за “балаган”, пайшоў дахаты пешкі. “Карэту” перагналі на іншыя шляхі, і яна паехала за начальствам. На рэйках злавілі згубу і даставілі яе да месца прызначэння.

Варта можа вызначыцца: “карэта” існуе для пана начальніка ці для людзей? І калі ўжо нарэшце будзе выконвацца расклад руху?

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Лістапад 1932. Газэты пра Баранавічы

Вуліца Шаптыцкага (цяпер Савецкая). Даваенная польская паштоўка

Dzień Dobry

20 лістапада

У кожным месцы адное і тое ж…

Новыя Баранавічы (цяпер раён каля Палескага вакзала) – гэта раён, дзе жывуць у асноўным дзяржслужачыя. У 1915 годзе, з-за блізкасці фронту, шмат будынкаў было знішчана дашчэнту альбо зруйнавана. Пацярпелым жыхарам горада на адбудову дамоў ніхто ніякай дапамогі не даваў. А цяпер магістрат Баранавіч выдаткаваў грошы на дапамогу іншым асобам для будаўніцтва. Кажуць нават, што… Але пакуль мы памаўчым і не агучым тыя неверагодныя чуткі. 

Магістрат адносіцца да нашага раёну і яго жыхароў “як мачаха”. Калі ўвесь горад цешыўся з прыезду прэзідэнта Рэчы Паспалітай, жыхарка Новых Баранавіч Міхаліна Раманоўская горка плакала. У сувязі з прыездам главы дзяржавы магістрат зруйнаваў яе дом, які “псаваў” вуліцу сваім выглядам. Пры гэтым магістрат не даў пазыкі на рамонт жытла, хаця павінен быў гэта зрабіць з атрыманай у дзяржаўным банку дапамогі, але вырашыў, што зруйнаваць танней і хутчэй.

Калі да гэтага дадаць: незабрукаваныя вуліцы, адсутнасць рынкавай плошчы, адсутнасць парку для дзяцей, агідныя “будкі” гандляроў, якія смярдзяць здалёк і г.д. – ілюстрацыя будзе поўная.

Але ж мы – не “пасынкі”, падаткі плацім як усе, і мы маем заслугу быць першымі каланістамі гэтых пяскоў і лясоў, дзе цяпер узняўся прыгожы і багаты горад.

Kurjer Nowogródzki

1 лістапада

Галоўнае – каб транспарціроўка аплацілася

Ёсць у Баранавічах вуліца Віленская (цяпер Гагарына). На ёй – будынак падаткавай службы. За ёю вялікі падворак і велічэзная адрына. Можна папрасіць ад яе ключ і пабачыць, што там схавана. Папрасіць пад такім кантэкстам:

– Хацеў бы купіць нешта з Рэпіхава…

Рэпіхаў – гэта паляўнічы палацык Яраслава Патоцкага (маёнтак і палаца-паркавы комплекс знаходзіўся каля вёскі Крывошын, там прайшлі дзіцячыя гады Яна Чачота). Чаму не папоўніць сваю калекцыю рэчамі графа?

Уласніка не было аднаго дня на месцы, была толькі яго служба, якая не вельмі добра арыентавалася ў фінансавай сітуацыі і падаткавых складанасцях. У той дзень прыехалі ў Рэпіхаў дзяржаўныя вазы з афіцыйнымі секвестрамі. Секвестры загадалі работнікам адчыніць дзверы, напалохалі іх і наклалі поўныя вазы рэчамі. Адвезлі ўсё да Баранавіч і абвясцілі аўкцыён.

Але ніхто не паквапіўся на пакупкі: 50 злотых – сума не малая. Таму абвясцілі распродаж “ад прапанаванай сумы”, што ўжо больш цікава. Можна з пагардлівым уздыхам прамовіць:

– Ну, што тут можа быць вартага? Няхай будзе 50 грошай…

Распродаж яшчэ працягваецца. Падаткавая інспекцыя вельмі задаволеная: калі ўсё распрадаецца, дык пакрыюцца кошты падарожжа да Рэпіхава і перавоз рэчаў у Баранавічы. Дзякаваць Богу, дзяржаўны скарб нічога ад распродажу не страціць.

А кожны з нас можа нешта прыдбаць усяго за 50 грошай, як у амерыканскай краме: на выбар усё тавары па 50 грошай!

Напрыклад, калекцыя паляўнічых карцін Уладзіміра Корсака. Ёсць алеі, акварэлі, малюнкі пяром. Разам некалькі сотняў штук, нават цяжка палічыць. Не толькі вісяць на сценах, на шнурках, на шафах, але цэлай купай спачываюць у куце. Каля іх для аматараў Японіі ёсць японскія дрэварыты, малюнкі напісаныя тушшу.

Не будзем звяртаць увагу на мэблю: сталы, крэслы, фатэлі і лавы. Што з таго, што яны старыя і стылёвыя? Такой мэблі цяпер можна мець удосталь.

Лепей выбраць нешта з тых рагоў, для аздобы залі. Аленевых і ласіных – безліч, але ёсць іншыя – нават невядома чые: можа, антылопы, а, можа, буйвала.

А тут яшчэ і пудзіла птушак – цэлы заапарк. А там у іншым куце навалены скуры: мядзвежыя, ваўчыныя і рысіныя. Прыемна купіць такія на футра. Паспяшаймася, усё можна купіць “па прапанаванай цане”, паспяшаймася – каб падаткавая інспекцыя не панесла страты, няхай аплацяцца ёй усе транспартныя страты.

К.Ю.

3 лістапада

Ашукаў суседа

Рыгор Слізень з вёскі Мацкевічы звярнуўся ў паліцыю і расказаў, што яго ашукаў сусед Ян Пукала. Са слязьмі на вачах ён распавёў, што прадаў паўгектара зямлі Пукале за 300 злотых. Грошы тыя Пукала павінен быў заплаціць пасля падпісання дамовы ў натарыуса. Але ў рэчаіснасці ўмова была падпісаная на 100 злотых, якія і былі ўручаныя пасля. Пукала скарыстаўся тым, што Слізень непісьменны, не разумее па-польску і глухі.

Абяцаў ажаніцца

Браніслава Рудковіч мела нарачонага, з якім павінна была ўзяць шлюб. Але малады чалавек не меў грошай, таму панна купіла каханаму Яну Браніцкаму паліто за 40 злотых і дала гатоўкаю 10 злотых.

Але на гэтым жаданне жаніцца ў хлопца скончылася. Рудковіч, не маючы іншага выйсця, звярнулася ў паліцыю. Праводзіцца праверка.

Абвестка пра навучання гранню на скрыпцы, што праводзіць Богін, выпускнік Варшаўскай кансерваторыі. Баранавічы, вул. Пілсудскага,3 (цяпер Чырвонаармейская). Kurjer Nowogródzki 16-11-1932

4 лістапада

Катастрофа аўтобуса пад Баранавічамі

3 лістапада падчас паездкі перапоўненага пасажырамі аўтобуса Слонім-Баранавічы ў 6 км ад Баранавіч лопнула вось, ды так нешчасліва, што гэта выклікала выбух задняга кола. Людзі не пацярпелі. Пасажыраў забраў іншы аўтобус Слонім-Баранавічы, які належыць пану Зеленеўскаму.

