Жыхары Баранавічаў і Катынскі сьпіс

Крыж “Ахвярам гвалту 1939-1953” у Баранавічах

Цэнтр Польска-расійскага дыялогу і паразумення апублікаваў частку прозвішчаў з г.зв. беларускага катынскага спісу (некалькі тысячаў)— забітых на тэрыторыі Беларусі грамадзян Польшчы. У тым сьпісе ёсьць і жыхары Баранавічаў. Можа хто спраўдзіць лёс сваіх сваякоў, якіх застрэлілі ў Курапатах ды Парку Чэлюскінцаў пасьля далучэньня Заходняй Беларусі да БССР….

Фрагмэнт рэканструкцыі гэтага спісу складаецца з 98 прозвішчаў грамадзян Польскай дзяржавы, якія былі закатаваныя савецкай уладай ў 1940 годзе ў беларускіх турмах.

Сьпіс паўстаў у выніку параўнаньня спісаў польскіх грамадзян, якія загінулі на тэрыторыі былых паўночна-ўсходніх ваяводстваў Польшчы, з запісамі прозьвішчаў асоб, якіх перавозілі ў менскую турму канвойнымі войскамі НКУС СССР. Сьпіс 15-й брыгады войск НКУС быў прадстаўлены Расійскім дзяржаўным ваенным архівам. Польскія грамадзяне з гэтага канвою былі за невялікімі выключэньнямі завезеныя ў менскую турму з сакавіка па ліпень 1940 года.

Спампаваць сьпіс цалкам можна тут.

Ніжэй прыведзены пераклад з польскай:

Гаўлік Станіслаў, бацька Ян,  нарадзіўся 11.09.1898  ў Тарнове, кіраўнік баранавіцкага ўліковага бюро, арыштаваны ў верасьні 1939 у Баранавічах,  вывезены  з горада 3 чэрвеня 1940 r. 135 –м батальёнам НКУС да Менска, куды патрапіў  4 чэрвеня 1940 г.

Чычынскі Вацлаў, бацька Антон,  скарбовы ўраднік, арыштаваны ў Баранавічах 06.11.1939 г., вывезены з Баранавічаў  3 чэрвеня 1940 r у Менск  135 –м батальёнам НКУС.

жыхары ваколіц горада:

Койдэр Ян Андрэевіч (Коидер  Иван  Андреевич  1896 г.н., харунжы польскага войска, вайсковы асаднік, арытаваны 17.09.1939  r. у маёнтку  Нягнявічы,  вывезены з Баранавічаў 18 мая 1940 г. у Менск 135-м батальёнам НКУС у той самы дзень патрапіў у менскую вязьніцу.

Каладзей (Kołodziej) Станіслаў Ян , бацька Андрэй, маці Марыля,  27.12.1893 r.н.., інжынэр-чыгуначнік, войт гміны Дзярэчын (Слонімскі павет), арыштаваны ў 1939 г у Дзярэчыне, вывезены з Баранавічаў 3  чэрвеня 1940  г.  да Менску   135- батальёнам НКУС. У той самы дзень прыняты меснкаю вязьніцаю.

Лукашэвіч Антон, бацька Юзэф, маці Марыя,   07.04.1907  г.н., турэмны ахоўнік, арыштаваны ў студзені  1940 г. у Наваградку, вывезены з Баранавіч 9 мая  1940  г  136-м батальёнам НКУС да Менску. У той самы дзень патрапіў у Менск.

Лукашэвіч Юзэф, бацька Ксавэры, маці Марыя,  1909  г.н. (мястэчка Вінкоўцы), судзьдзя, арыштаваны  20.09.1939  у Наваградку, вывезены з Баранавічаў  9 мая 1940 г. 136-м батальёнам НКУС да Менску. У той самы дзень пактрапіў у Менск.

Міхальскі Ян Антонавіч,  1892 г.н., арыштаваны ў верасьні 1939 у Наваградку. Вывезены 3 чэрвеня 1940-га з Баранавічаў у Менск. У той самы дзень прыняты Менскаю вязьніцаю.

