Люты 1933. Газэты пра Баранавічы

Спаборніцтвы па конным спорце на першынство арміі ў Баранавічах. Ліпень 1933 года

Kurjer Nowogródzki

1 лютага

Знойдзены забойца

Некалькі дзён таму мы пісалі пра Мікалая Лешыка з вёскі Падасоўцы Дабромысльскай гміны, які быў застрэлены з карабіну праз акно. Сёння можам паведаміць, што, дзякуючы працы паліцыі, забойца быў выяўлены і арыштаваны.

Горш за ўсё, што вінаваты ў смерці яго зяць Юзік Шахмуць, які замовіў выканаць забойства Юрыю Шымчуку, паабяцаўшы заплаціць 1000 злотых, пасля таго як атрымае ў спадчыну маёнтак.

Шымчук застрэліў Лешыка з абрэзанага карабіну. Абодва вінаватыя цяпер сядзяць і разважаюць аб здзейсненым учынку.

2 лютага

Абакралі старасту

Ноччу з 29 на 30 студзеня з гаража баранавіцкага старасты пана  Нэўгебаўэра адарвалі калодку (накладны замок). Адтуль скралі аўчыну, плед і аўтамабільную камеру.

4 лютага

Хто абакраў гараж старасты

З нагоды нашай папярэдняй публікацыі аб крадзяжы з гаража баранавіцкага старасты – паліцыя затрымала злодзея. Гэта Канстанцін Брэчка, у яго знайшлі скрадзеныя рэчы і забралі. Пры гэтым выявіліся і іншыя брудныя справы Брэчкі. Яго перадалі судовым уладам.

Ці можа быць лёд брудным?

Гэтае пытанне мы адрасуем санітарным уладам горада. Штодня назіраючы за тым, як возяць на закладку лёд у горад, пераканаліся, што ён брудны і перапэцканы гноем. Але летам мы будзем яго спажываць з лядоўняў, напрыклад ,для вырабу марожанага і г.д.

Можа трэба, каб гэтым зацікавіліся адпаведныя людзі?

Абвестка аб продажы аўтамабіля Chevrolet на 19 асобаў. Сталовічы, Я.Волчак. Tygodnik Baranowicki №2 ад 26-02-1933

6 лютага

Асвячэнне званоў у Новай Мышы

4 лютага віленскім цягніком прыбыў у Баранавічы Пінскі біскуп Казмір Букраба, які ў той самы дзень паехаў у Новую Мыш. 5 лютага ён асвяціў там новыя званы ў касцёле. Увечары біскуп прыбыў у Баранавічы і накіраваўся на сустрэчу з вязнямі ў турме.

Біскуп Букраба застанецца ў Баранавічах да 6 лютага, ён плануе наведаць пару школ.

Вынікі збораў на Камітэт беспрацоўных

Зладжаныя Камітэтам па справах беспрацоўных 1 і 2 лютага зборы далі выдатныя вынікі – было сабрана каля 1500 злотых.

Гэта вельмі добры вынік, бо нават пры больш спрыяльных умовах раней столькі ў Баранавічах не збіралі. Заслуга камітэта ў належным выкананні сваёй працы.

У сувязі з правядзеннем збораў Камітэт выдаў аднадзённую газету.

Шчасце ў няшчасці

Днём 3 лютага ехала сабе спакойна на санях Марыя Чабатар ды разважала аб нябесных міндалях, як раптам конь напалохаўся і панёс. Чабатар выкінула з саней, але, на шчасце, атрымала толькі лёгкія пашкоджанні.

7 лютага

Сыраварная канферэнцыя ў Баранавічах

4 лютага ў залі стараства адбылася сыраварская канферэнцыя, скліканая Урадам Навагрудскага ваяводства. У ёй прынялі ўдзел вытворцы сыра з шасці паветаў нашага ваяводства, а таксама прадстаўнікі малочных прадпрыемстваў. Прысутнічаў і дэпутат Вішнеўскі, дэлегат Міністэрства сельскай гаспадаркі і рэформаў з Галоўнай школы вясковай гаспадаркі ў Варшаве, дырэктар Рудніцкі, дэлегат Асацыяцыі малочных і яечных кааператываў у Варшаве, дырэктар Ігнатовіч, дэлегат Асацыяцыі польскіх кааператываў і г.д., агулам 37 асобаў.

Напачатку канферэнцыі выступіў Эдвард Бакун, начальнік сельскагаспадарчага аддзелу ва Урадзе Навагрудскага ваяводства. Ён адзначыў значнасць сыраварства ў нашым ваяводстве і падаў шэраг лічбаў, якія тычацца вытворчасці сыра за 1931 год.

Пасля быў агучаны рэферат Конрада Мацкевіча (старшыня Асацыяцыі вытворцаў сыра ў Баранавічах) на тэму “Цяперашні стан сыраварства на тэрыторыі Навагрудскага ваяводства і яе патрэбы па тэхнічнай і гандлёвай арганізацыі”. Пасля чытання адбылася актыўная дыскусія. План Мацкевіча па развіццю сыраварства быў прыняты большасцю галасоў.

9 лютага

Надакучыла ёй жыццё

5 лютага а 13.30 Ева Анупрэйчык у памяшканні на вуліцы Сенатарскай (цяпер Горкага) паспрабавала скончыць жыццё самагубствам праз піццё воцатнай эсэнцыі.

Падставай для самагубства стала непаразуменне паміж ёй і яе прыхільнікам Асінскім. Анупрэйчык адвезлі ў міжкамунальны шпіталь.

Хацелі гарэлкі

Спакойны абывацель Аляксандар Пятроў спраўляў вяселле. У разгар святкавання да яго зайшлі некалькі шалапутаў, а менавіта двое Дзядовічаў, Дрэка і Асіповіч, ды запатрабавалі пад пагрозай разгрому вяселля тры бутэлькі гарэлкі. Калі гаспадар ім адмовіў, пачалі біць яго жонку і швагерку.

Пасля такіх аргументаў Пятроў выдаў ім тры пляшкі гарэлкі, а таксама паведаміў аб гэтым у паліцыю, якая цяпер праводзіць праверку.

Гандаль він, гарэлак і каланіальна-спажыўчых тавараў. “Ekonomja”, вул. Шаптыцкага, 50 (цяпер Савецкая). Tygodnik Baranowicki №1 ад 19-02-1933

12 лютага

Аб працы бібліятэкі

Публічная бібліятэка Польскага асветнага таварыства (Polskiej Macierzy Szkolnej), размешчаная на вуліцы Шаптыцкага, 55 (цяпер на гэтым месцы праход паміж будынкам каледжа лёгкай прамысловасці і домам №69 па вул. Савецкая ), працуе штодня ад 15 да 18 гадзін, а ў гандлёвыя дні дадаткова з 11 да 12-й.

Дзе грошы?

8 лютага Мойша Гімельфарб паведаміў у камісарыят паліцыі, што ён галіўся ў цырульніка Томкеля і забыўся там 70 злотых. Пасля вяртання ён грошай не знайшоў і падазрае ў крадзяжы вучняў цырульніка.

Але пан Гімельфарб, калі мае такія праблемы з памяццю, магчыма, забыў грошы ў нейкім іншым месцы. Спадзяемся, што камісарыят выявіць, дзе ён забыў тыя грошы.