Папрасіла патрымаць немаўля

28 кастрычнік, калі Ганна Бігулюк ішла па вуліцы Міцкевіча (цяпер вуліца Леніна) прыкладна а 17-й гадзіне, яе затрымала незнаёмая жанчына і папрасіла на хвіліну патрымаць яе немаўля. Нічога не падазраючы, Бігулік узяла дзіця, а калі матка не вярнулася – занепакоілася і зайшла на падворак. Выявілася, што маці знікла.

Бігулік аднесла дзіця ў камісарыят паліцыі, адтуль двухмесячнага хлопчыка перадалі ў прытулак. Распачаўся пошук нядобрасумленнай маткі.

5 лістапада

Пакралі пчол

У Анатоля Дзяржынскага, які жыве на вуліцы Калеёвай (цяпер Вільчкоўскага), ноччу з 28 на 29 кастрычніка нейкі бэйбус скраў мёд і знішчыў два вуллі з пчоламі. Страты склалі прыкладна на 100 злотых.

Крывавыя камінары

Два камінара (тыя, хто чысціць коміны) – Людвік Вандка і Анатоль Карэзнік, відавочна моцна паддатыя, зайшлі да Шэйдлі Старасвецкай (публічны дом), развалілі печку і парэзалі канапу, чым нанеслі шкоду на 500 злотых. Пасля пайшлі да іншага будынку (таксама бардэлю) Зэльды Сальман, пабілі яе ды забралі торбачку з 2 злотымі і 50 грошамі.

Крывавых камінараў затрымалі паліцэйскія.

8 лістапада

Пакаранне смерцю ў Баранавічах

7 лістапада Акруговы суд у Баранавічах разгледзеў справу трох братоў: Уладзіміра, Вацлава і Міхаіла Петрашэўскіх, якіх абвінавачвалі ў шпіёнстве на карысць іншай дзяржавы. Падчас судовага пасяджэння суд прызнаў віну ўсіх траіх і пакараў Уладзіміра Петрашэўскага, грамадзяніна СССР, да смяротнай кары праз павешанне. Вацлава Петрашэўскага, вайсковага асадніка з Нясвіжскага павета – да пажыццёвага ўзмоцненага зняволення. Міхаіла Петрашэўскага, жыхара Вільні – да 15 год узмоцненага зняволення.

Абарона Уладзіміра Петрашэўскага звярнулася да прэзідэнта Рэчы Паспалітай з просьбай аб адмене смяротнага пакарання.

8 лістапада а 11.30 Уладзіміра Петрашэўскага павесілі. Вырак выканаў памочнік ката Браўна. Паведамлялася, што асуджаны паводзіў сябе спакойна і перад смерцю сустрэўся з каталіцкім ксяндзом.

11 лістапада

Трагічная паездка на даху вагона

10 лістапада здарылася нязвыклая трагедыя на чыгуначным шляху Баранавічы-Ліда. Ігнатовіч, кандуктар цягніка №312, заўважыў кроў, што цякла з даху вагона. Як выявілася, на даху ехаў нейкі чалавек без білета. Хутчэй за ўсё небарака ўдарыўся галавою аб бетонны мур баранавіцкага віадука. А 21 гадзіне труп прывезлі ў Ліду і перадалі ў морг. Як выявілася, загінуўшы – нейкі Ян Глінскі, родам з Вільні.

Вось жа спрытнік

Ноччу з 5 на 6 лістапада з цягніка №152, які ад’ехаў са станцыі Баранавічы, а 0:03 адбыўся дзіўны крадзеж. Паміж гэтым горадам і Палонкаю падчас руху цягніка нейкі спрытнік скраў тытунь для люлек і папяросы на суму 2000 злотых.

Рэклама паўботаў і ботаў. Kurjer Nowogródzki 26-11-1932

13 лістапада

Асвячэнне памятнага каменя

11 лістапада а 16-й гадзіне ў гарадскім парку (цяпер Стары парк) адбылося ўрачыстае асвячэнне памятнага каменя, якое выканаў ксёндз пробашч, які і расказаў гісторыю помніка. Пан бурмістр Ярмульскія падцвердзіў яго словы.

Гісторыя такая: у 1919 годзе па добрай волі жыхароў Баранавіч, якія хацелі ўвекавечыць дзень уваходу польскага войска ў горад, пастанавілі ўсталяваць палявы валун (памерам 1 на 0,5 м) з надпісам “Чэсць пераможцам, хвала загінуўшым”. Гэты камень стаяў ад красавіка 1919 года да ліпеня 1920 года, калі ў горад паўторна не ўвайшла Чырвоная армія.

Тады жыхары горада перацягнулі камень на старыя праваслаўныя могілкі (цяпер плошча Леніна), дзе ён і знаходзіўся да гэтага часу. Цяпер яго ўсталявалі на тым месцы, дзе жыхары Баранавіч упершыню сустрэлі польскія вайсковыя  аддзелы ў 1919 годзе.

14 лістапада

Будзьце пільнымі з петардамі

Днём 8 лістапада ў Баранавічах адбыліся вучэнні гарадской абароны, пасля чаго на другі дзень на вуліцах горада можна было знайсці гільзы ад дымавых шашак і петард.

Уладзімір Кар’яновіч знайшоў на кірмашы петарду, забраў яе дахаты і пачаў разбіраць.

Падчас разборкі петарда выбухнула і параніла Кар’яновічу рукі, твар і ногі. Яго адвезлі ў шпіталь, там атрыманыя раны прызналі лёгкімі.

23 лістапада

Двое паліцэйскіх сталі ахвярамі шаленства

На Конрада Александровіча, жыхара Баранавіч, тры тыдні таму напаў сабака, які пакусаў яго за твар. Сёння ў Александровіча адбыўся прыступ шаленства, у сувязі з чым па дапамогу звярнуліся ў паліцэйскі пастарунак.

Падчас бойкі Александровіч падрапаў і пакалечыў старэйшага пастарунковага Мрачкоўскага і пастарунковага Корбута. Хворага на шаленства ізалявалі ў інфекцыйнай бальніцы (25 лістапада газета напісала, што ён памёр). Пацярпелым паліцыянтам зрабілі прышчэпкі супраць шаленства.

24 лістапада

Хацеў паўплываць на кіраўніцтва пошты

20 лістапада ў паліцэйскі пастарунак у Палонцы звярнуўся Ксаверы Федаровіч, пасыльны пошты ў Палонцы, і паведаміў, што днём раней паміж мястэчкам і станцыяй, у лесе на яго напалі два бандыты, якія патрабавалі грошы. Гэтыя людзі, агледзеўшы мяшкі, нічога не забралі і сышлі ў бок Альбінкі.

Камендант паліцыі выслаў на месца здарэння патруль, па вяртанні якога з’явілася падазрэнне, што Федаровіч сімуляваў напад, пасля чаго той у гэтым і прызнаўся. Ён патлумачыў свой учынак тым, што хацеў паўплываць на кіраўніцтва пошты, каб заплацілі яму за перавоз карэспандэнцыі, а таксама выдалі дазвол на нашэнне зброі. Не атрымалася.

Падзяка дактарам Саковічу і Нахумоўскаму за шчаслівую і добра выкананую аперацыю, ды руплівую апеку ў бальніцы над жонкай, ад Казіміра Лясінскага, аспіранта турэмнай аховы ў Баранавічах. Kurjer Nowogródzki 20-11-1932  

28 лістапада

Дзе не просяць – там кіем выносяць

Ноччу з 20 на 21 лістапада ў вёсцы Судары Сталовіцкай гміны ў хаце братоў Вярбілаў праходзіла вяселле. На забавы прыйшоў няпрошаны жыхар вёскі Торчыцы Анатоль Вадзейка, які быў ужо добра выпіўшы. Таму яго вывелі з хаты на падворак і пабілі.