Рахавецкі Антон, бацька Нікадзім , маці Юзэфа, 1912 году нараджэньня, паліцыянт. Арыштаваны  13.01.1940 у Слочве каля Наваградка, вывезены з Баранавіч 9 мая 1940 г. 136-м батальёнам НКУС да Менску. У той самы дзень пактрапіў у Менск.

23 лютага і беларускае войска

23 лютага 2013, Баранавичы, плошча Ленина

На Беларусі 95-я угодкі стварэньня Чырвонай арміі  сёньня адзначаюцца як дзень заснаваньня беларускага войска.

Вось толькі цікава, якое можа быць войска без дзяржавы? І хто мне пералічыць створаныя тады савецкія беларускія вайсковыя фармацыі і адзелы? Ці нават беларускія роты ды ўзводы? Цяперашнія ўлады не прызнаюць абвяшчэньне Беларускай Народнай Рэспублікі (адбылося 25 сакавіка 1918 года), а спасылаюцца на 1 студзеня 1919. Тады  бальшавікі абвесьціл пра стварэньне Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь са сталіцаю у Смаленску. Але ж гэта толькі праз год! Калі  ўся тэрыторыя нашай краіны знаходзілася пад палякамі.

Аляксей Назарэўскі – чалавек які адрадзіў Пакроўскі сабор

Аляксей Назазэўскі

Аляксей Васілевіч Назарэўскі (15 сакавіка 1881, Сіняўка каля Нясьвіжа — пасьля верасьня 1941, СССР) — заходнебеларускі палітык, сэнатар міжваеннай Польчшы 1922—1926 гг.

Пра гэтага чалавека цябер ў Баранавічах і ня згадваюць, хаця некалі ён шмат зрабіў для разьвіцьця горада. Так, дзякуючы яму мы сёньня маем ў Баранавічах Пакроўскі сабор, які быў збудаваны з кавалкаў зьнішчанага ў Варшаве праваслаўнага храму.

Шмат дапамогі атрымалі ад яго праваслаўныя вернікі з усё Заходнй Беларусі, што тады ўваходзіла ў склад Польшчы. Да яго зьвярталіся па ратунак людзі, якія ўцякалі ад бальшавізму з Савецкай Расіі і траплялі ў нендзу пасьля пераходу граніцы.

Чаму ж варта імём гэтага чалавека назваць хаця б вуліцу горада?

Праваслаўная званіца (вайсковы гарадок) – рэтраспэктыва

Ня так даўно прыдбаў у сваю калекцыю такую нямецкую паштоўку часоў Першай сусьветнай вайны. На ёй выява баранавіцкага вайсковага гарадка тых часоў. Відаць драўляная альтанка (зьлева) і праваслаўная званіца (капліца), каля гарнізоннай царквы (храм месьціўся ў бараку побач).

Праваслаўная званіца ў вайсковым гарадку (нямецкая паштоўка часоў І сусьветнай вайны).

Томаш Шалевіч з Калдычэва

Томаш Вітольд Шалевіч (Tomasz Witold Szalewicz) нарадзіўся  6 лістапада 1890 у маёнтку  Калдычэва, Баранавіцкага павету.

Польскі грамадзка-палітычны дзеяч, зьвязаны з Наваградчынай. Пасол Сойму IV скліканьня (1935—1938).

Шалевіч скончыў земляробчы факультэт Ягелонскага Ўнівэрсытэту. У 1918—1920 ваяваў у 1 Палку Ўланаў Краховецкіх польскага войска. Пасьля заканчэньня вайны з бальшавікамі вярнуўся на радзіму. Стварыў Земляробчае Таварыства i Аб’яднаньне землеўласьнікаў Баранавіцкага павету. Таксама займаўся каапэрацыяй. Засядаў у Гміннай Радзе ў Гародні, кіраваў Рэвізыйнай Камісыяй Баранавіцкага Павету. У 1935 абраны ад Баранавіцкай акругі паслом Сойму.

Быў жанаты з Геленай Брахоцкай, меў двух дзяцей — Кшыштафа і Зоф’ю.

У яго маёнтку ў 1942 годзе немцы заснавалі Калдычэўскі канцэнтрацыйны лягер.

Сам Томаш Шалевіч памёр 24 сьнежня 1961 у Варшаве (па іншай інфармацыі – у Лёндане).

Генэалёгія роду Шалевічаў