Біць, так біць

Падчас спрэчкі 8 лютага з-за жыллёвага пытання быў пабіты гаспадаром кватэры Пятром Івашкам яго кватарант Міхаіл Новак, ды так моцна, што беднага кватэранта адвезлі ў мясцовы шпіталь.

13 лютага

Нарэшце яго злавілі

Вельмі часта людзі скардзіліся на гарадскія вагі на кірмашы ў Баранавічах, але нарэшце знайшоўся селянін, які паставіў усё на свае месцы. Жыхар вёскі Стайкі гміны Вольна прывёз 6 лютага ў Баранавічы на продаж парсюка. Прадаў яго як за 129 кг, як паказалі вагі магістрата на кірмашы. Але селянін быў не з гліны злеплены ды ўзважыў парсюка па дарозе другі раз, калі адвозіў яго пакупніку. Выявілася, што ён стаў ахвярай падману, бо свіння важыла 150 кг.

Нічога нікому не кажучы, ён паехаў у баранавіцкае стараства і пра ўсё там расказаў. Разам з ім да гарадскіх вагаў пайшоў паліцэйскі.

Пасля важання выявілася, што парсюк важыць 148 кг, што падцверадзіў доктар Новак, а паліцэйскі склаў пратакол на работніка вагаў – Яна Кухарскага, якога магістрат звольніў з працы. Акрамя таго будзе мець прыкрасць, калі суд яму нагадае, што ашукваць нельга.

Яшчэ адзін падкідыш

Раніцай 6 лютага да брамы прытулку было падкінута немаўля мужчынга полу ўзростам прыкладна 4 месяцы. Супрацоўнікам магістрату яшчэ адзін клопат на галаву – утрыманне падкідыша.

Афіша кінатэатраў у Баранавічах. Tygodnik Baranowicki №1 ад 19-02-1933

Пасрэдніца па працаўладкаванню

9 лютага Адэля Шычэўская, жыхарка Пастарыння, паведаміла ў камісію, што тры тыдні да таго, калі шукала ў Баранавічах працу, выпадкам зайшла да Ходы Міскін на уліцы Каляёвай, 36 (цяпер Вільчкоўскага). Міскін сказала, што дапаможа знайсці працу, але запатрабавала грошы за пасрэдніцтва. Шычэўская дала ёй 2 злотых, але за 3 тыдні пасады так і не дачакалася. Грошы ёй таксама не вярнулі.

Гэтай загадкавай і арыгінальнай справай давядзецца займацца камісарыяту паліцыі.

Фальшывая манета

Днём 9 лютага Міхал Лапаце прадаваў на кірмашы жыта. Нейкі невядомы жыд даў яму 2 злотых. Манета была фальшывай. Паліцыя распачала пошукі.

Манета 2 злотых 1933 года. Фота https://commons.wikimedia.org/

Перарваная забава

Кола вясковай моладзі ладзіла ў вёсцы Тартакі гміны Новая Мыш танцы. Падчас забавы туды прыйшоў у нецвярозым стане Стэфан Пераход, які пабіў інструменты музыкам. У сувязі з гэтым арганізатары спынілі танцы і вярнулі наведвальнікам грошы за выкупленыя квіткі.

На авантурніка пададзены скарга ў паліцыю.

16 лютага

Лепей не гуляць

11 лютага Стэфанія Грацкая паведаміла ў паліцыю, што калі была ў кавярні Гарфінкеля на вуліцы Шаптыцкага, 43 (цяпер Савецкая), дык гуляла на шакаладным апараце Suchard. За першыя два разы яны выйграла шакаладкі, а трэці раз вялікую скрыню з цукеркамі. Гарфінкель, бачачы выйгрыш, не захацеў аддаваць ёй скрыню, а ізноў даў шакаладку.

Не жадаючы дараваць свае страты, Грацкая звярнулася ў камісарыят паліцыі.

Чыгуначная катастрофа

14 лютага а 23.59 пасажырскі цягнік №152, які прыбываў са станцыі Баранавічы-Палескія на станцыю Баранавічы-Цэнтральныя, наехаў на пустыя платформы, што знаходзіліся на стрэлцы №96. У выніку моцна пашкоджаныя тры платформы і часткова паравоз пасажырскага цягніка. Людскіх ахвяр не было, а цягнік праз 20 хвілін прастою рушыў у далейшы шлях.

Аварыя адбылася з-за няправільнага размяшчэння на шляхах платформ. Следства вядуць чыгуначныя ўлады.

17 лютага

Ізноў банда на кірмашы?

14 лютага на кірмашы 3 мая (цяпер раён паміж вуліцамі Прытыцкага, Чырвонарамейская, Гагарына і Горкага) у кіёск Паўла Лапы зайшло 2 незнаёмцы, якія, пагражаючы збіццём, запатрабавалі грошы на бутэльку гарэлкі.

Лапа, баючыся біцця, пайшоў з імі да будкі, купіў 2 пляшкі гарэлкі і закуску. Праз пэўны час тыя самы тыпы вярнуліся, жадаючы яшчэ гарэлкі (апетыты растуць). Тады Лапа не вытрымаў і звярнуўся ў паліцыю, якая затрымала аднаго з тыпаў, нейкага Кульбіцкага.

І там знайшлі

Кацярына Шляхцін прыйшла ў слязах 14 лютага ў камісарыят паліцыі і паскардзілася, што ў яе скралі 100 злотых, якія яна схавала так, што ніхто б не знайшоў. Завязала іх у хустачку і прывязала да бэлькі на столі. У паліцыі суцешылі бедную жанчыну, што пачнуць пошук злачынцаў. Шляхцін падазрае ў крадзяжы сваіх служкаў.

18 лютага

Кара смерці для забойцаў палясоўшчыка

Сёння вынесены вырак неадкладнага суда (sąd doraźny –суд у міжвеннай Польшчы, прызначаўся ў выпадку пагрозы дзяржаўнай бяспецы, разглядаў крымінальныя справы ў скарочаным парадку (звычыйна справы шпіёнаў і забойцаў). Звычайна на ім выносіліся смяротныя прысуды, якія выконваліся пра 2-3 дні. Адмяніць іх мог толькі прэзідэнт) супраць трох жыхароў вёскі Волька (Дабромысльскай гміны): Яна Барашкі, Язэпа Хоміча і Антона Карача, абвінавачаных у тым, што 4 студзеня выманілі з хаты палясоўшчыка Яна Мізгера і жорстка забілі яго ў лесе. 

Пасля, каб схаваць сляды забойства, прыйшлі ў хату, дзе цяжка паранілі жонку Мізгера Ганну, якая ляжала ў ложку пасля родаў, якія адбыліся за дзень да гэтага, чатырох дзяцей ва ўзросце ад 4 да 9 год, а таксама Кацярыну Касянік, якая выконвала там абавязкі бабкі-павітухі.

Пасля нападу забойцы звонку забарыкадавалі дзверы і вокны хаты і падпалілі будынак.

Толькі дзякуючы супрацоўнікам маёнтку Рудня, а менавіта аб’ездчыка Адамовіча і палясоўшчыка Касяніка, параненых вынеслі з палаючага будынку. Медыкі здолелі выратаваць жыццё жонцы Мізгера і чатыром яго дзецям. Былі яны на судзе галоўнымі сведкамі. Бабка Касянік жа памерла ад ран.

Усе трое падсудных прызнаныя судом вінаватымі. Ім прызначана кара смерці праз павешанне.

Абарона звярнулася да пана прэзідэнта з просьбай аб памілаванні.