Вадзейка мае яшчэ і прэтэнзіі, што з яго кішэні скралі 5 злотых і 35 грошай. Паліцыя праводзіць праверку, каб дазнацца праўды.

29 лістапада

У Баранавічах адключаць святло?

Ужо доўгі час трывае канфлікт паміж Дырэкцыяй чыгункі ў Вільні і магістратам горада Баранавічы з-за пакупкі электрычнасці.

Магістрат вінен чыгунцы вялікую суму, а бурмістр горада ўзгадніў быў з Дырэкцыяй чыгункі справу аплаты.  Аднак, не гледзячы на ўзгадненне, кіраўніцтва чыгункі пайшло на абвастрэнне канфлікту. Ва ўсе ўстановы накіраваны ліст, што а 24 гадзіне 30 лістапада будзе адключана святло ў горадзе Баранавічы, таму Дырэкцыя раіць шукаць іншых вытворцаў электрычнасці.

Нам падаецца, што такое развіццё праблемы не з’яўляецца правільным і 30-тысячны горад не можна пакінуць без святла.

У справу ўмяшалася кіраўніцтва Баранавіцкага павету, а стараста Нойгебаўэр павінен сустрэцца з шэфам чыгункі панам Фалькоўскім.

Грамадства з нецярпеннем чакае гэтай сустрэчы.

Як паведаміў у апошнія хвіліны наш прадстаўнік, пасля сустрэчы пан Фалькоўскі пастанавіў адправіць у Баранавічы свайго прадстаўніка для разгляду справы на месцы і параіць супрацоўнікам электрастанцыі ў дэпо не адключаць святло для горада. Пан стараста паабяцаў у хуткім часе выплаціць усю суму, што горад вінен чыгунцы.

Obrona ludu

11 лістапада

Як плацяць заробкі ў гарадах

Згодна даследавання, якое правяло аб’яднанне работнікаў самакіравання, рэгулярна выплачваецца заробак работнікам магістрату ў Вільні, Познані, Варшаве, Львове, Кракаве.

Найгоршая сітуацыя ў Навагрудку, дзе супрацоўнікі магістрату не бачылі грошай ужо 5 месяцаў.

Запазычанасць за 4 месяцы маюць гарады Баранавічы, Сувалкі, Слонім, Кельцы. 

Рэклама дзяржаўнага Банка ў Баранавічах у габрэйскай газеце “Di Sojḥeriše Kooperacje organ fun Ferband”

Expres Zagłębia

14 лістапада

Бабры ў Баранавіцкім павеце

Ужо некалькі разоў паведамлялі пра памнажэнне баброў у Баранавіцкім павеце. У апошні час гэта ўжо робіцца відавочным фактам, дзякуючы апецы і абароне, якое распачало баранавіцкае стараства разам з паліцэйскім камісарыятам, які атрымаў адмысловыя ўказанні па абароне баброў.

Цяпер на рацэ Шчара знаходзіцца 4 месцы жыхарства баброў, а на канале Агінскага – адно. Найбольшы з іх знаходзіцца на р. Шчара каля в. Магільніца Дабромыльскай гміны, дзе існуе каля 20 гнёздаў бабровых.

Характэрная рэч, што тут бабры не будуюць домікі на вадзе, а жывуць у норах каля берагу. Магчыма гэта тлумачыцца тым, што летась плытагоны, сплаўляючы дрэва, некалькі разоў спустошылі пабудаваныя бабрамі хаты, што заахвоціла мудрых жывёл быць больш асцярожнымі.

Як бачна, з-за хуткага размнажэння баброў за апошні год Баранавіцкі павет можа стаць іх сталіцай, калі толькі не перашкодзяць гэтаму браканьеры, якіх традыцыйна ў гэтым рэгіёне шмат. Аднак суровае пакаранне, вызначанае стараствам, відавочна паўстрымае двухногіх шкоднікаў ад злой волі.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Красавік 1930. Газэты пра Баранавічы

Уваход у стары парк у Баранавічах, канец 1940-х – пачатак 1950-х гадоў. Здымак з калекцыі Руслана РАВЯКІ

Życie Nowogródzkie

5 красавіка

Закрылі баранавіцкую фабрыку даляраў

У пачатку 1929 года адзін з супрацоўнікаў паліцыі ў Баранавічах правяраў дамы, што карыстаюцца кепскай славай і ў якіх жывуць падазроныя асобы. У жытле Сары Перэльштэйн, на вуліцы Аградовай (цяпер вул. Суворава), ён пачуў, як нехта непрыстойна шабуршыць пад ложкам пані Сары. Зацікавіўшыся госцем, паліцыянт спраўдзіў дакументы і даведаўся, што гэта пачынаючы віленскі аферыст Абрам Эскер. Падазрона было ўжо нават тое, што ён хаваўся пад ложкам сваёй дарагой сяброўкі. Паліцыя абшукала яго і Перэльштэйн і знайшла ў іх некалькі фальшывых даляраў ЗША.

Разблытваючы клубок і назіраючы за домам, праз нейкі час паліцыя затрымала Перэльштэйн з валізкай, у якой ляжалі матэрыялы і прыборы для падробкі амерыканскіх даляраў. Як выявіла следства, Эскер і Перэльштэйн збіраліся супольна арганізаваць маштабны выпуск фальшывых грошай. У якасці першапачатковага капіталу «фірмы» фігураваў дом пані Перэльштэйн і спрыт віленскага аферыста.

Два дні таму затрыманыя паўсталі ў Баранавічах перад выязной сесіяй Наваградскага суда, які, разгледезўшы справу, прызнаў іх вінаватымі і пакараў Эскера да трох гадоў вязніцы, а Перэльштэйн – да аднаго года вязніцы. Фабрыку падробкі даляраў суд пастанавіў знішчыць.

Абвестка аб продажы грузавых аўто і аўтобусаў у Баранавічах. Życie Nowogródzkie

Крадзёж у краме Каплана

Уночы 3 красавіка невядомыя злодзеі праз адчыненае акно трапілі ў кавярню на вуліцы Сенатарская, 10 (цяпер Горкага). Кавярня належыць Каплану Фішэлу, які жыве па адрасе Сенатарская, 24. Было скрадзена ўжыванае жаночае паліто, ручная машынка для шыцця, 3 сталовыя сурвэткі, 1 пара галёшаў, 15 кг шакаладу і цукерак, а таксама папяросы, гарбата і кансервы на агульную суму 600 злотых. Паліцыя вядзе следства.

10 красавіка

Абвестка

Прадам танна легкавы аўтамабіль Ford, мадэль 1928 года, і тарпеду Dodge 1924 года. Баранавічы, вул. Гувэра, 30 (цяпер Царука).

Абвестка пра аўтамабільныя курсы ў Баранавічах. Życie Nowogródzkie

16 красавіка

Гандлёвы цэнтр сыру паўстане ў Баранавічах

Як мы даведаліся, у выніку пагаднення паміж Сельскагаспадарчым сіндыкатам і Саюзам вытворцаў сыроў у Баранавічах можа быць створаны гандлёвы цэнтр сыру. Гэтая новая ўстанова будзе мець свой склад і так званую дазравальню сыру. Чакаецца, што цэнтр будзе прадаваць да 200000 кг сыроў у год. Гаворка ідзе толькі пра вядомы «навагрудскі» альбо «літоўскі» сыр, вытворчасць якога ў цэлым Навагрудскім ваяводстве ацэньваецца прыблізна ў мільён кілаграмаў у год. Цэнтралізацыя продажу значнай часткі проадукцыі ў руках адной арганізацыі будзе мець вельмі важнае значэнне для далейшага ўдасканалення сыру, які заваяваў шматлікія рынкі збыту. Склады гандлёвага цэнтра сыроў будуць забяспечаны найноўшымі тэхналогіямі ў гэтай галіне і размесцяцца ў новых будынках, якія пабудуе Сельскагаспадарчы сіндыкат у Баранавічах.

Robotnik (Орган Польскай партыі сацыялістычнай PPS)

Паліцыя канфіскуе ўлёткі PPS

Паліцыянт №632 канфіскаваў на рынку ў Баранавічах адозвы да 1 мая, а таксама ўлёткі «Да грамадскасці» дэмакратычнай апазіцыі. Не дапамагло нават умяшальніцтва таварыша Махая, кіраўніка гарадскога камітэта, які тлумачыў, што гэтыя ўлёткі цалкам законныя і лягальныя. Улёткі былі канфіскаваныя руплівым паліцыянтам.

Gazeta Świąteczna

4 красавіка

Танны продаж зямлі на крэсах ад 200 да 300 злотых за гектар. Зямельныя ўчасткі плошчай ад 10 да 30 гектараў, размешчаныя ў 4 кіламетрах ад чыгуначнай станцыі Палонка, на чыгуначнай лініі Беласток-Баранавічы, за 22 кіламетры ад горада Слоніма і столькі ж ад Баранавіч. Адрас прадаўца: Баранавічы, вуліца Шырокая, 2 (цяпер Тэльмана), К. Крывіцкі.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Сьнежань 1929. Газэты пра Баранавічы

Банк у Баранавічах. Польская паштоўка

Polska Zbrojna

17 снежня

Войска будуе

Учора ў Варшаве ў Бэльведэрскім палацы маршалу Пілсудскаму аб сваім прыбыцці паведаміў генерал Альгерд Пажэрскі, камендант баранавіцкага гарнізона. Пан генерал падзякаваў маршалу за тры новыя дамы, пабудаваныя для афіцэраў і падафіцэраў.

Афіцэрскі трохпавярховы дом на вул. Фядзько, 1

Адзін дом афіцэрскі трохпавярховы з 12 трохпакаёвымі кватэрамі, агульнай плошчай 41 на 11 кв. м (цяпер дом на вул. Фядзько, 1). Адзін двухпавярховы падафіцэрскі будынак на 18 кватэр (з іх 6 двухпакаёвых) агульнай плошчай 42 на 11 метраў (цяпер дом на Леніна, 16). І адзін дом двухпавярховы падафіцэрскі на 8 кватэр, плошчай 26 на 11 метраў (няма інфармацыі).

Двухпавярховы падафіцэрскі дом на Леніна, 16

Усе дамы пабудаваны намаганнямі Жыллёвага фонду.

У Памятнай кнізе дэлегацыя запісала наступныя словы: «Дэлегацыя гарнізона складае пану Маршалу падзяку за бацькоўскую апеку і пабудову ў Баранавічах трох дамоў для сямей афіцэраў і падафіцэраў. І пры надыходячых святах Божага Нараджэння і Новага 1930 года складае Каханаму Важдзю салдацкія зычэнні».

Zycie Nowogródzkie

6 снежня

Ой, тыя ходнікі

Балячкай нашага горада, што развіваецца з амерыканскай хуткасцю, з’яўляюцца ходнікі на бакавых вуліцах. На некаторых вуліцах ходнікі выкладзеныя з незамацаваных дошак, падчас непагоды рухаюцца, як клавішы, пырскаючы з-пад сябе фантаны бруду і вады. Асабліва моцна даюцца ў знакі ходнікі на вуліцы Уланскай (цяпер Піянерская), насупраць касцёла. Тут, дзякуючы пануючай цемры, з мінакамі адбываюцца няшчасныя выпадкі.

Можа, айцы горада задумаліся б калі не пра замену ў такую пару года, тых небяспечных ходнікаў, дык хаця б аб іх рамонце.

9 снежня

Асвячэнне Польскага банка

Учора Баранавічы перажылі цудоўны дзень, які стаў паваротным пунктам у іх развіцці і значнасці для ўсяго рэгіёна і краіны.

На ўрачыстае асвячэнне аддзела Польскага банка прыбыў з Наваградка пан ваявода Бечковіч, прэзідэнт Польскага банка п. Урублеўскі, дырэктар Дэпартамента крэдытаў п. Козел-Паклеўскі, а таксама шматлікія прадстаўнікі мясцовых улад і грамадскасці. У 9.30 ксёндз-дэкан Жаландкоўскі асвяціў будынак, пасля чаго прамовіў кароткае казанне, зычачы новай інстытуцыі хуткага развіцця і плённай працы.

Польскі банк у Баранавічах. 1930-я годы.

Пасля прамаўляў кіраўнік Польскага банка п. Урублеўскі, які патлумачыў, што хуткае развіццё Баранавіч і гаспадарчае развіццё рэгіёна спрычыніліся да таго, што менавіта тут адкрылі аддзел Польскага банка, які з’яўляецца інстытутам, што размяркоўвае грошы ў гаспадарчыя артэрыі. Ён скончыў прамову зычэннем росквіту гэтай зямлі, у чым будзе спрыяць Польскі банк.

Потым ваявода Бечковіч падзякаваў Польскаму банку за адкрыццё аддзялення, звязваючы гэта са значнасцю тэрыторыі і адзначаючы сталую апеку ўрада над крэсамі, які імкнецца ўзняць іх да адпаведнага эканамічнага ўзроўню.

Гмах Польскага банка ў сваіх архітэктурных лініях дзівіць прастатой і павагай. А пышна ўпрыгожаны ўсярэдзіне, сведчыць пра магутнасць і стабільнасць польскіх грошай. У будынку, акрамя банкаўскіх памяшканняў, ёсць і кватэры для чыноўнікаў.

Гасцям адказваў дырэктар банка пан Стафіей, які аддана прысвяціў сябе банкаўскай справе, разумеючы яе значнасць у гаспадарчым жыцці Польшчы і грамадскіх патрэбах.

Пасля асвячэння будынка адбылося агульнае фатаграфаванне ўсіх удзельнікаў мерапрыемства. Потым пан ваявода Бечковіч разам з шэфам банка Урублеўскім сышлі на вялікую канферэнцыю, прысвечаную крэдытовым патрэбам Наваградчыны. Урублеўскі да ўсіх праблем ставіўся прыхільна, абяцаючы па мажлівасці дапамагаць іх вырашыць.

Пасля ваявода Бечковіч прыняў некалькі дэлегацый, напрыклад, баранавіцкага старасту і бурмістра горада пана Мацкевіча, які прадставіў шэфу банка праекты на крэдытаванне малочных і сыраварскіх кааператываў, якім патрэбны грошы пад малыя працэнты. Потым былі прынятыя дэлегацыі аб’яднанняў купцоў-хрысціян і купцоў-жыдоў.