19 лютага

Вырак смерці выкананы ў Баранавічах

З-за таго, што пан прэзідэнт Рэчы Паспалітай не скарыстаўся правам памілавання да трох выканаўцаў агіднага забойства на хутары Сосенка, 18 лютага а 12.17 у карна-следчай турме ў Баранавічах вырак смерці праз павешанне быў выкананы. Экзекуцыю правёў кат Браўн і яго памочнік. Найстарэйшы з асуджаных, Карач – плакаў, Барашка і Хоміч трымаліся спакойна.

23 лютага

Узнагарода ветэрана 1863 года

22 лютага баранавіцкі стараста Неўгебаўэр выехаў у Ляхавічы, дзе ўзнагародзіць паўстанцкім крыжам 1863 году ветэрана Райскага.

Мерапрыемства адбудзецца на кірмашы, дзе збярэцца мясцовая грамада з аркестрам.

Знікла дрэва

Тэадор Плець вырашыў пабудаваць сабе дом, закупіў дрэва і склаў яго на сваім падворку на вуліцы Каперніка, 68 (цяпер Халасцякова).

Праз пэўны час ён заўважыў, што знікае па некалькі бярвенняў ды робіцца яго ўсё меней. Паведаміў пра гэта ў паліцыю, якая знайшло дрэва ў Андрэя Сергеля на той самай вуліцы, на падворку №96. Уся драўніна вернута пацярпеламу гаспадару.

Рэклама Фабрыкі камянёў і млынарскіх машын “Рагузніцкі і Бук”. Таварыства “Мукамол”,вул Нарутовіча (раней Пачтовая, 13 – цяпер Камсамольская), Trybuna Akademicka, люты-сакавік 1933

24 лютага

Інфармацыя для жадаючых з’ехаць

Людзі, якія жадаюць эміграваць з Польшчы, вымушаны выдаткоўваць грошы, каб з’ездзіць з Баранавіч у Варшаву, дзе яны даведваюцца пра ўмовы бяспечнага выезду за граніцу

Нацыянальнае агенцтва занятасці (Panstwowy Urząd Pośrednictwa Pracy) паведамляе, што людзі, якія жывуць на тэрыторыі Навагрудскага ваяводства і маюць намер выехаць за граніцу, могуць звяртацца ў філіял Нацыянальнага агенцтва занятасці ў Баранавічах – вул. Сенатарская, 71 (цяпер Горкага), тэлефон – 70. Там можна атрымаць бясплатную і вычарпальную інфармацыю аб выездзе за граніцу і магчымага накіравання да агентаў эміграцыйнага сіндыкату, якія дапамагаюць бясплатна зрабіць загранічны пашпарт і іншыя дакументы для падарожжа.

Выязджаючым эмігрантам Агенцтва выдае даведку на зніжку для пакупкі чыгуначных білетаў і ільготы на правоз багажу да станцыі на граніцы.

Tygodnik Baranowicki

Tygodnik Baranowicki №1 ад 19-02-1933

19 лютага, №1

Колькі каштуе будаўніцтва школы

Агульная школа, што будуецца ва ўрадніцкім пасёлку (з 1929 году), ужо каштавала гораду 130 тысяч злотых. На заканчэнне трэба яшчэ 100 тысяч. Горад спрабуе атрымаць крэдыт.

Праца новай рэзні

Па нашых звестках, будаўніцтва гарадской рэзні (бойня, цяпер мясакамбінат) скончыцца на наступным тыдні. Каштавала яна гораду – 200 тысяч злотых. Яе запуск плануецца на сакавік месяц.

Опера ў Баранавічах

Оперу “Жабін кароль” пакажуць выхаванцы жаночай гімназіі імя Барбары Радзівіл. На ёй будзе прысутнічаць каля 90 чалавек. Прадстаўленне адбудзецца ў першыя дні сакавіка.

У гімназіі вучыцца 279 вучаніц. З іх рыма-каталікоў – 149, абраду Майсеевага – 93, праваслаўнага – 46.

Баранавіцкі рынак

На баранавіцкім кірмашы збожжа падаражала на 1 злоты. У мінулы чацвер плацілі за:

• 1 пуд бульбы – 60 грошай
• 1 пуд жыта – 2,8 злотых
• 1 пуд пшаніцы – 3,8 злотых
• 1 пуд ячменю – 2,2 злотых
• 1 пуд аўса – 2,10 злотых
• За 1 воз бярозавых дроў – 2,5-3,5 злотых
• За 10 яек – 80 грошай -1 злоты
• За 1 кг масла – 2,8-3 злотых
• За 1 кг сыра звычайнага – 50-60 грошай
• За 1 кг сыра літоўскага – 1,75 злотага
• За 1 курыцу –1,8-3,5 злотых
• За 1 гуся – 2,8-3 злотых

26 лютага №2

З фронту змагання з бядою

Лічба беспрацоўных у Баранавічах складае каля 400 чалавек.

Штодня ў горадзе бясплатна кормяць каля 800 дзяцей.

У Баранавіцкім павеце штодня кормяць 160 дзяцей.

Абвестка

Есць пасада САДОЎНІКА Ў МАЁНТКУ. Звяртацца ў дзяржаўную службу занятасці ў Баранавічах.

Сканчэння школьнага года

Школьны год скончыўся 15 чэрвеня. Новы распачнецца 15 жніўня.

Што паказваюць

У кінатэатры “Apollo” ідуць “Невядомы спявак” і “Горад кахання” – нямыя фільмы, агучаныя аркестрам з 10 музыкаў.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Жнівень 1933. Газэты пра Баранавічы

Kurjer Nowogródzki 

1 жніўня

Пільнуйце ровары!

29 ліпеня з-пад казіно Аб’яднання рэзервістаў на вуліцы Шаптыцкага (цяпер Савецкая) сярод белага дня быў скрадзены ровар маркі «Esperanto» вартасцю 200 злотых. Ён належыў старэйшаму сяржанту Міхалу Сіпе.

2 жніўня

Надзвычайнае пасяджэнне Рады разгледзіць герб горада

Акрамя штодзённых спраў на 3 жніўня а 20 гадзіне бурмістр склікае надзвычайнае пасяджэнне гарадской Рады. Яе мэта – зацвярджэнне герба горада Баранавічы.

Няўжо гэта такая пільная справа?

Аўтамабільная аварыя

30 ліпеня а 18 гадзіне на вуліцы Шасовай (цяпер Брэсцкая), каля дому №64, легкавы аўтамабіль (нумар W-27102) наехаў на тэлефонны слуп, які належыць паштова-тэлеграфнаму аддзяленню. Пашкоджаны слуп і тэлефонны дрот.

Чыё аўто і хто быў за рулём, не вядома. Машына, акрамя пагнутага бампера, ніякіх пашкоджанняў не атрымала. Ніхто з пасажыраў не пацярпеў, а кіроўца, нікім не затрыманы, паехаў далей.

4 жніўня

Цыганскі кароль у Баранавічах

У Баранавічах ужо некалькі дзён знаходзіцца цыганскі кароль Квіек. Прыехаў ён у горад з цэлым сваім штабам, каб правесці суд і, відавочна, сабраць падаткі. Адзін з табараў пасля абвяшчэння аб прыездзе караля замест таго, каб скласці паклон – нечакана здула ветрам.

Пан Зянон, вярні пярсцёнак

2 жніўня Алена Штандакова, што жыве на вуліцы Жвіркі (цяпер Тэльмана), паведаміла ў камісарыят паліцыі, што тыдзень таму Зянон Ярмалінскі, які жыве на вуліцы Садовай, забраў у яе дачкі Яніны залаты пярсцёнак вартасцю 30 злотых.

Так напісана ў заяве, а як сапраўды было, вызначыць паліцыя.

5 жніўня

Герб Баранавіч зацверджаны

3 жніўня а 20-й гадзіне адбылося надзвычайнае пасяджэнне Гарадской Рады, на якой быў зацверджаны герб Баранавіч. Герб апрацаваны прафесарам Турскім.

Ён уяўляе сабою шчыт, увенчаны залатой каронай. У верхняй частцы размешчаны герб радзіны Дуніна-Маркевіча (герб Лебедзь), якой належылі землі, дзе цяпер знаходзіцца горад. Яны былі канфіскаваныя расійскай уладай за ўдзел у паўстанні ўласніка маёнтка.

З долу шчыта размешчаны герб Навагрудскага ваяводства.

Гарадская Рада Баранавіч. Фота 1934 года

Герб г. Баранавічы, са здымка Гарадзкой рады, 1934

7 жніўня

Трагічны сон

4 жніўня Лейба Заяц захацеў адпачыць і пайшоў сабе да парка (цяпер стары парк), дзе і заснуў. Чакаў на гэта невядомы дасюль злодзей, які выцягнуў у Зайца зэгарак вартасцю 50 злотых.

10 жніўня

Бракуе хлеба

У Баранавічах у апошні час бракуе хлеба ў пякарнях. Пекары тлумачаць гэта адсутнасцю мукі. Адміністрацыйныя ўлады прынялі меры, каб гэтая анамальная з’ява (на наш погляд) была вырашана.

17 жніўня

Прыедзе цырк

19 жніўня прыедзе ў Баранавічы выступаць цырк Дворскіх. Гэты цырк добра вядомы ў горадзе па леташняму выступу.

18 жніўня

Новы спосаб атрымання прадуктаў

Днём 16 жніўня ў краму Янкеля Слонімскага, што знаходзіцца на вуліцы Шаптыцкага, 48 (цяпер Савецкая), прыйшоў нейкі чалавек з лістом, падпісаным шваграм Янкеля –Вельвелем Пагарэльскім. У лісце той прасіў перадаць 2 кг масла.

Слонімскі, нічога не падазраючы, масла выдаў і толькі ўвечары даведаўся, што стаў ахвярай махлярства.

Аднак гэты махляр, відаць, добра ведаў сямейныя адносіны, бо подпіс Пагарэльскага не выклікала падазрэння ў Слонімскага.

Спрытнага ашуканца шукае паліцыя.

Як было сапраўды?

16 жніўня рабін Абрам Беразоўскі, які жыве на вуліцы Мінскай, звярнуўся ў камісарыят паліцыі ды. праліваючы кракадзілавы слёзы, паведаміў, што яшчэ 11 жніўня Канстанцін Ліцкевіч пазычыў у яго ровар. І гэтая няўдзячная асоба дасюль яго не вярнула.

Выслухаўшы тую просьбу і запісаўшы яе на паперу, камісарыят паабяцаў  высветліць, што сапраўды адбылося.

Пажар

Ноччу 17 жніўня па невядомай прычыне распачаўся пажар у вёсцы Вялікія Лукі Ястрамбельскай гміны. Згарэлі хата і хлеў, якія належылі Александру Дырыле. Страты перавышаюць 600 злотых.

23 жніўня

Маладзёны-гвалтаўнікі

18 жніўня 14-гадовая Ганна Карповіч, якая жыве ў в. Мелехавічы гміны Моўчадзь, паведаміла ў пастарунку паліцыі, што 16 жніўня прыкладна а 9 гадзіне пайшла на луг забраць карову. Нечакана яе схапілі хлопцы, што пасвілі быдла – Мікалай Дудчык (20 год) і Мікалай Бусло (16 год), жыхары той самай вёскі. Дудчык з дапамогай Бусла яе згвалтаваў.

28 жніўня

Ліквідацыя асветы

На вуліцы Сенатарскай, 35 знаходзіцца жыдоўская школа “Bet Jakob”. 24 жніўня Абрам Каплан зачыніў самавольна памяшканне школы і не ўпусціў туды ні персанал, ні дзяцей.

Шалёны бык

23 жніўня ў вёсцы Вуйка ашалеў бык. Ён быў пакусаны шалёным сабакам тры тыдні да гэтага. Лекар павету паехаў на месца і пасля таго, як пацвердзіў шаленства, забіў жывёлу.

31 жніўня

Не выратаваў і калідор

28 жніўня Францішак Баран, старэйшы агніамістр (званне ў артылерыі польскай арміі, адпавядае старэйшаму сяржанту) 20 палка лёгкай артылерыі, прыехаў на ровары ў бюро рэгістрацыі насельніцтва магістрата. Ведаючы, што небяспечна пакідаць ровар на падворку, ён завёў яго у калідор. Сам спакойна пайшоў вырашаць свае справы.

Якое ж было яго здзіўленне, калі выйшаў з бюро і не знайшоў свайго ровара. Паведаміў пра тое ў камісарыят. Ровар фірмы Lucznik амаль новы, вартасцю 200 злотых.

Ровары Lucznik выпускаліся з 1929 году ў міжваеннай Польшчы ў Радамі. Фірма з’яўлялася самым вялікім вытворцам равараў у краіне. Былі мадэлі для хлопчыкаў і дзяўчынак, жанчын, спартовыя, гоначныя, турыстычныя і асаблівыя – для арміі.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Чэрвень 1930. Газэты пра Баранавічы

Вуліца Шаптыцкага (цяпер Савецкая). Даваенная польская паштоўка

Życie Nowogródzkie

1 чэрвеня

Ад рэгіянальнай выставы да рэгіянальнага музея

28 мая ў канферэнц-зале баранавіцкага стараства сабраліся сябры падкамісій, каб падрабязна абмеркаваць праект запланаванай на ліпень «Рэгіянальнай выставы» ў Баранавічах.

Кожны з кіраўнікоў падрабязна расказаў, што збіраецца размясціць у сваім аддзеле. Агульны характар выставы прадставіў пан стараста, які вёў гэта мерапрыемства, і прэзідэнт рэгіянальнага павятовага камітэта. Кіраўнікі аддзелаў назвалі прозвішчы людзей, якіх плануюць запрасіць у свае падкамісіі.

«Рэгіянальная выстава» ў Баранавічах павінна прадставіць дасягненні як гаспадарчыя, так і культурна-асветніцкія, а таксама помнікі гісторыі. Асабліва багатым будзе этнаграфічны і сельскагаспадарчы аддзел, а таксама геаграфічны. 

Лозунг выставы: «Праз рэгіянальную выставу прыйсці да стварэння рэгіянальнага музея».

Такі музей – вельмі наспелая патрэба для горада з насельніцтвам 30 тысяч чалавек і чатырма школамі.

5 чэрвеня

Скандал у гімназіі Шуліцкай у Баранавічах

У свой час частка бацькоў навучэнцаў гімназіі Шуліцкай ухваліла аднаразовую выплату ў памеры 50 злотых на будаўніцтва новага будынка. Частка бацькоў выплаціла гэтую квоту, а частка менш заможных – не можа выканаць гэтага «абавязку». І вось напярэдадні экзаменаў дырэкцыя школы пагражае вучням, чые бацькі не сплацілі 50 злотых, не выдаць пасведчанні аб заканчэнні навучальнага года. Гэтым скандалам зацікавілася мясцовая адміністрацыя, і цяпер справа знаходзіцца ў пракуратуры.

Абвестка пра паказ фільма “Першае каханне Касцюшкі” ў газеце Życie Nowogrodzkie ад 1.06.1930.

11 чэрвеня

Цікавыя раскопкі

У доме Банеўскага ў Баранавічах, які быў куплены ў графа Раствароўскага, падчас капання зямлі на глыбіні аднаго метра знайшлі вогнестойкі сейф. Адразу ж па горадзе разляцелася чутка аб неверагодных скарбах. На жаль, калі паліцыя адкрыла сейф, усіх чакала расчараванне, бо там былі толькі больш-менш важныя асабістыя дакументы графа Раствароўскага.

Замаскіраваныя парэшткі ўлана

8 чэрвеня за сто метраў ад вёскі Дубава, гміны Дарава, знайшлі схаванае ў жыце цела жаўнера баранавіцкага 26 уланскага палка Стэфана Вайцешыка, пасечанага ўласнай шашкай. Яго парэшткі былі замаскіраваныя. Лекары канстатавалі, што ён памёр ад больш за 30 рэзаных ран. Паліцыя праводзіць следства па гэтай таямнічай справе. (14 чэрвеня газета напісала, што ў забойстве падазраецца швагер улана – Ігнат Шчыпёр, які прыязджаў да Вайцешыка па пытаннях падзелу маёнтка).

13 чэрвеня

Расстрэл грознага бандыта

Некалькі дзён таму ў баранавіцкіх лясах недалёка ад палігона Лясная затрымалі дэзерціра Канавала, які напярэдадні напаў з мэтай рабунку на беднага селяніна і застрэліў яго. Канавала жандармерыя адвезла да вайсковага суда ў Брэст, дзе ён і атрымаў вырак. Ён быў пазбаўлены ўсіх правоў, звольнены з войска і прыгавораны да расстрэлу. Абаронца звярнуўся да пана прэзідэнта з просьбай дараваць жыццё Канавалу, але прэзідэнт не знайшоў матываў яе задаволіць і на наступны дзень вырак быў прыведзены ў выкананне. 10 чэрвеня, а 6-й гадзіне раніцы, Канавала вывелі з камеры і ў прысутнасці ксяндза даставілі на места пакарання. Там яго чакала рота салдат на чале з афіцэрам. Пасля таго як пракурор зачытаў вырак, адбылася экзэкуцыя, пасля чаго Канавал паваліўся, забіты некалькімі кулямі. Яго пахавалі на месцы расстрэлу.

19 чэрвеня

Няшчасны выпадак

16 чэрвеня са станцыі Ляхавічы фурманкаю ехаў Адам Рапейка, жыхар Лунінецкага павета. Тым часам са станцыі вяртаўся аўтамабіль. Конь Рапейкі спалохаўся і вывернуў воз. Рапейка зваліўся з воза, і так няўдала, што на месцы памёр. Аўтамабіль з’ехаў, і ніхто не заўважыў ні нумара яго, ні гаспадара. Следства праводзіць паліцыя пастарунка ў Мядзведзічах.

Абвестка пра паказ фільма “Erotikon” у газеце Życie Nowogrodzkie ад 28.06.1930.

26 чэрвеня

Грамадскае разуменне

Атрымалася, што Камітэт, які арганізуе Рэгіянальную выставу, ведае аб скарбах, якія знаходзяцца на тэрыторыі павета, але, калі надыходзіць час адкрыцця выставы, яе паліцы ззяюць пусткай. Мясцовыя людзі, якія абяцалі паказаць свае каштоўныя, нават вельмі каштоўныя экзэмпляры, выявіліся самалюбамі і… не даюць іх на выставу, хаця гарантыя і ахова тых вартых рэчаў ім была абяцаная. Хутчэй за ўсё, як звычайна бывае, трэба проста спачатку атрымаць толькі першыя экспанаты, каб паказаць шлях іншым.

Таму мы з прыемнасцю называем людзей, які першымі адгукнуліся на просьбу кіраўнікоў Рэгіянальнай выставы. Пані Слізень з Вольна, пані Рэйтан з Грушаўкі, пані Шалевіч, пані Дабравольская з Браслаўшчыны, палкаўнічыха Гарчыцка, пан пасол Рдултоўскі з Чэрніхава перадалі на выставу свае каштоўныя экспанаты.

Лічым, што за іх прыкладам пойдуць іншыя і нічога з таго вартага, што ёсць у нашым рэгіёне, не будзе забыта.

Звяртацца трэба да 1 ліпеня да пана Альфрэда Брушкевіча, кіраўніка бюро сейміка, які знаходзіцца ў  баранавіцкім старастве. 

Выстава павінна адкрыцца 6 ліпеня, таму часу няшмат для размяшчэння незарэгістраваных экспанатаў у экспазіцыі. Таксама мы даведаліся, што будзе выдадзены каталог выставы.

27 чэрвеня

Пярун забіў чалавека падчас жахлівай буры над баранавіцкім краем

Учора прайшла над Баранавічамі і ваколіцамі жахлівая бура з навальніцай. Пярун два разы ўдарыў у будынак баранавіцкага стараства, знішчыўшы электрычныя засцерагальнікі ў некалькіх пакоях. Каля вёскі Асосы (Мядзведзіцкая гміна) пярун забіў 80-гадовага Вінцэнта Асоса і параніў 72-гадовага Адама Татарыновіча, якога, на шчасце, удалося вярнуць да жыцця.

На тэрыторыі Баранавіцкага павета выбухнула некалькі пажараў ад удару маланкі. Напрыклад, у Моўчадзі згарэў адзін дом, у Рачканах – хлеў, у Ляхавічах – згарэў цэлы двор з гаспадаркай, у Мядзведзічах – хлеў Язэпа Сарокі.

29 чэрвеня

Будаўніцтва прафесійных школ

Пасля візітаў школьных інспектараў Міністэрства асветы пастанавіла вылучыць сродкі для будаўніцтва ў Баранавічах будынкаў гандлёвай і тэхнічнай школаў. Для заканчэння будоўлі гандлёвай школы выплацяць 40000 злотых і 30000 на пачатак будаўніцтва тэхнічнай школы. Гэткім чынам горад атрымае яшчэ адзін школьны гмах – тэхнічнай школы, што цяпер месціцца ў сярэдняй школе, якая не адпавядае намаганням вучняў.

Будынак тэхнічнай школы будзе пабудаваны на вуліцы Каляёвай (цяпер Вільчкоўскага), на пляцы, які быў падараваны дзяржаве Гурскімі.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Люты 1930. Газэты пра Баранавічы

Будынак вакзала Баранавічы Цэнтральныя. Здымак пачатку ХХ ст.

Życie Nowogródzkie

1 лютага

Як баранавіцкая інтэлігенцыя змагаецца з кніжным голадам?

Група баранавіцкай інтэлігенцыі на свае сродкі стварыла вадроўную бібліятэку. Пакуль яна складаецца з добрых кніжак і нават каштоўных, але толькі белетрыстыкі. Верагодна, у хуткім часе і сур’ёзныя кнігі прыйдуць да чытача.