Урачыстасці скончыліся абедам у зале Польскага ачага (будынак знаходзіўся паміж ГДК і кінатэатрам «Кастрычнік», знічшаны падчас вайны), які прафінансаваў Польскі банк.

Падчас абеду першым прамовіў пан ваявода Бечковіч, які адзначыў вялікую заслугу польскіх салдат і іх важджа маршалка Юзэфа Пілсудскага, дзякуючы якім цяпер на гэтых землях будуюцца новыя помнікі творчай працы і адраджаецца новае жыццё на гэтых, моцна знішчаных вайною тэрыторыях. Грамадства ж, прытрымліваючыся мудрых парадаў прэзідэнта Рэчы Паспалітай Ігнацыя Масціцкага, можа непахісна верыць, што краіна рухаецца да светлай будучыні. Напрыканцы прамовы Бечковіч абвесціў тост за прэзідэнта Масціцкага і маршалка Пілсудскага.

Таксама прамаўлялі прэзідэнт Польскага банка Урублеўскі, бурмістр горада Мацкевіч, радны Назарэўскі, доктар Нухімоўскі і прэзідэнт польскіх купцоў Букоўскі.

Пасля пан ваявода зачытаў прысутным дэпешы-падзякі, які былі дасланыя маршалку Пілсудскаму і прэзідэнту Масціцкаму.

Скралі толькі трохі жвіру

Два сябрукі, пан Уладзіслаў Шулейка, што жыве па адрасе вул. Шасовая, 212 (цяпер Брэсцкая), і Міхась Бялькевіч, што пражывае на вул. Каляёвая, 70 (цяпер Вільчкоўскага), захацелі задарма атрымаць жвір. Увечары ціхенька пад’ехалі да запасных шляхоў чыгункі каля паста №5 і пачалі грузіць «тавар». На гарачым учынку іх злавіў супрацоўнік камісарыяту паліцыі, які па гэтай справе і склаў пратакол.

Няўдалы ўзлом

У Баранавічах невызначаныя дасюль аматары чужой уласнасці спрабавалі з дапамогай выняцця шыб праз акно трапіць у кватэру Гаха Шмэркі, які жыве па адрэсе вул. Рынкавая, 12 (цяпер частка вул. Фралянкова). Шмэрка пачуў шум, нарабіў крыку. Злодзеі ўцяклі. Вядзецца іх пошук.

З жыцця вайсковага тэатра

У Баранавічах, дзякуючы асабістай ініцыятыве палкоўніка Сокал-Шахіна, афіцэрскі тэатр 78 пяхотнага палка пад рэжысурай капітана Міскевіча рыхтуе пастаноўку «Палітыка і каханне». Рэпетыцыі адбываюцца штодзённа.

28 снежня

Арышт гандляркі жывым таварам

20 снежня на станцыі Баранавічы па падазрэнні ў гандлі жывым таварам паліцыя затрымала жанчыну, імя якой не высветлена. Пасля таго, як затрыманую прывялі ў пастарунак, яна здолела ўсыпіць чуйнасць дзяжурнага паліцэйскага і збегла ў невядомым накірунку. Паліцыя вядзе яе пошук і ўжо выйшла на след «гандляркі».

Апошнім часам усё часцей здараюцца выпадкі, калі да людзей, якія прыходзяць у Агенцтва працаўладкавання, каб знайсці працу за мяжой, падыходзяць невядомыя асобы, якія прапануюць паспрыяць выезду ў іншую краіну. Гэтыя гандляры жывым таварам збіраюць невялікія групы жанчын і дзяцей, каб пераправіць іх за мяжу. Супрацоўнікі Агенцтва працаўладкавання павінны больш актыўна распавядаць пра небяспеку, звязаную з такімі прапановамі.

Рэклама па продажы аўто і аўтобусаў Ursus у Баранавічах. Газета “Zycie Nowogródzkie”

Што не так з аўтамабільнымі курсамі

З развіццём аўтамабільнага руху вельмі папулярнымі ў Баранавічах сталі шафёрскія курсы. Паўстаюць яны апошнім часам як грыбы пасля дажджу. Але часта здараюцца цяпер злоўжыванні. Нядаўна, адразу пасля стварэння, ліквідаваў свае курсы інжынер Букаемскі, «ліквідаваўшы» разам з гэтым і грашовыя аплаты, што здалі кандыдаты на падрыхтоўку кіроўцаў.

Гэтай справай зацікавілася паліцыя, якая выявіла, што Букаемскі набраў ад 40 да 100 злотых ад 40 кандыдатаў на шафёры, якія так і не дачакаліся пачатку курсаў. Калі так пойдзе і далей, то справа Букаемскага дакоціцца да судовага працэсу.

Дарагі сон

Пан Эдвард Цюпа меў такую смагу, што зайшоў са сваім сябрам на піва ва ўстанову Яна Паўляка на вуліцы Шаптыцкага (цяпер Савецкая). Пасля таго, як пан Цюпа выпіў некалькі пляшак піва, ён заснуў. Але той сон дорага каштаваў, бо калі пан прачнуўся, то з жахам убачыў, што 400 злотых, што былі ў кішэні, выпарыліся, як газ. Цюпа паведаміў пра кражу грошай у паліцыю, якая займаецца цяпер пошукам злодзея. Сам Цюпа падазрае ў крадзяжы гаспадара ўстановы Паўляка.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Лістапад 1929. Газэты пра Баранавічы

Сустрэча прэзідэнта Польшчы Станіслава Вайцэхоўскага на Палескім вакзале, 1924 год.

Rzeczpospolita

1 лістапада

Пакаралі баранавіцкіх дыверсантаў

Акруговы Наваградскі суд падчас пасяджэння ў Баранавічах 31 кастрычніка разгледзеў справу Уладзіміра Пасынка і Уладзіміра Кабушкі, жыхароў Баранавіцкага павета, якія абвінавачваліся ў агітацыі з мэтай адарваць Усходнія землі ад Польшчы. Таксама было ўстаноўлена, што абодва абвінавачаныя знаходзяцца ў цесным кантакце з савецкімі спецслужбамі, ад якіх яны атрымліваюць дырэктывы. Акруговы суд прызнаў віну абодвух абвінавачаных і прысудзіў кожнаму з іх 4 гады пазбаўлення волі.

АВС

26 лістапада

Крывавая аўтакатастрофа пад Баранавічамі

Паміж Баранавічамі і Гарадзішчам 26 лістапада адбылася аварыя, у якой пацярпела шмат людзей. Аўтобус, які накіроўваўся з Гарадзішча ў Баранавічы, з-за дэфекту рухавіка зваліўся ў роў і атрымаў моцныя тэхнічныя пашкоджанні. У выніку катастрофы паранена шэсць пасажыраў і цяжка паранены шафёр.

Życie Nowogródzkie

3 лістапада

Рабунак

На Яўгенію Аніхімоўскую, кіраўнічку кааператыва 26 палка ўланаў, якая вярталася ў вёску Русіно, напалі два прайдзісветы ў вайсковай форме 9 дывізіёна артылерыі коннай або 26 палка ўланаў. Яны засыпалі соллю вочы ахвяры і вырвалі торбу, у якой было 10 злотых наяўнымі, ключы ад кааператыва і розныя дакументы. Агульныя страты ад рабавання, разам з торбачкай, склалі 30 злотых.