2 лютага

У Баранавічах за шпіёнства асудзілі бандыта Берташа

Вядомы на працягу некалькіх год у наваградскім ваяводстве бандыт Берташ некалькі дзён таму быў асуджаны за забойства на пажыццёвы тэрмін. А 1 лютага ён ізноў з’явіўся перад акруговым судом на выязной сесіі ў Баранавічах. Гэтым разам яго абвінавачвалі ў шпіёнстве на карысць адной з суседніх краін. Бандыт Берташ быў асуджаны па гэтай справе на 20 год турмы з узмоцненым рэжымам.

18 лютага

Ці не зашмат?

За мінулы тыдзень мелі мы ажно 11 дробных крадзяжоў у горадзе. Гэта досыць паказальная лічба, якая можа сведчыць, што маем дачыненне з арганізаванай шайкай злодзеяў.

У абароне спажыўцоў

Пан пракурор акруговага суда ў Наваградку прыцягнуў да адказнасці жыхароў горада Баранавічы Юліяна Замбрыцкага і Канстанціна Прыступу, якія купілі і закансервавалі для продажу вялікую колькасць свініны з чарвямі, шкоднымі для здароўя.

Сумленны працаўнік

Пан пракурор акруговага суда ў Наваградку прыцягнуў да адказнасці жыхара Баранавіч Мотэля Палонскага, які быў супрацоўнікам аб’яднання купцоў у Баранавічах і скраў на офісе з шуфлядкі каля 700 злотых. Людзі, якія ведаюць Матэльку, кажуць, што пачаў ён заглядаць да чужых шуфляд, не маючы яшчэ і дваццаці гадоў. 

19 лютага

Узарваўся запал ад гранаты

У Баранавічах пры вуліцы Каляёвай працуе вайсковая крама пана Грыншпата. Калі работніца Вераніка Міхалкевіч наводзіла там парадак, у яе руках узарваўся запал ад ручной гранаты. Міхалкевіч атрымала пашкоджанне рук і вока.

Рабунак на дарозе Дзераўная – Моўчадзь

18 лютага каля вёскі Высоцк невядомы бандыт, у вайсковай форме і з карабінам, напаў на Казакевіча, жыхара вёскі Серабрышча. Паміж бандытам і Казакевічам адбылася бойка, падчас якой бандыт зрабіў два стрэлы, але прамазаў. Пасля беспаспяховай бойкі Казакевіч параніў нажом бандыта ў плячо і той уцёк у лес, кінуўшы на дарозе карабін. Паліцыя зладзіла пагоню.

Шпіён ці ахвяра непаразумення

На станцыі Баранавічы затрымалі маладога чалавека, які чакаў цягніка на Слонім. Высветлілася, што гэта Ян Ласевіч, жыхар Слонімскага павета. У снежні мінулага года ён перайшоў граніцу да СССР, дзе яго затрымалі і пасадзілі ў турму ў Койданаве. Праз некалькі дзён яго выпусцілі і выслалі назад у Польшчу. Перакрочыўшы граніцу, Ласевіч пешкі прайшоў да Сталбцоў, адтуль падаўся да Гарадзеі, дзе сеў на цягнік і прыехаў у Баранавічы. У Баранавічах чакаў цягніка да Слоніма, але яго арыштавалі. Ласевіч сцвярджае, што пераходзіў граніцу з намерам застацца ў СССР, дзе мае дзвюх цётак. Зараз праходзіць праверка, з мэтай выявіць, ці словы Лаевіча праўда.

Абвестка пра пракат новага фільма “З дня на дзень”, размешчанага ў газеце “Zycie Nowogródzkie”

Гаспадарка ў Баранавічах

Інтэрв’ю з віцэ-бурмістрам інжынерам Аронам Віннікам

Наш горад, які развіваецца з надзвычайнай хуткасцю, мае яшчэ шмат балячак. Каб бліжэй праінфармаваць грамадскасць пра будучыя намеры магістрата, падаўся ваш карэспандэнт да віцэ-бурмістра пана інжынера Віннікаv. Атрымалася наступная размова:

– Маленькае інтэрв’ю, пане бурмістру, – пачынаю я. – Якія інвестыцыі магістрат плануе ажыццявіць сёлета?

– Перадусім скончыць будаўніцтва пачатковай школы і здаць яе да пачатку навучальнага года.

– А адкуль грошы?

– Цяпер маем 50000 злотых на гэтыя мэты, давядзецца ўзяць крэдыт 150000 злотых і, акрамя таго, атрымаем фінансаванне ад куратараў школьнай акругі.

Далейшы клопат магістрата – перабрукаванне і брукаванне вуліц. На гэта патрабуецца каля 75 тысяч злотых. Запланавана забрукаваць усе вуліцы ад Шаптыцкага (цяпер Савецкая) да Грабаўскай (цяпер Куйбышава).

Акрамя таго, плануемы ўпарадкаваць гарадскі парк – акультурыць алеі, усталяваць лавы, высадзіць кветнікі і г.д. Таксама зоймемся скверам каля вуліцы Міцкевіча і Польскага банка (цяпер раён бульвара Хейнала). А далей перапрацаваць план развіцця горада.

– А як магістрат плануе развязаць праблему асвятлення горада?

– Ужо цяпер прыступілі мы да замены электрычнага дроту на медны, падводзім яго да спажыўцоў. Гарадское асвятленне будзе шырэйшым за кошт павелічэння колькасці лямпачак у лямпах і ўстаноўкі новых светлавых кропак пераважна на перыферыі.

Балячкі нашага асвятлення ў тым, што горад не мае сваёй электрастанцыі і карыстаецца той, што належыць чыгунцы. І хаця яна больш-менш неяк працуе, але часта святла не бывае, яно міргае, гасне і электрычнасці не хапае. Таму магістрат плануе звярнуцца да кіраўніцтва чыгункі ў Вільні з просьбай павялічыць магутнасць машын і збалансавання падачы электрычнасці.

– А ўласная электрастанцыя?

– Гэта ў будучым, бо цяперашні кантракт дзейнічае для нас яшчэ тры гады.

– Ці займаецца магістрат вельмі актуальнай справай мадэрнізацыі гарадской бойні і якія мае ў гэтым цяжкасці?

– Пачну з цяжкасцяў. Цяжкі фінансавы стан усёй краіны не дазваляе сёлета скончыць работы. Для гэтага патрэбна больш за 300 тысяч злотых. Але мы амаль дамовіліся на атрыманне крэдыту на вельмі выгадных умовах. Калі гэта адбудзецца, напрыканцы года бойня можа быць здадзена ў карыстанне.

– Ці не збіраліся вы заняцца пабудовай прыстойных кіёскаў, бо існуючыя псуюць выгляд горада?

– Пытанне будаўніцтва кіёскаў было вырашана на пасяджэнні магістрата і зараз знаходзіцца ў тэхнічнай камісіі для разгляду і накіравання ў гарадскую раду.

– Як магістрат збіраецца развязаць праблему гарадскога тэатра? Ці не бачыць магчымасці пабудовы хаця б прыстойнага гарадскога кінатэатра?

– Магістрат разумее, што гэта справа важная і патрэбная, бо мы самі найбольш за іншых адчуваем адсутнасць. Але наш горад вельмі малады і мае намнога больш значных праблем для вырашэння.  

– Як магістрат вырашае гарачае пытанне ў справе пабудовы школ?

– Цяпер, як я ўжо раней адзначыў, мы маем будынак для дзвюх школ. На будучыню запланавана пабудова цэлай сеткі пачатковых школ, але ўсё залежыць ад фінансаў горада.

– На якім этапе цяпер падрыхтоўка бюджэту?

– Бюджэт горада распрацаваны магістратам і цяпер знаходзіцца на ўзгаджэнні розных камісій. Але ёсць надзея, што да 1 красавіка будзе зацверджаны ўладамі.

– Яшчэ адно пытанне, пане віцэ-бурмістру, як магістрат удзельнічае ў будаўніцтве аэрадрома LOPP (Ліга супрацьпаветранай і супрацьгазавай абароны).

– У магістраце разумеюць, што аэрадром вельмі важны для будучага развіцця горада, таму мы будзем дапамагаць у яго пабудове. Гэта падцвярджае і прызначэнне значных сродкаў у бюджэце. Праз пабудову аэрадрома Баранавічы, якія знаходзяцца на шляху паміж Захадам і Усходам і з’яўляюцца найвялікшым гадлёвым горадам на Усходніх Крэсах, нас чакаюць яшчэ большыя магчымасці развіцця.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы

Студзень 1930. Газэты пра Баранавічы

Баранавічы. Дзімітрава) на царкву і могілкі (цяпер плошча Леніна). Паштоўка пачатку ХХ стагоддзя.

Zycie Nowogródzkie

1 студзеня

Абакралі Аб’яднанне жыдоўскіх купцоў у Баранавічах

Уночы з 29 на 30 снежня мінулага года было абкрадзена бюро Аб’яднання жыдоўскіх купцоў, што месціцца па адрасе: Шаптыцкага, 38 (цяпер вуліца Савецкая).

Невядомыя злачынцы дасталі вокны, трапілі ў пакой, дзе знаходзіцца бюро аб’яднання. Там яны адарвалі замок з шафы і забралі 670 злотых гатоўкай. Следства вядзе камісарыят паліцыі ў Баранавічах.

4 студзеня

Зварот да кіраўніцтва пошты

Неаднаразова ў прэсе абмяркоўваюцца балячкі пошты. Цяпер маем вельмі непрыемны факт, звязаны з Баранавічамі. З пэўнага часу тут паштальёны разносяць пошту толькі адзін раз у дзень. А пошта з Варшавы і Вільні (якая прыбывала ў абед) разносіцца толькі на наступны дзень. І гэта не зважаючы на тое, што Баранавічы сучасны і гандлёвы горад. Звяртаемся да кіраўніцтва пошты і просім вырашыць гэта ненармальнае пытанне.

Дзе школьныя выхавацелі?

Вучні адной з прыватных школ у Баранавічах (пакуль не будзем называць яе) з’яўляюцца сталымі наведвальнікамі цырку. Акрамя таго, што яны прыходзяць у гэтую ўстанову ў недазволеныя гадзіны, дык і паводзяць сябе не як належыць вучням. Яны лічаць сябе дарослымі – кураць папяросы і правакуюць бойкі. Апошнім разам, напрыклад, у цырку адзін з вучняў ударыў у твар мальца, які разносіў на продаж цукеркі. Дзе ў гэты час былі выхавацелі, настаўнікі і сам пан дырэктар школы?

Навагоднія віншаванні

1 студзеня 1930 года, а 12-й гадзіне, у канферэнц-зале баранавіцкага стараства сабраліся шматлікія прадстаўнікі ўсіх канфесій, мясцовага самакіравання, камунальных службаў, а таксама сацыяльных і адукацыйных установаў. Пад кіраўніцтвам старасты Пржэпалкоўскага яны выказалі гонар і пашану прэзідэнту Рэчы Паспалітай і маршалку Юзэфу Пілсудскаму, зычачы, каб гэты год і наступныя праходзілі пад іх кіраўніцтвам. Потым да ўсіх сабраных, якія рэпрэзентавалі ўсе слаі грамадства Баранавіцкага павета, звярнуўся з віншаваннямі стараста Пржэпалкоўскі.

Анонс у Баранавіцкім кінатэатры “Apollo” амерыканскага нямога чорна-белага фільма ” Каханне казака” (1927 год) па матывах рамана Льва Талстога “Ганна Карэніна”. 7 студзеня 1930 года

7 студзеня

Што зычылі сабе на новы год у Баранавічах

Уласнікі таксовак: Каб магістрат, барані Божа, не вырашыў пабудаваць кіёскі па продажы прэсы ў цэнтры горада. Бо хто будзе ездзіць за свежымі газетамі на чыгуначны вакзал (адлегласць 2,5 км, а кошт праезду 2 злотых у адзін бок).

Рамізнік (*извозчик – русск.): Тое самае, без прэсы ў цэнтры.

Інтэлігент: Каб я хаця б напрыканцы жыцця мог пабачыць у Баранавічах сапраўдны тэатр і сапраўдных артыстаў. 

Абаненты электрычнасці: Каб маглі чытаць газеткі ўвечары пры электрычным святле. (Цяжкае для выканання пажаданне, бо бурмістр чытае газеты днём на працы, а старшыня гарадской рады – наогул не мае ў гэтым патрэбы).

Абаненты тэлефонаў: Каб маглі карыстацца тэлефонам, калі хочацца, не зважаючы на настрой тэлефаністкі.

16 студзеня

Ударыў нажом у плечы

Некалькі дзён таму на Неваха Рабіновіча, які ішоў па Шасэйнай вуліцы (цяпер Брэсцкая), напалі трое бэйбусаў, відавочна з-за нейкіх асабістых рахункаў. Адзін з нападаўшых, як пазней высветлілася Вашчылка, ударыў Рабіновіча нажом у плечы. Рабіновіча ў цяжкім стане прывезлі ў гарадскі шпіталь. Следства праводзіць паліцыя, якая высвятляе матывы і абставіны нападу.

Чэрві ў кілбасах

Пракурор падаў у Акруговы суд абвінаваўчы акт у адносінах да жыхаркі горада Баранавічы Алены Замбрыцкай, якая ў сваёй краме прадавала кілбасы, зробленыя ў сваёй мясарні, у якіх знайшлі жывых чарвей, шкодных для здароўя.

Прыгоды пана Арона

Пан Арон Шышкоўскі хацеў памыцца перад святамі і таму накіраваўся да жыдоўскай лазні на вуліцы Мінскай (цяпер Прытыцкага), зразумела, адзеты і абуты. Мыючыся, марыў пра надыходзячыя святы і адпачынак. Таму бяспечна і ў вясёлым настроі выйшаў апранацца. Але тут яго гумар лопнуў, як мыльная бурбалка. Пан Арон ўбачыў, што, пакуль ён мыўся, нехта абуў яго боты, дадаўшы сабе да фасону яго калошы і іншыя малыя дробязі гардэробу.

Што было рабіць пану Арону? Ён перадаў весткі пра здарэнне родным і, неяк укутаўшыся, падаўся да камісарыяту паліцыі, каб там паведаміць пра сваю бяду і жалобу. Дзяжурны шчыра паспачуваў пану Арону і паабяцаў, што паліцыя зоймецца пошукам аматара чужой вопраткі.

Рэклама паліўнага склада ў Баранавічах, на вуліцы Мінскай (Прытыцкага).

29 студзеня

Крывавая аўтакатастрофа ў Баранавічах. Арыштаваны кіраўнік аўташколы

Нядаўна ў Баранавічах адбылася аварыя, у якой пацярпелі тры чалавекі.

Аўтамабіль аўташколы Вацлава Чычынскага, за рулём якога быў вучань гэтай школы Гірша Васерштром, з-за няўмелага кіравання выехаў на ходнік каля дома №56 на вуліцы Нарутовіча (цяпер Камсамольская). У гэты час там былі двое маленькіх дзяцей: 6-гадовы Мордух Мукасей, які атрымаў траўмы ног, і 2-гадовая Эстэра Мукасей, якой аўто зламаў ключыцу.

Разам з двума дзецьмі  пад машыну трапіў Лур’я Абрамаў, які атрымаў пералом левай нагі вышэй калена. Першую дапамогу дзецям аказаў доктар Прас, а Абрамовічу – доктар Нахумоўскі.  Школьная машына з моцнымі пашкоджаннямі затрымана паліцыяй для праверкі экспертам. Чычынскі і Васерштром арыштаваны па пастанове пракурора.

Мусім адзначыць, што ў горадзе павінны быць забаронены аўтамабілі пад кіраўніцтвам вучняў аўташкол, якія не ўмеюць імі кіраваць. Ад мясцовых уладаў мы чакаем вырашэння гэтай праблемы.

31 студзеня

Коўзанка

Балячак нашага горада не пералічыць на пальцах рукі. Гэтай зімой няма тут коўзанак на лёдзе. Жлобінскае возера, дзе звычайна ўсталёўваюць спартовыя коўзанкі – далёка ад горада. Таму таварыства «Сокал» прыйшло на дапамогу жыхарам горада і арганізавала коўзанку на сваім пляцы на вуліцы Міцкевіча (цяпер вуліца Леніна).

Дзеці катаюцца з горкі каля дома для чыгуначнікаў на вул. Фота: архіў Людвіга ЖУКА

Балы

1 лютага адбудзецца бал банкіраў. 4 лютага запланаваны бал землеўласнікаў, а 9 лютага, у гадавіну здабыцця выхаду да мора, запланаваны вялікі марскі бал. Усе мерапрыемствы адбудуцца ў зале пажарнай каманды.

Ахвярнасць

Шырокая ахвярнасць пані Гурскай (дачкі Яна Развадоўскага, заснавальніка Баранавіч) у нашых мясцінах вядомая ўсім. Пляц, на якім цяпер знаходзіцца Гадлёвая школа, быў таксама ахвяраваны пані Гурскай.

Як мы даведаліся, камітэт Польскай Мацеж Школьнай (PMS) збіраецца прыступіць да будаўніцтва другой сярэдняй прафесіянальнай школы – тэхнічнай. Адзін з сябраў KMS звярнуўся да пані Гурскай з просьбай ахвяраваць таксама пляц для будовы гэтай навучальнай установы. І, як стала нам вядома, пані Гурская вельмі прыхільна паставілася да гэтай прапановы.

Узорная школа ў Баранавічах

Тое, што ў горадзе бракуе школьных памяшканняў, ведае кожны жыхар Баранавіч. Таму Гандлёвая школа пабудаваная з дапамогай Польскай Мацежы Школьнай (PMS) і з’яўляецца ўзорам для іншых школ. Жадаючы даведацца, як усё арганізавана ў Гандлёвай школе, падаўся Ваш карэспандэнт да дырэктара пана Заблоцкага з просьбай паказаць памяшканні і абсталяванне ўстановы.

Пан дырэктар ласкава паказаў мне ўсё, што я пажадаў пабачыць.

Стан, у якім знаходзіцца школа, пераўзыходзіць усе нашыя чаканні. Перадусім усе класы абшырныя, высокія, чыста выбеленыя. Лавы паўсюль новыя, адпавядаючыя апошняму слову тэхнікі. Асаблівай згадкі заслугоўвае памяшканне, дзе адбываюцца практычныя заняткі.

Не кажучы ўжо пра аграмадныя калідоры, тут ёсць вялізная зала адпачынку. На сценах калідораў, акрамя карцін з выявамі нашых гарадоў і герояў, бачу ўзоры бухгалтарскіх дакументаў і рахункаў.

Пасля пан дырэктар паказаў нам багаты таваразнаўчы кабінет, у якім ёсць мікраскопы, друкавальныя машынкі, дзве з якіх, фірмы Blok-Bruma, распакавалі ўласна падчас маіх агледзінаў школы.

У школе цяпер навучаецца 187 вучняў, з іх 58 хлопцаў і 129 дзяўчат. Да ўсяго гэтага бракуе толькі інтэрната, муры якога ў будучым годзе ўздымуцца высока ўгору.

Напрыканцы мушу адзначыць, што выхаванне вучняў тут знаходзіцца на высокім узроўні. Калі я раней бачыў зялёныя шапкі вучняў гэтай школы ў кіно і на танцах, то цяпер зялёных шапках у тых месцах, як захочаш, не пабачыш.

Słowo

24 студзеня

Загадкавае знікненне грошай

14 студзеня, у 17.15, на таварнай станцыі «Баранавічы» з білетнай касы ў адмысловы вагон мясцовага цягніка былі перададзены 842 злотых 85 грошай. Іх павінны былі перавезці ў касу пасажырскай станцыі «Баранавічы».

Касір пан Слізень, насуперак правілам, не прынёс грошы асабіста, а перадаў іх грузчыкам Бульвай. Пры перадачы грошай нібыта прысутнічаў надкандуктар Ташкан. Пасля прыбыцця цягніка на пасажырскую станцыю, таксама насуперак правілам, паслалі па грошы возчыка касы Зарожнага. Але ў вагоне грошай не было.

Дзіўная рэч, што ў цягніку, які ў дарозе 15 хвілін, нехта мог скрасці грошы, падаецца гэта немагчымым. Цяжка некага абвінавачваць, але, здаецца, у гэтым выпадку грошы проста ніхто ў вагон не паклаў. Незразумела бяспечнасць супрацоўнікаў чыгункі і давер грошай чужым людзям. Слізень быў адхілены ад працы.

Следства ў гэтай камічнай справе праводзіць паліцыя, якая, спадзяемся, хутка ва ўсім разбярэцца і пакажа нам сапраўднага злодзея ў гэтым гратэскным крадзяжы. Адзначым, што вагон на станцыю прыбыў у поўным парадку.

Пра будынак гімназіі

Ад часу атрымання незалежнасці Польшчы ў Баранавічах існуе дзяржаўная гімназія, якая не мае ўласнага будынка.

Спачатку знаходзілася ў чыгуначным будынку, цяпер у вельмі цесным арэндаваным гмаху, каля якога няма нават уласнага падворка. Дзеці на перапынках альбо круцяцца на калідоры, альбо бегаюць па вуліцы.

Невядома, чым гэта тлумачыць і хто вінаваты, што дасюль не пачалі ўзводзіць будынак гімназіі. Некалькі год таму паўставала гэта пытанне вельмі востра і было актуальнае, а цяпер неяк усё заціхла ды нічога не чуваць пра будаўніцтва.

Гэта справа дзіўная і тым, што камітэт Польскай Мацеж Школьнай пазней заняўся справай будаўніцтва будынка гандлёвай школы. І вось стаіць новы гмах, збудаваны па апошнім слове тэхнікі.

Вядома, што той камітэт атрымаў вялікія субсідыі на гадлёвую школу ад Міністэрства адукацыі, маўляў, таму цяпер немагчыма атрымаць такой дапамогі на гімназію. Магчыма! Трэба толькі больш ініцыятывы. І ўжо час гэта рабіць.

Глядзіце агляды газэт за іншыя гады і месяцы