Няўдзячны госць

Сярод гасцей «міласцівай» Марыі Сабко, якая пражывае на вул. Траўгута, 12 (цяпер Дзімітрава), знайшоўся жыхар Жабінкі, пан Вацлаў Траяноўскі, вялікі аматар ювелірных вырабаў. Заўважыўшы залаты пярсцёнак у Сабко на пальцы, ён захацеў яго купіць. Пані Марыся, прадчуваючы кепскае, адмовілася. Тады «джэнтльмен» з Жабінкі выкруціў пацярпелай руку, зняў пярсцёнак і нацягнуў яго сабе на палец. Калі няшчасная «гаспадыня» папрасіла «госця» вярнуць пярсцёнак, той не вельмі далікатна стаў пагражаць ёй «даць у зубы», пасля чаго уцёк з жытла. На ўзняты пані Сабко гвалт прыбег паліцыянт, забраў у аматара чужых рэчаў пярсцёнак і вярнуў гаспадыні. Здарэнне было запісана ў пратаколе. Пан Траяноўскі тросся ад страху, але не толькі перад правасуддзем, але і перад… жонкай.

7 лістапада

Кола сяброў 78 пяхотнага палка

2 лістапада ў Баранавічах было створана Кола сяброў 78 пяхотнага палка, якое ўзначаліў пан Юзэф Любанскі, намеснік старасты горада.

8 лістапада

Аўтамабільныя курсы

20 лістапада ў Баранавічах адкрываюцца аўтамабільныя курсы Вацлава Чычынскага, якія зацверджаны куратарам Віленскага школьнай акругі. Па меры запісу кандыдатаў цяпер будуць праводзіцца аўтамабільныя курсы для прафесіяналаў, аматараў, матацыклістаў і трактарыстаў.

Вылавілі тапельца

Андрэй Пятрушка, жыхар вёскі Бараўцы, вылавіў у рацэ Мышанка труп невядомай жанчыны. У выніку праверкі выявілася, што гэта 34-гадовая жыхарка той самай вёскі Ганна Карней, якая некалькі дзён таму сышла з дому ў выніку абвастрэння псіхічнай хваробы. Праўдападобна, што жанчына, хворая яшчэ і на эпілепсію, здзейсніла самагубства.

Растраты

Кіраўнік станцыі Баранавічы, пан Кавалеўскі, паведаміў паліцыі, што чыгуначны касір Станіслаў Сапега скраў у дзяржавы 2543 злотых, якія на працягу года растраціў. Арыштаваны Сапега прызнаў сваю віну.

20 лістапада

Пераехала таксоўка

На скрыжаванні вуліц Грабоўскай (цяпер Куйбышава) і Сенатарскай (Горкага) жыхара вёскі Вулька Томаша Патоцкага пераехала таксоўка №79068, за рулём якой быў Бенцыян Брэўда. Медычную дапамогу лёгка пацярпеламу аказаў лекар мясцовай бальніцы.

Узлом

З хлява Казіміра Бубна на вуліцы Вадацэнговай, 7 (цяпер Першукевіча) былі скрадзены з дапамогай узлому 2 свінні вартасцю 250 злотых. Падчас следства свінні былі знойдзены ў вёсцы Анісімавічы і вернуты гаспадару.

21 лістапада

Арыштавана шайка

На жыхарку Свяцілавіч Марыю Шулейку, якая ішла вечарам на вуліцы Каперніка (цяпер Халасцякова), напалі два мужчыны. Пры гэтым адзін паваліў яе на зямлю, спрабуючы згвалціць. На крыкі жанчыны прыбеглі прахожыя і вырвалі яе з рук злачынцаў. У адным з нападнікаў Шулейка пазнала Міхаіла Ліцкевіча, які жыве на вуліцы Каперніка, 54.

Ліцкевіча арыштавалі. Акрамя таго, арыштавалі яго кампаньёнаў: Сяргея Мурзына і Тэадора Шукалу, якія напалі на Васіля Якімчыка з в. Ястрамбель, патрабуючы грошы, і знішчылі воз, на якім былі прадукты, купленыя Якімчыкам. Рабаўнікоў і авантурнікаў арыштавалі. Тэадор Шукала меў пры сабе рэвальвер сістэмы «гішпанец» з патронамі.

Gazeta Polska

Электрычныя недамаганні, ці Баранавічы ў лістападзе

12 лістапада

Польскі ўрад выступіў з ініцыятывай шырокай электрыфікацыі гарадоў, якая павінна пачацца з паўночнай Польшчы. <…>

Часта гарады самі вінаватыя ў тым, што пытанне электрыфікацыі не было паспяхова вырашана. Маем на ўвазе Баранавічы. Горад апынуўся ў шчаслівым становішчы, калі пасля шматлікіх перамоў з чыгуначнымі ўладамі атрымаў максімум таго, што мог атрымаць крэсовы горад, а менавіта ўласны электрычны ток.

І тут пачынаецца сапраўдная трагедыя «электрычнага аддзела» магістрата. Гарадская электрастанцыя абслугоўваецца чыгуначным персаналам, што прывяло да заблытанай юрыдычнай адказнасці за яе няспраўнасць. А гэта ў першую чаргу адчуваюць карыстальнікі.

Нездарма ж тут са святлом адбываюцца неверагодныя рэчы: святло згасае кожныя пяць хвілін, і адбываецца гэта то ў адным, то ў іншым раёне. Здараецца, што мантажнік рамантуе адну лінію, тым часам электрычнасць знікае на другой, а калі мантажнік пераходзіць на другую лінію, гасне на першай, і так некалькі разоў.

Варта падкрэсліць, што гарадская электрастанцыя з дэфектамі трансфарматараў мае некалькі ліній, якія абслугоўвае адзін электраманцёр, які фізічна не спраўляецца са сваёй працай. Але не ў гэтым справа, таму што памылкі і недахопы могуць быць дзе заўгодна. Гаворка ідзе толькі пра сілу току, якая настолькі слабая, што прыводзіць да сістэматычнага псавання зроку ў людзей, пра што могуць засведчыць мясцовыя афтальмолагі. Ці не бярэ магістрат у такім выпадку зашмат адказнасці на сябе? Ці не збіраецца гэта неяк выправіць?

Электрастанцыя спаганяе плату з жыхароў горада за нармальны ток і атрымлівае прыбытак, але паляпшэнняў няма, ніякі рамонт не праводзіцца. Наадварот, з дня ў дзень вы адчуваеце вялікую «слабасць» электрычнасці.

Абаронцы электрастанцыі лічаць, што лакамабілі, якія прадукуюць электрычнасць, перагружаныя, а электрычныя сеткі занадта вялікія. Я пагаварыў з адным інжынерам, які назваў падобную заяву недарэчнай, сказаўшы, што магутнасць электрастанцыі дазваляе працаваць з сеткамі ў два разы большымі, чым ёсць цяпер.

Дык у чым памылка? Напэўна, у нежаданні вырашаць праблемы, якія могуць быць ліквідаваны па меншай меры з мінімальнымі выдаткамі.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Кастрычнік 1929. Газэты пра Баранавічы

Вуліца Шаптыцкага (цяпер Савецкая). Краявід у бок сучаснай плошчы. Міжваенная польская паштоўка.

Życie Nowogródzkie

19 кастрычніка

Аддзел польскага банка ў Баранавічах

Як мы даведаліся, Банк Польскі ў бліжэйшы час створыць у Баранавічах свой правінцыйны аддзел. Гэты крок банка тлумачыцца той акалічнасцю, што Баранавічы набываюць усё большую значнасць у гаспадарцы Польшчы.

14 кастрычніка

Кіроўцу забіла токам

13 кастрычніка падчас павароту аўтобуса «Баранавічы-Моўчадзь» ровар, што ляжаў на даху машыны, зачапіўся за электрычны дрот. Кіроўца аўтобуса Шэўчык, жадаючы адчапіць ровар, схапіўся за дрот і атрымаў смяротны электрычны удар. Няшчасны кіроўца асіраціў жонку і двух дзяцей. Пасля такога трагічнага выпадку хацелася б спытаць, ці ўсё ў парадку ў мясцовым Магістраце, які церпіць занадта нізка спушчаныя электрычныя кабелі.

Атака на Баранавічы

Ужо за дзень да пачатку вучэнняў жыхары горада горача абмярковаўлі, ці праўда, што заўтра будуць пускаць газ. Інтэлігенцыя ўсміхалася і жартавала з начальнікаў штаба і камандзіраў, але тыя працягвалі сабе працаваць, каб усё добра было падрыхтавана.

10 кастрычніка, а 8-й гадзіне, у галоўным штабе ў кінатэатары Apollo (цяпер пляц паміж гатэлямі «Марыінскі» і «Гарызонт». – Рэд.) камандзіры, інструктары і медыкі атрымалі апошнія загады, пасля чаго разам з тэхнічнымі памочнікамі падаліся на свае пункты. А 10-й гадзіне было ўсё ў гатова. Сувязь, палявыя тэлефоны, санітаркі, харцэры і г.д. – усё пачало віраваць.

Імчыць па горадзе аўто цывільнага каменданта, які ў атачэнні цывільных ад’ютантаў аб’язджае пункты: Шаптыцкага (цяпер Савецкая), Макабі (яўрэйскі спартовы клуб у Польшчы) і кірмаш (цяпер на гэтым месцы збудаваны раддом). Камендант сочыць за падзеямі і моцна задаволены тым, як працуюць яго падначаленыя.

А 11-й гадзіне з’яўляюцца аэрапланы, якія пускаюць газ. Людзі плачуць – можа, за ўсе свае ранейшыя грахі выліваюць пакутніцкія слёзы. Кірмаш – самы складаны ўчастак. Прамову каменданта аб «пачатку атакі на горад» тут слухае прынамсі 2000 чалавек. Пачынаецца ратаванне пацярпелых ад газавай атакі. Дапамогу на месцы атрымліваюць 40 легкапацярпелых добраахвотнікаў, што згадзіліся гуляць такую ролю падчас вучэнняў. Адной пацыентцы з-за моцнага атручвання газам патрабуецца дастаўка ў шпіталь.

Па палудні ў Баранавічы з боку, адкуль не чакаўся напад, улятае «варожая» кавалерыя ў чорных масках і трыўмфальна захоплівае гарадскую артылерыю. Пяхота, якая павінна абараняць горад з іншага боку, злосна тупае па Слонімскаму шасэ ў накірунку горада, павярнуўшы сваё аблічча разам з нагамі да Баранавіч.

Так як пяхота заўсёды пяхота, а бліскучыя штыкі больш трывалыя за конскія хвасты, войска рушыць усім размахам на «чорныя маскі», якія ў страху пачынаюць адыходзіць, засланяючыся дымам. Час ад часу чуваць стрэлы і лёгкія хмаркі з’яўляюцца ў небе.

Вясёлымі, мілымі і вельмі карыснымі былі гэтыя гадзіны як для войска, так і для цывільнага насельніцтва. Усе прайшло спраўна. Усе задаволеныя. Супрацьгазавая абарона таксама паказала сябе на вышыні дзякуючы высілкам войска і ўладаў LOPP (Ліга паветранай і супрацьгазавай абароны), а таксама ўсіх удзельнікаў гэтых вучэнняў.

Пасля заканчэння адбылося супольнае фатаграфаванне з гасцямі-лётчыкамі, каля помніка Невядомаму салдату (цяпер на месцы помніка клумба насупраць гатэля «Гарызонт». – Рэд.).

24 кастрычніка

Пераеханы аўтобусам

Аўтобус, які курсуе паміж Баранавічамі і Гарадзішчам, пераехаў Адама Панцэвіча, жыхара вёскі Мікулічы. Пацярпелага адвезлі ў гарадскі шпіталь, дзе дактары канстатавалі пералом нагі ў раёне сцягна.

Аматары патэфона

Да музычнай крамы пана Герца Цырынскага на вул. Шаптыцкага (цяпер Савецкая) 18 кастрычніка зайшлі два чалавекі і папрасілі паказаць мандаліну. Спрытнюгі доўга разглядалі розныя мандаліны, не могучы абраць нейкі пэўны інструмент. Гаспадар быў заняты іншымі кліентамі. Толькі праз некалькі хвілін, пасля выхаду з крамы вышэйзгаданых «кліентаў», пан Герц заўважыў адсутнасць швейцарскага патэфона коштам 140 злотых. Пагоня за злодзеямі не прынесла выніку.

26 кастрычніка

Крадзеж ровара

Пан Мацей Шукала пакінуў на падворку дома №2 па вуліцы Шасовай (цяпер Брэсцкая) ровар фірмы Dürkopp рэг. №324, коштам 150 злотых. Якое ж было расчараванне гаспадара, калі ён не знайшоў ровар пазней на падворку. Пешкам падаўся пан Шукала да паліцыі, каб паведаміць аб крадзяжы. Паліцыя ўжо ўзяла след злодзея-раварыста.

Польскія харцэжы і чальцы Чырвонага крыжа каля будынка былога Акцызнага ўпраўлення. Са збораў Руслана РАВЯКІ

28 кастрычніка

Харцэрства ў Баранавічах

Харцэры ў Баранавічах падзеленыя на тры дружыны. Першая дружына існуе ў дзвюх гімназіях: дзяржаўнай імя Рэйтана і прыватнай пані Шуліцкай; другая ахоплівае сярэдне-спецыяльныя установы: тэхнічную і гандлёвыя школы; трэцяя – усе пачатковыя школы. Акрамя таго, самыя малодшыя харцэры групуюцца ў дружыне «ваўчанят». Да нядаўняга часу баранавіцкія дружыны належалі да брэсцкай харугвы, а з нядаўняга часу перайшлі да віленскай харугвы, пасля чаго ў горадзе пачаўся значны рост арганізацыі і яе працы. Да ўзмацнення становішча харцэрства ў мясцовым грамадстве ў значнай ступені прычыніўся камандзір атрада настаўнік пан Матыяшук, які з дэвізам «не колькасць, а якасць» узяўся за энергічную работу ў дружынах. Дзякуючы яму, хаця колькасць харцэраў у трох дружынах не такая і вялікая – каля 70 асобаў, з пункту погляду выканаўства, дысцыпліны а таксама вартасці маральнай і фізічнай іх можна параўнаць нават са сталічным харцэрствам.

Першым важным выступам харцэраў была дапамога ў супрацьгазавай абароне падчас авіягазавай атакі на Баранавічы (маюцца на ўвазе вучэнні, апісаныя вышэй. – Рэд.). Харцэрства фактычна паказала, што не толькі ўмее з фантазіяй насіць мундзір харцэрскі і разбіраць намёты на прыгарадных падарожжах, але, можа, у разе патрэбы годна дапамагае сваім блізкім.

Таму зычым харцарству і яго камандзірам далейшей плённай працы да дапамогі грамадскасці і папулярызацыі 10 сваіх харцэрскіх запаветаў.

31 кастрычніка

З нажом на рынак

На Канстанціна Малевіча, жыхара вёскі Анісімовічы Навамыскай гміны, напаў 28 кастрычніка, а 19-й гадзіне, яго супернік Спірыдон. Ён ударыў Малевіча нажом у правае сцягно, а таксама дубінай некалькі разоў па галаве. Пацярпелы знаходзіцца ў амбулаторыі гарадской бальніцы. Паліцыя шукае злачынцу.

Цяжкія пашкоджанні цела

28 кастрычніка жыхары вёскі Шпакоўцы Захар Раманка і Мікалай Савіч вярталіся з Новай Мышы дадому. Раптам, невядома адкуль, на дарогу выйшла банда сялян з Цюхнавіч на чале з Ваўком, жыхаром той самай вёскі. Яны пачалі жорстка здеквацца з Раманкі, потым ударылі яго па галаве сякерай. Савіча, які абараняў суседа, білі палкамі і таксама сякерай па галаве. Цяжка параненага Раманку павезлі ў бальніцу, Савіч лечыцца дома. Хаўруснікаў з банды затрымалі і перадалі ў распараджэнне следчага суддзі.

Рэклама ў газеце Zycie nowogrodskie.

Злодзей эмігрант у хаўрусе з мясцовым перакупшчыкам

15 кастрычніка абакралі кватэру пані Турэцкай па адрасе вуліца Каляёвая, 44 (цяпер Вільчкоўскага). Скралі жаночы і мужчынскі гардэроб на суму 2000 злотых. Адважны наш камісарыят паліцыі шмат працаваў, каб разгадаць загадку крадзяжу. Расследаванне і ператрус далі выдатныя вынікі. Учора былі затрыманыя эмігрант з Расіі Іваноў і «тутэйшы» перакупшчык скрадзенага Кіцун, у якога знайшлі ўвесь гардэроб. Пані Турэцкая на сёмым небе ад шчасця, а няўдзячны эмігрант-злодзей разам са сваім калегам сядзяць за кратамі.

Пажары

27 кастрычніка, а 23-й гадзіне, у вёсцы Мілавіды пачаўся пажар у гаспадарцы Аляксандра Брончыка. Полымя ахапіла дом разам з хлявом і гумном, дзе захоўваўся сёлетні ўраджай. Моцна абгарэлі конь і карова. З людзей ніхто не пацярпеў. Гаспадар падлічыў страты ў 850 злотых. Будынкі былі застрахаваныя на 2000 злотых. Прычына пажару не выяўлена. Расследаванне праводзяць паліцэйскія з пастарунка ў Мілавідах.

Nasz przyjaciel

4 кастрычніка

Былы вайсковец хоча змагацца, абараняючы жыдоў у Палестыне

Пан Раман Мушчак, інструктар асацыяцыі «Стралец» у Баранавічах, напісаў ліст да Саюза Жыдоў:

«Я гатовы ў любы момант паехаць з вамі ў Палестыну і змагацца за свабоду з тымі, хто змагаўся разам з намі за свабоду Рэчы Паспалітай. Як былы унтэр-афіцэр польскай арміі і інструктар стралковай асацыяцыі, я мог бы быць вельмі карысным і патрэбным у вашых шэрагах. Калі ласка, вазьміце мяне ў свае шэрагі, я гатовы ахвяраваць жыццём за вашу свабоду. Р. Мушчак».

На жаль, жыды пагардліва адмовілі шчырым намерам прапанаванай дапомагі з боку пана Р. Мушчака.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Травень 1939. Газэты пра Баранавічы

1960-я гады. Кінатэатр “Камсамолец” (у міжваенны час – Apollo. Будынак знаходзіўся на вуліцы Камсамольскай, паміж сучаснымі гасцініцамі “Марыінская” і “Гарызонт”.
Фота: з калекцыі Руслана Равякі

Kurjer Wileński wraz z Kurjerem Wileńsko-Nowogródzkim

3 траўня

Габрэі ладзяць незаконны ўбой быдла

Баранавіцкі суд пакараў: Генрыха Капцана і Ісака Заблоцкага на 60 дзён абсалютнага арышту, жонку Капцана – Эстэр на 14 дзён, Ёселя Мытэнскага на 600 злотых штрафу, Абрама Бытэнскага і Шлёму Голдзіна на 400 злотых – усіх за арганізацыю незаконнага ўбою быдла.

9 траўня

Частыя дэфекты баранавіцкай радыёстанцыі
Падчас пятнічнай прамовы міністра замежных спраў Бэцка нясвіжскія радыёслухачы, якія прымаюць перадачы з Баранавіч, не змаглі пачуць кульмінацыю прамовы. У баранавіцкай радыёстанцыі такія дэфекты здараюцца досыць часта.

24 траўня

Першая ахвяра Мышанкі
Штогод некалькі чалавек, а бывае і некалькі дзясяткаў, знаходзяць смерць у нетрах Мышанкі, у адной з найбліжэйшых рэк да Баранавіч. У гэтым годзе першай ахвярай Мышанкі стаў 17-гадовы Ян Пацукевіч з вёскі Тухавічы, які паехаў на чоўне лавіць рыбу. У нейкі момант лодка перакулілася і хлопец зваліўся ў ваду. Пакуль здолелі арганізаваць дапамогу – Пацукевіч патануў.

Аўтобус наехаў на вайсковую фурманку

У найбольш рухомым месце на вул. Шаптыцкага (цяпер Савецкая. – Аўт.), каля аўтапрыпынка, аўтобус Навагрудскай аўтамабільнай суполкі, якім кіраваў Ян Нядзешка, сутыкнуўся з вайсковай фурманкай. У выніку ў аўтобусе павыбіваны шыбы, а ў фурманцы зламаны дышаль. Моцна пакалечаны коні.

26 траўня

Моладзь Баранавіч дапамагае арміі
21 мая ў казармах Касцюшкі на пляцы легіёнаў у Баранавічах адбылася перадача дароў на пераўзбраенне арміі, якія сабралі вучні гарадской гімназіі імя Рэйтана, а таксама Аб’яднанне ваенных інвалідаў (АВІ) Баранавіцкага павета. Пасля палявой імшы, якую правёў кс. капелан Александровіч, вучні гімназіі перадалі ў рукі пану палкоўніку Дудзінскаму кулямет, 6 масак да супрацьгазаў і 6 касак. Пасля прадстаўнік АВІ Ян Марыян Рэйхен уручыў кулямет, прафінансаваны Аб’яднаннем інвалідаў, і падкрэсліў гатоўнасць супрацы з арміяй усіх ваенных інвалідаў

Gazeta Wileńska

24 траўня

Самлеў на слупе
У Баранавічах падчас правядзення рамонту тэлефоннай лініі работнік Уладзімір Копеч, працуючы на слупе, страціў прытомнасць. Нерухомага Копеча знялі са слупа і аднеслі ў бальніцу, дзе, нягледзячы на паўгадзінныя рэанімацыйныя дзеянні, той не прыйшоў у прытомнасць. Спачатку меркавалі, што смерць наступіла з-за хваробы сэрца, але, як было ўстаноўлена пазней, Копеч патрапіў пад электрычнае напружанне: другі дрот таксама праходзіў праз той слуп.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы